Tuần 15. Đọc thêm: Vi hành

Bài đọc thêm
I. Tìm hiểu văn bản
Xuất xứ: được viết bằng tiếng Pháp đang trên báo Nhân đạo Pháp 1923.

Hoàn cảnh sáng tác: 1922 thực dân Pháp mời vua Khải Định đến dự cuộc đấu xảo thuộc địa nhằm lừa gạt nhân dân Pháp, An Nam đã quy phục “ Mẫu quốc” tình hình Đông Dương đã ổn định, để chính phủ Pháp đầu tư cho thuộc địa này.
Mục đích: Vạch trần bản chất tay sai, bù nhìn của vua Khải Định. Đồng thời, tác giả cho nhân dân Pháp thấy rõ những thủ đoạn xảo trá của thực dân Pháp.

3. Ý nghĩa nhan đề
“Vi hành” tiếng Pháp là Incognito nghĩa là ngầm, bí mật, không công khai.




4. Tóm tắt tác phẩm
II. Đọc hiểu văn bản
1. Hình ảnh vua Khải Định
Lúc đầu tác giả để đôi nam nữ thanh niên người Pháp nhầm tưởng Bác là vua Khải Định không biết tiếng Pháp. Do vậy mặc sức tha hồ bình phẩm từ dáng vẻ đến cử chỉ hành vi ăn chơi của y.
Chân dung Khải Định hiện lên rất sinh động mà không cần hắn xuất hiện
Hình dáng: xấu xí thô kệch  mũi tẹt mắt xếch, mặt bằng như vỏ chanh  coi thường miệt thị người dân An Nam

Trang phục: lố lăng, kệch cỡm, quê mùa: “có cả cái chụp đèn chụp lên cái đầu quấn khăn, các ngón tay đeo đầy những nhẫn”. Hắn đeo lên người hắn đủ cả bộ lụa là, đủ cả bộ hạt cườm”
Tư cách: ăn chơi vô độ, hắn xuất hiện: trường đua, đang vi hành đến tiệm cầm đồ, ngài còn đến những nơi ăn chơi của Paris hay là chán cảnh làm một ông vua to, bây giờ ngài lại muốn nếm thử cuộc đời của các công tử bé. Làm vua Khải Định có đầy đủ cung tần mỹ nữ, cao lương mỹ vị nhưng vẫn muốn tập tành cách ăn chơi theo kiểu phương tây
Thực chất vua Khải Định trong con mắt người dân Pháp chỉ là một ông vua bù nhìn, một tên hề, một con rối không hơn không kém: “Nghe nói ông bầu nhà hát múa rối có định kí giao kèo thuê…”
Đối với những người yêu nước Khải Định là một ông vua làm nhục quốc thể  như vậy với tình uống nhầm lẫn mà chân dunh Khải Định được khắc họa rõ nét nhất.
2. Châm biếm chính sách của Thực dân Pháp
- Giọng văn vừa mỉa mai vừa trữ tình.
Đầu độc dân thuộc địa bằng rượu cồn và thuốc phiện  đây là những thứ vô cùng độc hại làm suy nhược và mật cả ý chí đấu tranh
+ Tác giả để cho dân chúng Pháp cho rằng: “Tất cả những ai có màu da vàng đều trở thành hoàng đế ở Pháp
+ Hay hơn là chính phủ Pháp mời Khải Định sang Pháp nhưng cũng chẳng nhận khách thật của mình là ai nên đã “Đối đãi với tất cả mọi người An Nam vào hàng vua chúa và phái tùy tùng đi hộ giá tuốt” và “có thể nói các vị bám lấy đế giày tôi, dính chặt với tôi như hình với bóng và thật tình là các vị cuống cuồng cả lên nếu mất hút tôi chỉ trong dăm phút”  mỉa mai châm biếm.
+ Nghĩ về quê nhà, nghĩ về đất nước về dân tộc cảm thấy đau đớn xót xa khi nuớc mình cũng có vị vua đang vi hành không phải vì dân ví nứớc như vua Thuấn, vua Pie nước Nga mà ngài vi hành vì mục đích cá nhân.


2. Hình thức viết thư cho cô em họ
Dùng lối văn viết thư  Tự do phóng khoáng để diễn đạt chyển đổi giọng văn một cách thoải mái tự nhiên dễ liên tưởng tạt ngang nói được nhiều chuyện, nhiều đối tượng chuyển cảnh linh hoạt…
3. Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ
Sử dụng bút pháp châm biếm rất đặc sắc:
Nhan đề của truyện “Vi hành”
Câu dẫn  “Những bức thư gửi cô em họ” dịch từ tiếng An Nam
Ngôn ngữ truyện có tác dụng châm biếm, hài hước, vừa xót xa vừa đau đớn
Ngoài ra tác phẩm có lối viết hiện đại Châu Âu rất phù hợp với người Pháp: nhẹ nhàng, hài hước dí dỏm.
III. Tổng kết
Truyện thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chính trị và văn học nghệ thuật, ngắn gọn xúc tích, giàu chất trí tuệ hiện đại tiêu biểu cho bộ phận sáng tác truyện và kí nói riêng phong cách nghệ thuật của Nguyễn Ái Quốc nói chung đã phản ánh chân thật đúng tính chất tay sai bù nhìn của vua Khải Định và chính sách tàn bạo của thực dân Pháp.