Tuần 16. Người lái đò Sông Đà

NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
Nguyễn Tuân
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Là người trí thức giàu lòng yêu nước và tinh thần dân tộc
- Là nhà văn tài hoa và uyên bác
- Có cá tính mạnh mẽ và phóng khoáng
- Xuất xứ:
Trích trong tập tùy bút "Sông Đà" (1960). Gồm 15 bài tùy bút và một bài thơ phác thảo.
2. Tác phẩm:
- Hoàn cảnh sáng tác:
Thành quả nghệ thuật đẹp đẽ trong chuyến đi gian khổ và hào hứng tới miền Tây Bắc rộng lớn của Tổ quốc.
- Mục đích sáng tác:
Tìm kiếm:
+ Chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc.
+ “Thứ vàng mười đã qua thử lửa” ở tâm hồn những con người lao động, chiến đấu.
II. Đọc - hiểu văn bản:
Sông Đà
Ông Đò
II. Đọc - hiểu văn bản:
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Hình tượng con sông Đà:
a. Tính hung bạo:
Thảo luận nhóm nhỏ(5p)
Đá bờ sông
Mặt ghềnh Hát Loong
Tà Mường Vát
Thác nước
Thạch trận
Nghệ thuật
- Đá bờ sông : vách đá bờ sông cao vút, dựng đứng:
Vách đá thành chẹt lòng sông Đà như một cái yết hầu”
- Dòng nước ở "quãng mặt ghềnh Hát Lóng":
+ “hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió"
- Có những chỗ hút nước ghê rợn, chết người:
- Có những quãng sông có những thác nước dữ dội:
- Có lúc sông Đà giống như một loài thủy quái hung ác bày thạch trận trên sông:
+ Bày 3 trùng vi nhằm tước đoạt và hủy diệt đến cùng sự sống của con người – giở mọi thủ đoạn, mưu mô để dẫn dụ con thuyền:
=> Bản chất của sông Đà: vừa “khắc nghiệt như dì ghẻ, chúa đất” vừa hùng vĩ, dữ dội.
Công trình thuỷ điện sông Đà
* Tài năng của tác giả khi miêu tả tính hung bạo của con sông Đà:
- Quan sát công phu và tìm hiểu kĩ càng
- Vận dụng nhiều tri thức
- So sánh, liên tưởng
Ngôn ngữ miêu tả
Nhân hoá
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
Nguyễn Tuân
Tiết 2
HS làm việc theo nhóm nhỏ(3p):
?Tính cách trữ tình của sông Đà:
-Khi trên máy bay nhìn xuống
- Khi gặp lại
Khi đi thuyền trên sông
b.Tính thơ mộng,trữ tình
HS làm việc độc lập
? Vẻ đẹp của sông Đà được cảm nhận ở không gian nào?
Không gian: - Trên máy bay nhìn xuống
- Khi gặp lại
- Đi thuyền trên sông
- Từ trên cao nhìn xuống:
* Sông Đà mềm mại như một áng tóc trữ tình
Mùa xuân dòng xanh ngọc bích
Mùa thu lừ lừ chín đỏ
Sông Đà“một cố nhân” : đằm đằm,ấm ấm thân quen
*Nắng : giòn tan > cả dòng sông rực rỡ

*Dòng sông đẹp như câu thơ Đường:
Đi thuyền trên sông:
* Cảnh “lặng tờ”,yên ả, thanh bình:
* Cảnh tươi mới, tràn trề nhựa sống.
* Cảnh hoang sơ, cổ kính
HS suy nghĩ độc lập(2p)
Vì sao tác giả đã dồn tất cả tài năng và tâm sức để khắc hoạ con sông?
Tình yêu thiên nhiên đất nước
Tôn vinh vẻ đẹp của con người
a. Tài trí,dũng cảm
HS làm việc theo tổ(5p)
Tổ 1: Vòng vây thứ nhất
Tổ 2: Vòng vây thứ hai
Tổ 3: Vòng vây thứ 3
2.Hình tượng ông lái đò
HS làm việc độc lập
? Ông Đò là người như thế nào?
Thác đá sông Đà
Người lái đò
Vòng 1:
-Mặt nước hò la
-Sóng nước như liều mạng
-Sóng thác tung đòn hiểm
- Bình tĩnh, kiên cường
- Tả xung hữu đột
Vòng 2
-Lũ đá nham hiểm
-Thác nước như thú dữ
-Sóng nước hiếu chiến
-Nắm cái bờm sóng
-Dũng mãnh
-Táo bạo
Vòng 3
-Chỉ có một luồng
sinh
-Nhanh gọn,dứt khoát
> Bằng tài trí và sự dũng cảm Ông đò đã chế ngự dòng sông hung bạo,nguy hiểm
b. Tài hoa, nghệ sĩ :
Ông đò tài hoa trong từng động tác thuần thục
Ông như người nghệ sĩ tài ba
III. Tổng kết
1.NỘI DUNG:
Ca ngợi vẻ đẹp vừa kì vĩ, hào hùng vừa trữ tình, thơ mộng của thiên nhiên và con người tài trí,dũng cảm.
Qua đó, nhà văn ca ngợi Tổ quốc, ca ngợi nhân dân, ca ngợi lao động vinh quang.
2.NGHỆ THUẬT:
Bút pháp tài hoa, uyên bác
So sánh, liên tưởng bất ngờ thú vị
Từ ngữ sinh động,giàu sức gợi