Tuần 17. Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Ai Đã Đặt Tên Cho Dòng Sông
TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:
Hoàng Phủ Ngọc Tường sinh năm 1937, tại Huế.
Là một trí thức yêu nước, gắn bó mật thiết với xứ Huế.
Có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực: chuyên về bút kí.
Sáng tác luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình, nghị luận và tư duy đa chiều với một lối hành văn hướng nội, súc tích, mê đắm, tài hoa.
Chân dung tác giả HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
2. Tác phẩm:
a.Thể loại: Bút kí
b. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác:
- Ai đã đặt tên cho dòng sông? Viết tại Huế ngày 04 - 01-1981, in trong tập sách cùng tên.
c. Vị trí đoạn trích:
Tác phẩm gồm ba phần, đoạn trích học trong sách giáo khoa là phần thứ nhất.
d. Bố cục: 2 đoạn
Từ đầu đến quê hương xứ sở: Thủy trình của Hương giang
+ Ở nơi khởi nguồn
+ Đến ngoại vi thành phố Huế
+ Đến giữa thành phố Huế
+ Trước khi từ biệt Huế
- Còn lại: Dòng sông của lịch sử và thi ca
II. Đọc hiểu văn bản:
- Ở nơi khởi nguồn: sông Hương có vẻ đẹp hoang dại, đầy cá tính, là "bản trường ca của rừng già", là " cô gái Di - gan phóng khoáng và man dại, là " người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở".
1. Nội dung:
a.Thủy trình của Hương giang:
Sông Hương ở thượng nguồn
Hoa Đỗ Quyên
- Đến ngoại vi thành phố: sông Hương như " người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại" được người tình mong đợi đến đánh thức. Thủy trình của sông Hương khi bắt đầu về xuôi tựa " một cuộc tìm kiếm có ý thức" người tình nhân đích thực của một người con gái đẹp trong câu chuyện tình yêu lãng mạn nhuốm màu cổ tích.
Chùa Thiên Mụ
Sớm xanh
Trưa vàng
Chiều tím
Đêm huyền ảo
- Đến giữa thành phố Huế: sông Hương như tìm được chính mình " vui hẳn lên. mềm hẳn đi như một tiếng "vâng" không nói ra của tình yêu". Nó có những đường nét tinh tế , đẹp như "điệu slw tình cảm dành riêng cho Huế", như " người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya".
- Trước khi từ biệt Huế: sông Hương giống như " người tình dịu dàng và chung thủy". Con sông " như nàng Kiều trong đêm tình tự", "trở lại tìm Kim Trọng" để nói một lời thề trước lúc đi xa.
b. Dòng sông của lịch sử và thi ca:
-Trong lịch sử, sông Hương mang vẻ đẹp của một bản hùng ca ghi dấu bao chiến công oanh liệt của dân tộc.
Trong đời thường, sông Hương mang vẻ đẹp giản dị của " một người con gái dịu dàng của đất nước"
- Sông Hương là dòng sông thi ca, là nguồn cảm hứng bất tận cho các văn nghệ sĩ.
2. Nghệ thuật:
Văn phong tao nhã, hướng nội, tinh tế và tài hoa.
Ngôn từ phong phú, gợi hình, gợi cảm; câu văn giàu nhạc điệu.
- Các biện pháp nghệ thuật ẩn dụ, nhân hóa, so sánh được sử dụng một cách hiệu quả.
3. Ý nghĩa văn bản:
Bài bút kí thể hiện những phát hiện , khám phá sâu sắc và độc đáo về sông Hương; bộc lộ tình yêu tha thiết, sâu lắng và niềm tự hào lớn lao của nhà văn đối với dòng sông quê hương, với xứ Huế thân thương.
?Nhân vật trữ tình: Là nhà khoa học có kiến thức sâu rộng, người nghệ si có tâm hồn nhạy cảm, tài hoa.
Ngôi kể: Nhân vật Tôi - Người trần thuật.
Quan sát, trình bày những hiểu biết suy nghĩ của mình về sông Hương.
Bộc lộ cảm xúc cá nhân với sông Hương bằng những liên tưởng phong phú, bất ngờ.
Cảm ơn các em đã giúp tôi hoàn thành tiết giảng này