Tuần 17. Đọc thêm: Lầu Hoàng Hạc (Hoàng Hạc lâu)

Chào mừng các thầy cô về dự giờ lớp 10a7.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Thơ Đường
- Thơ Đường( Đường thi) là toàn bộ thơ ca đời Đường được các nhà thơ Trung Quốc sáng tác trong khoảng từ  thế kỉ 7 - 10  (618 - 907). Các sáng tác của hàng nghìn nhà thơ đời Đường được bảo tồn trong cuốn Toàn Đường thi gồm 48.900 bài
- Một số đặc điểm:
+ Thể thơ: Đường luật, cổ phong, từ:(trong đó Đường luật có: bát cú, tuyệt cú, bài luật.)
+ Có quy định chặt chẽ về cấu trúc, vần, thanh điệu, nhịp…
+ Ngôn ngữ đơn giản nhưng rất tinh luyện, có khả năng diễn đạt vô cùng tinh tế và phong phú.
+ Hàm súc, cô đọng: không nói hết ý :ý tại ngôn ngoại (ý ở ngoài lời), ngôn tận nhi ý bất tận (lời hết mà ý chưa hết); không nói trực tiếp: họa vân hiển nguyệt ( vẽ mây nhưng lại làm rõ trăng)….
+ Tứ thơ độc đáo: các quan hệ: xưa- nay, cảnh- tình, động - tĩnh…
Thơ Đường
- Một số tác giả tiêu biểu:
Lí Bạch
Đỗ Phủ
Vương Duy
Thôi Hiệu
Vương Xương Linh
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
I. Giới thiệu chung.
1.Tác giả.
- Lí Bạch (701- 762), quê ở Cam Túc- Trung Quốc.
- Là người hào phóng, thích giao lưu bạn bè và ngao du thưởng ngoạn phong cảnh.
- Là nhà thơ lãng mạn vĩ đại, được mệnh danh là thi tiên.
- Để lại hơn 1000 bài thơ.
- Phong cách: lãng mạn, bay bổng, tinh tế, tự nhiên, giàu sáng tạo.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Lí Bạch (701- 762)
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
I. Giới thiệu chung.
1.Tác giả.
2. Tác phẩm.
a. Nhan đề
- Hoàng Hạc lâu( lầu Hoàng Hạc): thuộc Hồ Bắc- Trung Quốc; một thắng cảnh nổi tiếng.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
I. Giới thiệu chung.
1.Tác giả.
2. Tác phẩm.
a. Nhan đề
- Mạnh Hạo Nhiên (689- 740): là nhà thơ lớn thời Đường; là người bạn văn chương thân thiết của Lí Bạch.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Mạnh Hạo Nhiên (689- 740):
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
I. Giới thiệu chung.
1.Tác giả.
2. Tác phẩm.
a. Nhan đề
- Quảng Lăng: thuộc Dương Châu, đô thị phồn hoa bậc nhất thời Đường.
=> Nêu cụ thể sự việc => đề tài: tiễn biệt
b. Thể thơ, bố cục.
- Thể thơ: thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
- Bố cục:
+ Hai câu đầu: khung cảnh tiễn biệt.
+ Hai câu cuối: hình ảnh con thuyền chở bạn.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng)
- Tống: đưa tiễn
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
I. Giới thiệu chung.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
Phiên âm: Cố nhân tây từ Hoàng Hạc lâu,
Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu.
Cô phàm viễn ảnh bích không tận,
Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Dịch thơ: Bạn từ lầu Hạc lên đường,
Giữa mùa hoa khói Châu Dương xuôi dòng.
Bóng buồm đã khuất bầu không,
Trông theo chỉ thấy dòng sông bên trời.
( Ngô Tất Tố dịch)
Dịch nghĩa: Bạn cũ giã từ lầu Hoàng Hạc, ở phía tây,
.
Xuôi về Dương Châu giữa tháng ba, mùa hoa khói.
Bóng cánh buồm lẻ loi xa dần, mất hút vào khoảng không xanh biếc
Chỉ thấy sông Trường Giang chảy vào cõi trời.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
I. Giới thiệu chung.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
1. Hai câu đầu
Bản dịch thơ:
+ Thiếu, chưa sát nghĩa: Cố nhân: bạn cũ.
Tây từ: từ biệt ở phía tây
Tam nguyệt: tháng 3
+ Thừa: lên đường
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
1. Hai câu đầu
- Cố nhân: bạn cũ, bạn lâu năm thân thiết
=> Tình bạn đẹp
- Sự việc: từ biệt, giã từ.
