Tuần 17. Đọc thêm: Những ngày đầu của nước Việt Nam mới

Nhóm 5 :
Đỗ Thị Thùy Vân
Lê Kim Thi
Võ Thị Qui
Hồ Thị Xuân
Nguyễn Đoàn Phương Uyên
Trần Thị Thu Quyên
Lê Thị Lan Anh
GVHD: TRƯƠNG HOÀNG LONG
VÕ NGUYÊN GIÁP
VÀ
NHỮNG NGÀY ĐẦU CỦA
NƯỚC VIỆT NAM MỚI
I. GIỚI THIỆU
Tác giả.
Cuộc đời.
- Võ Nguyên Giáp sinh ngày 25/08/1911, mất ngày 04/10/2013  ở làng An Xá, xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình trong một gia đình nhà nho, con của ông Võ Quang Nghiêm (Võ Nguyên Thân), một nhà nho đức độ và mẹ là bà Nguyễn Thị Kiên.

Một góc ngôi nhà của Võ Nguyên Giáp
sinh ra và lớn lên
- Ông tham gia cách mạng năm 1928.
- Ngày 3/5/1940, Võ Nguyên Giáp với bí danh là Dương Hoài Nam cùng Phạm Văn Đồng lên 
Lào Cai rồi vượt biên sang Trung Quốc để gặp Hồ Chí Minh.
- Chỉ sau một thời gian ngắn, Hồ Chí Minh đã thấy Võ Nguyên Giáp là người triển vọng nên liên hệ với Đảng cộng sản Trung Quốc và cử anh đi học quân sự tại căn cứ địa Diên An.
Hình ảnh người học trò và người thầy vĩ đại
(Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp năm 1945)
- Ông gia nhập Đảng Cộng Sản Đông Dương và bắt đầu các hoạt động của mình trong Việt Nam độc lập đồng minh hội, một tổ chức chống phát xít và đấu tranh cho độc lập của Việt Nam.
- Ông tham gia xây dựng cơ sở cách mạng, mở lớp huấn luyện quân sự cho Việt Minh ở Cao Bằng.
Võ Nguyên Giáp trong buổi lễ thành lập Đội
Việt Nam Tuyên Truyền Giải Phóng Quân
Sự nghiệp sáng tác.
– Ngoài việc lãnh đạo tài ba, ông còn viết các tác phẩm hồi kí : “Từ nhân dân mà ra”, “Những năm tháng không thể nào quên”, “Chiến đấu trong vòng vây (1978)”, “Ðường tới Ðiện Biên Phủ”, “Ðiện Biên Phủ - điểm hẹn lịch sử (1994).”, “Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng”.
Tác phẩm.
– Đoạn trích thuộc chương XII của tập hồi kí "Những năm tháng không thể nào quên" (do nhà văn Hữu Mai thể hiện).
– Tác phẩm là cuốn hồi kí của đại tướng Võ Nguyên Giáp. Nội dung phần trích : tái hiện một giai đoạn lịch sử đầy khó khăn, thử thách với toàn Đảng toàn dân ta, đó là những ngày đầu của nước Việt Nam mới.
– Thuộc thể loại hồi kí.
– Bố cục đoạn trích gồm 4 phần :
– Đoạn 1: ( từ đầu đến... ập vào miền Bắc ) Tư thế đứng vững mạnh, hiên ngang của dân tộc từ thời chống Mĩ, tác giả hồi tưởng về “giờ phút hiểm nghèo” của đất nước Việt Nam mới.
– Đoạn 2: ( tiếp theo đếns... thêm trầm trọng )  Những khó khăn mọi mặt của đất nước tưởng khó có thể vượt qua.
– Đọan 3: ( tiếp theo đến... ba trăm kilôgam vàng )  Những biện pháp tích cực của chính quyền mới và quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách của toàn Đảng, toàn dân ta.
– Đoạn 4: ( phần còn lại )  Hình ảnh Bác Hồ như sự tượng trưng cho một chính thể mới, một nhà nước mới, do dân vì dân.

