Tuần 16. Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài

Trong hai nhận định sau, em đồng ý với nhận định nào? Vì sao?
1. Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật hướng tới con người và phục vụ đời sống con người...
2. Nghệ thuật chân chính cảm động đất trời là nghệ thuật đến từ tâm hồn thuần khiết
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
2. Vở kịch “Vũ Như Tô”
- Bối cảnh xã hội: sự kiện lịch sử xáy ra ở Thăng Long khoảng năm 1516-1517 dưới triều Lê Tương Dực.
- Tóm tắt tác phẩm(sgk)
3. Vị trí đoạn trích.
Trích hồi V của vở kịch.
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
Vở kịch Vũ Như Tô là một bi kịch, vậy theo em đặc điểm của bi kịch là gì?
Đặc điểm của bi kịch:
+ Xung đột kịch được tạo dựng từ những mâu thuẫn không thể giải quyết được. Mọi cách khắc phục của mâu thuẫn đều dẫn đến “sự diệt vong những giá trị quan trọng”.
+ Nhân vật chính: anh hùng, người có những say mê, khát vọng lớn lao, đôi khi có cả những sai lầm trong suy nghĩ và hành động, kết thúc bi thảm, số phận nhân vật có ý nghĩa thức tỉnh, khơi gợi tình cảm nhân văn.
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Những mâu thuẫn, xung đột cơ bản của vở kịch ( thể hiện qua hồi V)
Hãy xác định những mâu thuẫn, xung đột cơ bản của vở kịch được thể hiện qua hồi V?
- Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động khốn khổ, lầm than với tập đoàn phong kiến thối nát Lê Tương Dực
Mâu thuẫn này có từ trước hay từ khi xây dựng cửu trùng đài?
+ Mâu thuẫn này có từ trước, đến khi Lê Tương Dực bắt VNT xây dựng Cửu Trùng Đài thì trở nên căng thẳng.
+ Mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm và được giải quyết: hôn quân Lê tương Dực bị Trịnh Duy Sản giết, Nguyễn Vũ tự sát, Kim Phượng, cùng đám cung nữ bị bắt bớ, nhục mạ.
- Mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật cao siêu thuần tuý muôn đời với lợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dân
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Những mâu thuẫn, xung đột cơ bản của vở kịch ( thể hiện qua hồi V)
Nguyên nhân sâu xa của mâu thuẫn trên là gì?
- Mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật cao siêu thuần tuý muôn đời với lợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dân
+ Nguyên nhân sâu xa: người nghệ sĩ thiên tài đầy hoài bão, tâm huyết nhưng không thể thi thố tài năng của mình để đem lại những tác phẩm kiệt xuất cho đời, cho dân tộc trong một chế độ xã hội thối nát, trong điều kiện nhân dân còn đói khổ, lầm than
Theo em, hai mâu thuẫn trên có liên quan gì đến nhau không?
 Hai mâu thuẫn trên có tác động qua lại lẫn nhau: mâu thuẫn thứ 2 làm căng thẳng thêm cho mâu thuẫn thứ nhất.
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
Qua phần tóm tắt tác phẩm và nội dung của đoạn trích, em nhận thấy VNT là người ntn?
2. Nhân vật Vũ Như Tô.
- Là một kiến trúc sư thiên tài, hiện thân cho niềm say mê, khát khao sáng tạo cái đẹp.
Những chi tiết nào thể hiện điều này?
- Là nghệ sĩ có nhân cách lớn, có hoài bão, lí tưởng cao cả.
- Tâm trạng bi kịch đầy căng thẳng của ông: xây Cửu trùng đài là đúng hay sai? là có công hay có tội?
Theo em nguyên nhân nào dẫn đến bi kịch của Vũ Như Tô?
=> Vũ Như Tô là một nhân vật bi kịch Khi ông và Đan Thiềm bị bắt, Cửu trùng đài bị đập phá, thiêu huỷ thì ông mới bừng tỉnh xiết bao đau đớn, kinh hoàng.=> Nỗi đau bi tráng.
Theo em Vũ Như Tô bừng tỉnh vì ông nhận ra điều gì?
3. Nhân vật Đan Thiềm
VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
2. Nhân vật Vũ Như Tô.
Gặp tình thế nguy hiểm, suy nghĩ và hành động của Đan Thiềm có giống VNT không? Cách giải quyết tình thế cả Đan Thiềm cho thấy bà là người ntn?
- Là người đam mê cái tài, mê đắm tài hoa của người sáng tạo nghệ thuật, sáng tạo ra cái đẹp
- Là người luôn tỉnh táo trong mọi trường hợp.
Những chi tiết nào cho thấy Đan Thiềm luôn tỉnh táo trong mọi trường hợp?
=> Kẻ tri âm, liên tài có thể chết, sẵn sàng chết vì đài cao, tài lớn, vì người tri âm.
=> Bi kịch đau đớn
4. Nghệ thuật
Đặc sắc về nghệ thuật của kịch “VNT” được thể hiện qua đoạn trích?
- Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật sâu sắc.
- Khắc hoạ tính cách nhân vật sắc sảo qua hành động và ngôn ngữ.
- Ngôn ngữ kịch điêu luyện, có tính tổng hợp cao.
- Xây dựng tình huống giàu kịch tính, xung đột kịch mạnh mẽ.