=> sự việc buồn
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
1. Hai câu đầu
- Khung cảnh tiễn biệt:
Nơi tiễn: lầu Hoàng Hạc, thắng cảnh đẹp.
Nơi đến: Dương Châu, đô thị phồn hoa.
Khoáng đạt, mĩ lệ.
+ Không gian:
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
1. Hai câu đầu
+ Thời gian: tháng 3 mùa hoa khói
=> khoảng thời gian, không gian đẹp của mùa xuân, mùa tươi đẹp nhất trong năm.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
1. Hai câu đầu
Con người
Không gian
Thời gian
Thống nhất ở cái đẹp
Sự chia li, giã biệt.
Cảnh đẹp, tình bạn đẹp mà phải chia li.
Nỗi buồn li biệt càng trở nên thấm thía.
Biện pháp vịnh cảnh ngụ tình.
Kết hợp miêu tả, tự sự, biểu cảm.
(Cái buồn)
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
2. Hai câu cuối.
Dịch thơ:
+ Thiếu, chưa sát nghĩa:
Cô phàm: cánh buồm lẻ loi.
Bích không tận: khoảng không xanh biếc.
Trường Giang: tên con sông.
+ Thừa: đã khuất, trông theo
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
2. Hai câu cuối.
Hình ảnh con thuyền ( chở bạn).

+ Cô phàm: cánh buồm lẻ loi.
=> Không đúng với thực tế: Sông Trường Giang luôn tấp nập thuyền bè.
=> Cái lẻ loi của tâm trạng, của cảm giác cô đơn ở người đưa tiễn.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
2. Hai câu cuối.
+ Bóng buồm lẻ loi phía xa
khoảng không xanh biếc
Quá trình dịch chuyển của con thuyền cũng là quá trình trông theo vời vợi của người đưa tiễn: con thuyền đã mất hút mà người đưa tiễn vẫn đứng chơ vơ trên lầu Hoàng Hạc.
Trong cảnh có tình, trong cái tĩnh có cái động.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
2. Hai câu cuối.
- Đối lập:
dòng Trường Giang chảy ngang trời.
Nghệ thuật dùng cái có để nói cái không và ngược lại:
sự hiện hữu của dòng sông, bầu trời
sự mất hút của bóng buồm
sự hiện hữu của người đưa tiễn
(Cái có)
(Cái không)
(Cái có)
(Cái mất)
(Cái còn)
cánh buồm mất hút vào khoảng không
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
2. Hai câu cuối.
=> Gợi cảm nhận về 2 dòng sông: dòng Trường Giang chảy ngang trời và dòng sông nỗi nhớ bạn đang chảy mãi không thôi trong tâm tư nhà thơ.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
Cả bài thơ nói đến cảnh, không có một từ nào nhắc đến tình mà vẫn chứa chan tình.
Bài thơ nói về người đi mà vẫn đầy ắp hình ảnh và tâm tư người đưa tiễn.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
II. Đọc - Hiểu
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
I. Giới thiệu chung.
III. Tổng kết.
- ND: Tình cảm thắm thiết, nỗi buồn trong sáng của một thi nhân có tâm hồn rộng mở trong buổi đưa tiễn bạn. Qua đó ca ngợi tình bạn trong sáng, chân thành.
NT:
+ Hàm súc, cô đọng ý tại ngôn ngoại.
+ Bút pháp: vịnh cảnh ngụ tình, đối lập.
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
IV. Luyện tập
1. Bài tập 2 ( sgk/144)
2. Hãy đọc những câu danh ngôn về tình bạn mà em biết.
Các nhà thơ Đường rất trân trọng tình bạn. Em hãy suy ngẫm về vị trí và ý nghĩa của tình bạn trong cuộc sống hôm nay?
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
IV. Luyện tập
1. Bài tập 2 ( sgk/144)
Các nhà thơ Đường rất trân trọng tình bạn. Em hãy suy ngẫm về vị trí và ý nghĩa của tình bạn trong cuộc sống hôm nay?
Lí Bạch
Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng.
(Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.)
IV. Luyện tập
1. Bài tập 2 ( sgk/144)
2. Hãy đọc những câu danh ngôn về tình bạn mà em biết.
BTVN:
Học thuộc phần phiên âm, dịch thơ.
Phân tích bài thơ.
Sưu tầm những câu chuyện, những câu danh ngôn hay về tình bạn.
Soạn bài: Cảm xúc mùa thu của Đỗ Phủ.