II. Đọc hiểu văn bản
Điểm nhìn và những cảm nghĩ cụ thể của Võ Nguyên Giáp.
- Điểm nhìn hiện tại là bối cảnh đất nước năm 1970, thời điểm cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng gay go, ác liệt. So với 25 năm trước thì tuy khó khăn nhưng thế và lực của ta đã khác.
- Năm 1945 là "thời kì làm mưa, làm gió của chủ nghĩa đế quốc", "gần hai chục vạn quân Tưởng từ mấy ngả ập vào miền Bắc"; còn bây giờ (1970), "mỗi hành động kẻ cướp ... không tránh khỏi bị trừng phạt", mọi cách tô son trát phấn của đế quốc Mĩ với bọn ngụy quyền tay sai ở miền Nam đều "hoàn công vô ích".
- Năm 1945, nước Việt Nam chưa có tên trên bản đồ thế giới, cả Đông Dương khi đó mang tên Indo-China (vùng giáp giới Ấn Độ - Trung Quốc) thuộc Pháp; còn bây giờ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã là một nước tự do.
Những khó khăn, nguy nan của nước Việt Nam mới.
- Nước Việt Nam vừa mới khai sinh đã phải đương đầu với bao khó khăn. Đảng phải hoạt động bí mật, các đảng viên đều công tác dưới danh nghĩa những cán bộ Việt Minh. Chính quyền cách mạng mới, "chưa được nước nào công nhận".
- Kinh tế hết sức khó khăn : Ruộng, đất vẫn trong tay địa chủ, bão lụt hạn hán liên miên, buôn bán đình trệ, hàng hóa khan hiếm, ngân khố chỉ còn một triệu bạc sách. Nạn thất nghiệp nhiều, nạn đói, dịch tả phát sinh trở lại.
- Tình thế "Ngàn cân treo sợi tóc" khi Pháp xâm lược ở Nam Bộ làm cho càng khó khăn, thách thức lớn.
Những chính sách để đưa đất nước vượt qua gian khổ.
- Việc quan trọng trước hết là phải củng cố và giữ vững chính quyền cách mạng, giải tán chính quyền cũ (chính quyền của thực dân phong kiến) xây dựng bộ máy chính quyền mới, từ chính quyền cơ sở là Hội đồng nhân dân, Ủy ban hành chính đến Trung ương là Quốc dân đại hội, toàn dân đóng góp ý kiến cho dự án Hiến pháp.
- Thi hành một số chính sách mới : địa chủ phải giảm tô 25%, xóa nợ cho nông dân, toàn dân tăng cường học chữ quốc ngữ, học tập thi cử đều miễn phí, động viên tinh thần đóng góp trong nhân dân, lập "Quỹ Độc lập", kêu gọi đồng bào hưởng ứng "Tuần lễ vàng". Nội lực của nước Việt Nam mới được nâng lên nhanh chóng.
Hình ảnh Bác Hồ.
– Bác toàn tâm toàn ý vì cách mạng Việt Nam vì nhân dân Việt Nam, cả cuộc đời Bác chưa bao giờ ngừng nghỉ, Bác vẫn đi tìm con đường cho nhân dân Việt Nam thoát khỏi áp bức nô lệ.
– Bác chủ trương xây dựng mối quan hệ những người có mặt trong bộ máy chính quyền với người dân.

– Đề ra ba nhiệm vụ quan trọng của đất nước khi ấy là : “diệt giặc dốt, giặc đói, giặc ngoại xâm”.
– Lý tưởng và tấm lòng của người được tác giả miêu tả rằng :
+ Nước độc lập mà nhân dân không được hưởng hạnh phúc thì độc lập không có nghĩa lý gì.
+ Hạnh phúc cho nhân dân đó là mục tiêu của giành chính quyền và giữ vững chính quyền ấy.


