Tuần 16. Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài

CHÀO MỪNG
quý thầy cô, giáo về dự giờ thăm lớp!
Giáo viên lên lớp: Hồ Thị Thúy Kiều
Nguyễn Huy Tưởng
Tiết 59

VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Trích: Vũ Như Tô)
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
2. Xung đột kịch
Nhắc lại những sự kiện cơ bản xảy ra trong hồi V?
- Loạn, biến xảy ra → Đan Thiềm giục Vũ Như Tố đi trốn, Vũ Như Tô nghĩ mình không có tội nên không đi.
Tình thế càng nguy cấp: Vua bị giết, Đan Thiềm bị bắt, Cửu Trùng Đài bị đốt, Vũ Như Tô bị giải ra pháp trường.
“Loạn” và “biến” xuất phát từ mâu thuẫn nào trong đoạn trích?
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
2. Xung đột kịch
a. Mâu thuẫn giữa hôn quân bạo chúa với nhân dân lao động
Mâu thuẫn này được thể hiện cụ thể như thế nào trong hồi V?
Hôn quân,
bạo chúa
Xây dựng
Cửu Trùng
Đài nguy nga
tráng lệ để làm
nơi ăn chơi
hưởng lạc.
><
Nhân dân
lao động
Đời sống nhân dân đói khổ,
vất vả điêu linh. Lụt lội, mất
mùa,đói kém nổi lên tứ tung…
Thuế khóa tăng, thợ giỏi bị
bắt, thợ trốn bị chém, hành hạ,
tróc nã.
Mục đích xây dựng Cửu Trùng Đài của hôn quân, bạo chúa?
Đời sống của nhân dân khi Cửu Trùng Đài được xây được?
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
2. Xung đột kịch
a. Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động với bọn hôn quân bạo chúa
Nguyên nhân nào dẫn đến mâu thuẫn này?
- Nguyên nhân:
+ Sự đối lập giữa lợi ích của hôn quân, bạo chúa với quyền lợi của nhân dân.
+ Sự đối lập giữa cuộc sống hưởng lạc của vua chúa với đời sống lầm than, cơ cực của nhân dân.
Đây chính là mâu thuẫn cơ bản trong xã hội phong kiến giữa giai cấp thống trị và giai cấp bị trị.
Mâu thuẫn này được giải quyết như thế nào?
- Kết quả:
Vua bị Trịnh Duy Sản giết, Hoàng hậu nhảy vào lửa, bọn cung nữ bị bắt bớ, nhục mạ…
Mâu thuẫn được giải quyết dứt khoát.
=>
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
2. Xung đột kịch
a. Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động với bọn hôn quân bạo chúa
b. Mâu thuẫn giữa nghệ thuật cao siêu với lợi ích thiết thực của nhân dân
Cửu Trùng Đài có ý nghĩa như thế nào đối với Vũ Như Tô?
Vũ Như Tô
Cửu Trùng Đài là mộng lớn, là linh hồn và thể xác.
Sẵn sàng làm việc cho hôn quân,dành toàn bộ tâm huyết xây dựng Cửu Trùng Đài, bị thương vẫn làm việc, mạnh tay trị tội những người bỏ trốn...
Nhân dân
Coi Cửu Trùng Đài là hiện thân của sự ăn chơi xa xỉ, của tội ác
Vui mừng khi Cửu Trùng Đài cháy, Vũ Như Tô ra pháp trường.
Với nhân dân Cửu Trùng Đài là gì?
Lý tưởng nghệ thuật cao siêu, thuần túy của người nghệ sĩ.
Lợi ích thiết thực, trực tiếp của nhân dân.
Mâu thuẫn này được thể hiện cụ thể như thế nào trong hồi V?
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
2. Xung đột kịch
b. Mâu thuẫn giữa nghệ thuật cao siêu với lợi ích thiết thực của nhân dân
Nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn này?
- Nguyên nhân:
+ Vũ Như Tô quá ảo vọng, mơ mộng, chỉ đứng trên lập trường của người nghệ sĩ phụng sự cái đẹp mà xa rời cuộc sống thực tại nhân dân.
