Tuần 17. Ai đã đặt tên cho dòng sông?

ai
đã đặt tên cho dòng sông?
Bút kí
Hoàng Phủ Ngọc Tường
Tác giả:
I. GI?I THI?U:
Sinh năm 1937 tại Huế - Quê Quảng Trị.
Là người có vốn hiểu biết nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, ông gắn bó sâu sắc với văn hóa - lịch sử - địa lí của sông Hương và thành phố Huế  Các tác phẩm đều thấm đẫm chất Huế.
. Ông là một trong những nhà văn Việt Nam hiện đại chuyên viết bút ký.
Phong cách nghệ thuật:
- Kết hợp nhuần nhuyễn giữa khách quan và chủ quan, trữ tình và chính luận, sử thi và cảm hứng lịch sử, khám phá được chiều sâu đối tượng.
- Các tác phẩm hấp dẫn người đọc do khả năng liên tưởng mạnh mẽ, tư duy khoáng đạt, ngôn ngữ trong sáng.
2. Tác phẩm
c. Ý nghĩa nhan đề:
Hình thức : Câu hỏi tu từ.
Nội dung:
Ca ngợi vẻ đẹp của dòng sông với một tình yêu đắm say. Qua ñoù, taùc giaû bày tỏ lòng biết ơn, trân trọng những con người đã có công phát hiện, xây dựng nền văn hoá Huế.
a. Đề tài:
- Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên:
sông Hương và xứ Huế.
- Có những phát hiện mới về nhiều mặt .
 In đậm dấu ấn ngòi bút của
Hoàng Phủ Ngọc Tường.
a. Hoàn cảnh ra đời:
- Viết ở Huế: 4.1.1981.
- In trong sách cùng tên của nhà xuất bản Thuận Hóa năm 1986.
b. Boá cuïc:
* Phần 1: từ đầu …muoân thuở.
* Phần 2: tieáp….. núi Kim Phụng.
* Phần 3: tieáp……bát ngát tiếng gà.
* Phần 4: tieáp …..quê hương xứ sở.
* Phần 5: tieáp…..từ nguồn đến biển.
* Phần 6: còn lại.
Đọc -hiểu :
Trắc nghiệm:
Sau khi đọc, điều quan trọng nhất mà em cảm nhận, khám phá về tác phẩm là :
A. Ngòi bút tinh tế, tài hoa và kiến thức uyên bác của tác giả.
B. Vẻ đẹp và chất thơ của sông Hương và xứ Hueá.
C. Tình yêu thương gắn bó như máu thịt của tác giả với sông Hương và xứ Hueá.
D. Vẻ đẹp thiên nhiên, bề dày lịch sử, màu sắc văn hóa và con người xứ Huế được thể hiện qua ngòi bút tài hoa, uyên bác.
1 .Đoạn 1:
Vẻ đẹp của sông Hương
và
nền văn hoá Huế
được gợi cảm hứng
từ đâu?
Từ - Khu vườn cổ.
- Kí ức về Nguyễn Du và Truyện Kiều.

Gợi:
Không khí tĩnh lặng, vẻ đẹp sâu lắng , cổ kính, bí ẩn của vùng đất và con người Huế.
Cảm giác bồng bềnh giữa cõi thực và thơ
? Hiểu được đường nét, âm hưởng Huế
trên mỗi trang Kiều.
Suy nghĩ, chiêm nghiệm :
Nâng niu, trân trọng những giá trị
văn hóa, lịch sử của tiền nhân.
? Khúc dạo đầu của một bản đàn hay một bài ca thơ mộng.




2. Đoạn 2:

Sông Hương
ở
thượng lưu.

Cảm xúc : Tự hào về sự gắn bó thuỷ chung, son sắt với thành phố Huế, con người Huế.
? Hiểu biết sâu sắc của tác giả.
A�n tượng đầu tiên :
Dòng sông " thuộc về thành phố duy nhất"
? Độc đáo so với các dòng sông đẹp ở các nước.


