Tuần 15. Quá trình văn học và phong cách văn học

QUÁ TRÌNH VĂN HỌC VÀ
PHONG CÁCH VĂN HỌC
LÝ LUẬN VĂN HỌC
TIẾT 43, 44- TUẦN 15- BỘ CƠ BẢN
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
VHCĐ
VHTĐ
VHCĐ
VHHĐ
VHĐĐ
THỜI KỲ CỔ ĐẠI
THỜI KỲ TRUNG ĐẠI
THỜI KỲ CẬN ĐẠI
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC LÀ GÌ?
THỜI KỲ HIỆN ĐẠI
THỜI KỲ ĐƯƠNG ĐẠI
Từ X
đến XIV
Từ XVIII
đến ½
đầu XIX
½ cuối XIX
Từ XV
đến XVII
Đầu XX
đến 1945
Sau CMT8
Đến hết XX
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
I. Quá trình văn học
1. Khái niệm
2. Trào lưu văn học
- Sự hình thành, tồn tại, phát triển của văn học (như một hệ thống chỉnh thể) qua các thời kỳ lịch sử
Hệ thống
chỉnh thể
Tác giả
Tác phẩm
Hình thức
tồn tại
Người
đọc
Tổ chức
hội đoàn
Hình thái
ý thức khác
Nghiên
cứu
Phê bình
Dịch
thuật
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
I. Quá trình văn học
1. Khái niệm
2. Trào lưu văn học
3 quy luật chi phối đến QTVH
Văn học
gắn bó
đời sống
Văn học
phát triển
qua kế thừa
và cách tân
Văn học
tồn tại,
vận động
qua bảo lưu
và tiếp biến
QTVH chịu sự chi phối của những quy luật nào?
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
I. Quá trình văn học
1. Khái niệm
2. Trào lưu văn học
Phong trào sáng tác rộng lớn, bề thế
TG-TP gần gũi cảm hứng, tư tưởng, nguyên tắc miêu tả hiện thực
Diễn ra trong một thời đại
TRÀO LƯU
VĂN HỌC
Khuynh hướng
Trường phái
Khuynh hướng
Trường phái
Khuynh hướng
Trường phái
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
II. Phong cách văn học
1. Khái niệm
2. Biểu hiện
Hiện
thực cuộc
sống
Nhà
văn 1
Tác
phẩm 1
Nhận thức
Phản ánh
Nhà
văn 2
Nhà
văn n
Tác
phẩm 2
Tác
phẩm n
ND n
HT n
ND 2
ND 1
HT 2
HT 1
- Phong cách văn học là những nét riêng biệt, độc đáo của một tác giả trong quá trình nhận thức và phản ánh cuộc sống thông qua các tất cả các yếu tố nội dung và hình thức của từng tác phẩm cụ thể.
- Phong cách văn học là sự thể hiện tài năng, dấu ấn riêng của nhà văn trong tác phẩm
Theo Buy-phông: Phong cách chính là người; phong cách là cái còn lại hoặc hạt nhân mà sau khi từ nhà vaờn người ta bóc đi nhửừng cái khoõng phaỷi của baỷn thân anh ta, và tất caỷ nhửừng thứ mà anh ta giống với người khác.

Nguụ`n gụ?c tu` nguyờn cu?a kha?i niờ?m phong ca?ch:
+ Người Hi lạp: stylos (que dõ`u nho?n va` dõ`u tu`)
+ Người La mã: stylus (que viờ?t dõ`u nho?n, dõ`u tu` du`ng dờ? xo?a)
+ Người Pháp: style (ne?t chu~, ne?t bu?t, bu?t pha?p)
+ Người Nga: styl (bu?t pha?p, phong ca?ch)