+ Nhân dân không đồng cảm với tâm ý và công trình nghệ thuật của Vũ Như Tô.
- Kết quả:
Cửu Trùng Đài bị đốt. Vũ Như Tô bị giải ra pháp trường vẫn không biết mình mang tội gì.
Vì sao mâu thuẫn này vẫn chưa được
giải quyết dứt khoát?
Mâu thuẫn chưa được giải quyết dứt khoát vì chân lý thuộc về Vũ Như Tô một nửa và nửa kia thuộc về nhân dân.
Mâu thuẫn này được giải quyết như thế nào?
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
2. Xung đột kịch
3. Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô
a. Nhân vật Đan Thiềm
Nhân vật Đan Thiềm được miêu tả như thế nào?
- Đan Thiềm là một cung nữ nhưng lại có “bệnh” đam mê , trân trọng, nâng niu cái đẹp, cái tài của Vũ Như Tô - một kiến trúc sư biết sáng tạo cái đẹp.
- Vì mê đắm cái tài mà Đan Thiềm không quản ngại những điều thị phi, quên cả nguy hiểm của bản thân để bảo vệ Vũ Như Tô.
 Đan Thiềm là một người biết “ biệt nhỡn liên tài”.
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
3. Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô
a. Nhân vật Đan Thiềm
Tấm lòng trân trọng, hết mình bảo vệ cái tài,
cái đẹp của Đan Thiềm được biểu hiện trong
đoạn trích như thế nào?
Đan Thiềm là người khuyên Vũ Như Tô ở lại để xây Cửu Trùng Đài (ở hồi 1), nhưng khi có biến lại tìm mọi cách thuyết phục ông trốn đi.
 Cả 2 lời khuyên này đều “có ý nghĩa” duy nhất : bảo vệ cái tài, cái đẹp ( “khi trước trốn đi thì ông nguy, bây giờ trốn đi thì ông thoát chết”).
=> Đan Thiềm là một người không mơ mộng mà tỉnh táo, thức thời, hiểu đời, hiểu người (đây là điểm khác biệt giữa nàng và Vũ Như Tô).
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
3. Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô
a. Nhân vật Đan Thiềm
Tâm trạng của Đan Thiềm khi nhận ra thất bại của giấc mộng Cửu Trùng Đài?
- Nàng đau đớn khi nghĩ đến sự sống chết của Vũ Như Tô.
+ Có đến 20 lần nàng thúc giục Vũ Như Tô: “ trốn đi, lánh đi, đi đi, chạy đi”.
+ Lời thúc giục vừa van xin, vừa khẩn thiết, quyết liệt: “ Ông nghe tôi ! …. Đợi thời là thượng sách ! Đừng để phí tài trời. Trốn đi !”
+ Có đến 4 lần nàng nhắc lại yêu cầu khẩn thiết đó.
+ Nàng sẵn sàng lấy tính mạng của mình để đánh đổi sự sống còn của Vũ Như Tô “Đừng giết ông Cả. Kẻo tướng quân mang hận về muôn đời. Tha cho ông Cả.Tôi xin chịu chết”.
+ Đến khi “có trốn cũng không được nữa”, Đan Thiềm tìm mọi cách van xin tha tội cho Vũ Như Tô.
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
3. Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô
a. Nhân vật Đan Thiềm
Tiết 59 VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI (tt)
Nguyễn Huy Tưởng
II. Phân tích
+ Nghẹn ngào, tan tành, đau đớn buông lời từ biệt: “Ông Cả! Đài lớn tan tành! Ông Cả ơi! Xin cùng ông vĩnh biệt”.
3. Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô
a. Nhân vật Đan Thiềm
Tâm trạng:
+ Đau đớn khi nghĩ đến sự sống chết của Vũ Như Tô
+ Van xin tha mạng cho Vũ Như Tô.
Đan Thiềm là người sẵn sàng sống, chết hết mình vì cái tài cái đẹp.
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Nắm 2 mâu thuẫn trong xung đột kịch.
Tâm trạng nhân vật Đan Thiềm khi Cửu Trùng Đài bị thiêu rụi và Vũ Như Tô ra pháp trường.
Soạn bài: Vĩnh biệt cửu trùng đài (tt).