Tính cách của sông Hương ở thượng nguồn
được bộc lộ như thế nào?

Sức sống mãnh liệt, hoang dại, huyền bí:
. Baûn tröôøng ca cuûa röøng giaø.
. Raàm roä giöõa boùng ñaïi ngaøn.
. Maõnh lieät qua thaùc gheành.
.Cuoän xoaùy nhö côn loác vaøo giöõa nhöõng ñaùy vöïc.
Dịu dàng, thơ mộng, trữ tình:

"Say đắm giữa những dặm dài chói lọi của màu hoa đỗ quyên rừng."
Hai tính cách đối lập nhưng thống nhất .
Các biện pháp nghệ thuật: So sánh, nhân hóa, động từ mạnh, hình ảnh gây ấn tượng.
.
? Sông Hương như một sinh thể có hồn , một nghệ sĩ.

Vì sao sông Hương
ở
thượng lưu
lại có sự tổng hòa
của hai tính cách như vậy ?

Rừng Trường Sơn :
* Sinh ra nó .
* Nuôi dưỡng, chở che, yêu thương nó .
Bản lĩnh : Gan dạ.
Tâm hồn : Tự do, trong sáng.
Tính cách : Phóng khoáng, man dại .
* Chế ngự nó :
Từ cô gái di-gan ? Người mẹ đẹp dịu dàng, trí tuệ "phù sa của một vùng văn hóa xứ sở ."
Thông minh, bao dung, nhân hậu, vị tha .
Đặc biệt
hun đúc

Giá trị liên tưởng:
Sông Hương góp phần rất lớn vào bồi đắp nền văn hóa Huế thêm giàu đẹp, độc đáo, hấp dẫn.
Suy nghĩ của tác giả:
Để hiểu rõ phẩm chất, tâm hồn sâu thẳm của sông Hương, cũng như con người Huế, văn hóa Huế một cách đầy đủ thì ta:
- Không chấp nhận cái nhìn hời hợt, bề ngoài .
- Vẻ đẹp ấy được hình thành trong qúa trình
vượt gian khổ.
Kín đáo, thâm trầm, sâu sắc .
3 . Đoạn 3:
Sông Hương chảy về
ngoại vi Huế.


3
Hình tượng "người con gái đẹp " được "người tình mong đợi đến đánh thức ".
? Hứa hẹn nhiều vẻ đẹp mới cho sông Hương.
Vẻ đẹp của sông Hương
chảy vào
ngoại vi Huế
được hiện ra
như thế nào ?
Về mặt địa lý:
+Thay đổi dòng chảy liên t?c.
+ Nhiều khúc quanh và vực sâu.
+ Chảy trong địa hình đồi núi chập chùng.
Những địa danh tiêu biểu, cụ thể.
Năng lực quan sát tinh tế, liên tưởng độc đáo, ngôn ngữ, hình tượng nghệ thuật phong phú:
Sông Hương mang vẻ đẹp, tính cách
nhu của con người .
- Trí tuệ, mềm mại, duyên dáng, gợi cảm:
+ Chuyển dòng liên tục .
+ Vòng những khúc quanh đột ngột .
….Như một cuộc tìm kiếm có ý thức.
+ Uốn những đường cong thật mềm . + Dòng sông mềm như một dải lụa.
- Bình thản, lặng lẽ :
+ Đi trong dư vang của Trường Sơn .
+ Trôi giữa hai dãy đồi .
- Trầm mặc, phảng phất nét đẹp cổ điển:
+ Lượn quanh rừng thông đặt các lăng tẩm
+ Ngân nga nghe tiếng chuông chùa.
Vôùi kiến thức về văn hoá, văn học…. ,tác giả phát hiện vẻ đẹp độc đáo, thú vị của sông Hương, văn hoá Huế, con người Huế.

Chúc quí thầy cô sức khoẻ.