Phiếu tác giả số1
Đây là một tác giả có cách viết ngắn gọn, giản dị
Người viết luôn chủ động sử dụng sáng tạo, linh hoạt các thủ pháp, bút pháp nghệ thuật khác nhau nhằm mục đích thiết thực của mỗi tác phẩm
Tư tưởng, tình cảm, hình tượng nghệ thuật trong sáng tác của tác giả luôn vận động một cách tự nhiên hướng về sự sống ánh sáng
Vẻ đẹp hàm súc, hoà hợp giữa bút pháp cổ điển và hiện đại, giữa chất tình và chất thép là đặc điểm nổi bật ở các sáng tác thơ ca nghệ thuật của tác giả này
Phiếu tác giả số 2
Đậm đà chất sử thi là một đặc điểm trong sáng tác của tác giả này.
Cảm xúc trong các tác phẩm luôn hướng đến cái ta chung với lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của con người cách mạng và đời sống cách mạng
Giọng điệu tâm tình ngọt ngào bao trùm trong các sáng tác của tác giả
Là nhà thơ trữ tình chính trị với nghệ thuật biểu hiện đậm đà tính dân tộc
Phiếu tác giả số3
Là tác giả tiếp thu sáng tạo ảnh hưởng thơ ca Pháp, đặc biệt là trường phái thơ tượng trưng Pháp
Nhà thơ đã mang đến cho thi đàn một tiếng nói nồng nàn, sôi sục, ít có trong thơ ca truyền thống
Nhà thơ của niềm khát khao giao cảm với đời, cuộc đời hiểu theo nghĩa chân thật và trần thế nhất
Cái nhìn xanh non, biếc rờn, lấy con người giữa
mùa xuân, tuổi trẻ và tình yêu làm chuẩn mực cho
cái đẹp là một trong những đặc điểm nổi bật của
tác giả này
- PCVH nảy sinh do nhu cầu sáng tạo nghệ thuật, nhu cầu khẳng định bản lĩnh, nhu cầu tìm tòi cái mới của nhà văn.
* Nguồn gốc:
- PCVH nảy sinh do chính những nhu cầu của cuộc sống. Vì: cuộc sống luôn đòi hỏi những nhân tố mới mẻ, không lặp lại.
* Ý nghĩa:
Khẳng định cái tôi cá nhân tài hoa độc đáo, tài năng bản lĩnh khác người, hơn người của nhà văn.
Làm cho tác phẩm hấp dẫn người đọc.
Tạo nên sức mạnh của trường phái trào lưu văn học.
Đánh dấu bước phát triển của quá trình văn học, lịch sử văn học.
* Mối quan hệ của PCVH và QTVH :
Quá trình văn học được đánh dấu bằng những nhà văn kiệt xuất với phong cách độc đáo của họ.
Phong cách in đậm dấu ấn dân tộc và thời đại).
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
II. Phong cách văn học
1. Khái niệm
2. Biểu hiện
Cách nhìn, cách cảm thụ có tính chất khám phá với giọng điệu riêng biệt
Sự sáng tạo các yếu tố thuộc nội dung tác phẩm (việc lựa chọn đề tài, xác định chủ đề, cách thể hiện hình ảnh, nhân vật, triển khai cốt truyện, hoặc xác lập tứ thơ…)
Hệ thống phương thức biểu hiện, các thủ pháp kĩ thuật mang dấu ấn riêng.
Tính thống nhất từ cốt lõi, nhưng triển khai thì đa dạng, đổi mới.
Ở phẩm chất thẩm mĩ cao và giàu tính nghệ thuật
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
LUYỆN TẬP
[1] Sự khác biệt về đặc trưng của VHLM và VHHTPP qua Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) và đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ- Vũ Trọng Phụng)
Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân
Hạnh phúc của một… Vũ T Phụng
Đề tài tưởng tượng, chi phối xây dựng nhân vật
Đề tài từ hiện thực, quan sát thực tế để xây dựng những điển hình
Hướng về quá khứ, tưởng tượng tình huống éo le, oái oăm để tô đậm vẻ đẹp hình tượng nhân vật
Xoáy sâu vào hiện tại, tái hiện, ghi lại lối sống đồi bại, lố lăng, vô đạo đức của giới thượng lưu
Huấn Cao có vẻ đẹp lí tưởng: tài hoa, thiên lương, khí phách, anh hùng; phù hợp với lí tưởng thẩm mĩ của tác giả
Sáng tạo một loạt các điển hình để bóc trần bộ mặt giả dối, để chôn vùi cả cái XH xấu xa, đen tối đó
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC
[2] Những nét chính trong phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân và Tố Hữu
LUYỆN TẬP
TỐ HỮU
NGUYỄN TUÂN
Có cảm hứng đặc biệt với những gì phi thường
Nhìn con người ở phương diện tài hoa nghệ sĩ
Miêu tả hiện thực bằng nhiều tri thức khoa học, vắn hóa, nghệ thuật
Điêu luyện trong việc dùng thể tùy bút và ngôn ngữ
Nội dung tác phẩm mang chất trữ tình- chính trị
Nghệ thuật biểu hiện đậm đà tính dân tộc