Tuần 16. Người lái đò Sông Đà

1
chào mừng các thầy cô đến dự giờ lớp 12 C1 !
2
Người lái đò sông Đà
Nguyễn Tuân
Người dạy: Nguyễn Văn Song
Trường: THPT Phù Cừ
3
I.TÌM HIỂU CHUNG
1.Vài nét về tập tùy bút Sông Đà:

a. Hoàn cảnh sáng tác:

TËp tïy bót là kết quả chuyến đi thực tế của Nguyễn Tuân lên Tây Bắc vào năm 1958, gåm 15 bµi, xuÊt b¶n n¨m 1960

b. Về thể loại tùy bút
- Chủ quan, tự do, phóng túng, phï hîp víi phong c¸ch nghÖ thuËt tµi hoa, uyªn b¸c cña NguyÔn Tu©n.
4
c. Nội dung của tập tùy bút
- Ph¶n ¸nh sù giµu cã vÒ tµi nguyªn vµ vÎ ®Ñp tuyÖt vêi cña thiªn nhiªn T©y B¾c.
- Ca ngîi vÎ ®Ñp dòng c¶m, tµi hoa cña con ng­êi T©y B¾c.
2. Tùy bút “ Người lái đò sông Đà”
- Lµ bµi cuèi cïng trong tùy bút “Sông Đà”.

- Thể hiện rõ tư tưởng chủ đề của toàn bộ tập tùy bút và phong cách nghệ thuật của NT
5
HÌNH ẢNH CON SÔNG ĐÀ TRÊN BẢN ĐỒ
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Vài nét về tập tùy bút Sông Đà
2. Tùy bút “ Người lái đò sông Đà”
Người lái đò sông Đà
Nguyễn Tuân
6
II. §äc hiÓu:
1.Hình t­îng con s«ng §µ:
? Cách giới thiệu tạo ấn tượng. Sông Đà như một nhân vật có cá tính độc đáo, phù hợp với tính cách của Nguyễn Tuân.
"Chúng thủy giai đông tẩu
Đà giang độc bắc lưu"
a. Giới thiệu con sông:
7
b. Về tính cách
* S«ng §µ hung bạo, dữ dội:
+ §¸ bê s«ng:
- dựng vách thành; chẹt lòng sông Đà như một cái yết hầu; mặt sông lúc đúng ngọ mới có mặt trời.
?Biện pháp so sánh, sự liên tưởng độc đáo, quan sát từ nhiều góc độ và bằng nhiều giác quan nhằm tô đậm sự dữ dội, hiểm trở của bờ đá sông Đà.
+ Ghềnh sông Đà:
Lại như quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như..
8
? Câu văn trùng điệp, liên hoàn miêu tả một địa hình phức tạp. Tất cả đều quẫy đạp, phá phách, điên cuồng.
Gùn ghè -> như âm thanh man dại của một con thú săn mồi, luôn rình rập, uy hiếp đối phương.
+ Hút nước sông Đà:
- Hình thù:
như cái giếng bê tông; xoáy tít đáy; giếng xây toàn bằng nước sông xanh ve một áng thủy tinh khối đúc dày
- Âm thanh:
Thở và kêu như cửa cống cái bị sặc; nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi
9
lôi tuột thuyền, bè; thuyền trồng cây chuối, bị dìm..tan xác ở khuỷnh sông dưới..
Cách dùng từ, liên tưởng độc đáo, vận dụng tri thức điện ảnh khiến hút nước như những quái vật điên cuồng, là mối hiểm họa khủng khiếp của con người, tạo ấn tượng mạnh cho người đọc.
+ Thác đá sông Đà:
- Âm thanh:
réo gần mãi, réo to mãi, như oán trách, như van xin, như khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo
? Biện pháp nhân hóa khiến tiếng thác như giọng điệu của một kẻ nham hiểm, tráo trở
rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng.giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa.đàn trâu da cháy bùng bùng
- Sự nguy hiểm:
10
? Sự liên tưởng độc đáo, táo bạo tô đậm âm thanh hoang dại đến rợn người
- Hình thù:

trắng xóa cả một chân trời đá, mặt hòn nào cũng ngỗ ngược nhăn nhúm, méo mó; đứng, ngồi, nằm tùy theo sở thích
? Đá như những kẻ du côn ngang tàng, bất chấp.
- Chiến thuật:
mai phục hết trong lòng sông; chia thành ba tuyến phòng ngự; tuyến một dụ đối phương; tuyến hai đánh quật vu hồi; tuyến ba phải đánh tan thuyền.
? Phối hợp ăn ý, chặt chẽ. Đá trên sông là một trận địa chết người.
11
Nước thác reo hò, ùa vào như thể quân liều mạng; đá bệ vệ oai phong, có hòn hất hàm, hòn lùi lại thách thức.
? Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hóa và tri thức về quân sự, võ thuật, thể thao và cách dùng từ độc đáo khiến đá sông Đà hiện lên với đủ diện mạo và tâm địa của loài thủy quái hung tợn, luôn tìm cách để tiêu diệt con người.
? Sông Đà dữ dội, hung bạo về nhiều phương diện, là kẻ thù số một với con người, thể hiện sức mạnh bí ẩn của thiên nhiên, đòi hỏi con người Tây Bắc phải chinh phục để làm chủ
- Thái độ, hành động:
12
Cảnh bình minh và hoàng hôn ở Sông Đà
… và bên triền sông
13
14