 Và sau những gì nói về hình ảnh của Bác Hồ tác giả tự hào trân trọng nghiêng mình kết luận một câu rất chính xác “Đồng bào ta đã nhận thấy ở Bác Hồ hình ảnh tượng trưng cao đẹp nhất của dân, của nước, của cách mạng”. Bác không chỉ là một vị lãnh tụ đất nước mà bác còn là một vị cha già kính yêu của dân tộc ta.
Tóm tắt tác phẩm.
- Đoạn trích thuộc chương XII của tập hồi kí “Những năm tháng không thể nào quên”mang tên “Những ngày đầu của nước Việt Nam mới” (do người biên soạn đặt) đã tái hiện chân thực và cụ thể những ngày đầu của chính quyền cách mạng còn non trẻ, “nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mới sinh, nằm giữa bốn bề hùm sói, phải tự dốc sức mình đấu tranh dũng cảm, mưu trí, phải tìm mọi cách để sống còn”.
- Tình hình mọi mặt đều hết sức khó khăn, cuộc xâm lăng của giặc Pháp nổ ra rất sớm tại Nam Bộ, làm cho khó khăn càng thêm trầm trọng. Trong hoàn cảnh như vậy, phải làm gì để xây dựng xã hội mới, công việc đó còn khó khăn hơn là phá bỏ nền móng của xã hội cũ. Vấn đề đặt ra cấp bách lúc này là phải củng cố và giữ vững chính quyền cách mạng.
- Trong những ngày đầu sóng gió đó, Hồ Chủ tịch đã truyền niềm tin cho nhân dân cả nước và mọi người đều đoàn kết xung quanh Bác và Chính phủ lâm thời để bảo vệ chính quyền cách mạng. “Đồng bào ta đã nhận thấy ở Bác Hồ, hình ảnh tượng trưng cao đẹp nhất của dân, của nước, của cách mạng, của chính quyền mới, chế độ mới”. 
- Khi Bác kêu gọi đồng bào cả nước tích cực hưởng ứng “Tuần lễ vàng” thì nhiều người đã sốt sắng đem tới góp cả những vật kỉ niệm thân thiết nhất của mình, và chỉ trong một thời gian ngắn, các tầng lớp nhân dân đã quyên góp vào “Quỹ Độc lập” và “Tuần lễ vàng” được hai mươi triệu đồng và ba trăm bảy mươi ki-lô-gam vàng.
- Trong những ngày đầu khó khăn đó, Hồ Chủ tịch càng quan tâm đến nhân dân. Người kêu gọi đồng bào cả nước : “Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”. Người nói : “Phải dựa vào lực lượng của dân, tinh thần của dân” và chỉ rõ : “Làm những việc đó là để đem lại hạnh phúc cho dân”.
- “Hạnh phúc cho dân”, đó là mục đích của việc giành lấy chính quyền và giữ vững, bảo vệ chính quyền ấy. Đó là lí tưởng của Người. Đó cũng là tấm lòng của Người.
- Chính vì thế mà nhân dân cả nước đều đoàn kết xung quanh Hồ Chủ tịch, phát huy tinh thần yêu nước để bảo vệ chính quyền cách mạng còn non trẻ, xây dựng chế độ mới.
- Và một nước Việt Nam mới đã vượt lên bao gian khó để tồn tại, đứng vững và khẳng định vị thế của mình. Đoạn trích hồi kí càng làm ta thêm thấm thía câu thành ngữ “Vạn sự khởi đầu nan” khi dân tộc ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Hồ Chủ tịch, đã vượt qua được những sóng gió ban đầu để xây dựng đất nước và chế độ mới.
III. TỔNG KẾT
– Nội dung : kể về những nổ lực của Đảng ta trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, tình cảnh ngàn cân treo sợi tóc nhưng với chính sách đúng đắn sáng suốt của Bác Hồ và Đảng ta đã nhanh chóng vượt qua khó khăn để giữ vững chính quyền bảo vệ hạnh phúc tự do của nhân dân.
– Nghệ thuật : xuất phát từ điểm nhìn trần thuật là một người đứng trong bộ máy chính trị của Đảng, là một vị anh hùng dân tộc trong kháng chiến vì thế những câu chuyện nêu trên đều là câu chuyện có thật trong lịch sử chính xác và mang tính toàn cảnh.
chÂN THÀNH CảM ƠN TẤT CẢ CÁC BẠN
ĐÃ NHIỆT TÌNH LẮNG NGHE !