Tuần 14. Đàn ghi ta của Lorca

Thanh Thảo
I. TÌM HIỂU CHUNG :
1. Tác giả :
- Tên khai sinh : Hồ Thành Công,
sinh năm 1946, quê Quảng Ngãi.
Nổi tiếng với những bài thơ và
trường ca về chiến tranh và thời
hậu chiến.
Thơ ông là tiếng nói của người trí
thức nhiều suy tư, trăn trở về các
vấn đề xã hội và thời đại.
Tác phẩm : Những người đi tới biển,
Khố�i vuông ru-bích.
2. Tác phẩm :
Bài thơ rút trong tập "Khối vuông
ru-bích" là một trong những sáng tác
tiêu biểu cho kiểu tư duy thơ Thanh
Thảo : + luôn nhìn cuộc sống ở trạng
thái mở, đa chiều.
+ khước từ khuôn mẫu, lối
diễn đạt dễ dãi.
+ phong cách tượng trưng có
màu sắc siêu thực.
3. Phê-đê-ri-cô Ga-xi-a Lor-ca (1898-1936)
Khi tôi chết hãy
chôn tôi với cây đàn
ghi ta
- Là một trong những tài năng sáng chói
của văn học Tây Ban Nha.
1919, đến Madrit tham gia nghệ thuật.
1936, bị chính quyền phản động thân
Phát-xít bắt và bắn chết.
THỦ ĐÔ MADRIT VÀO ĐÊM
II. ĐỌC - HIỂU :
1. Bố cục :
+ Đoạn 1 (6 dòng đầu) : Hình ảnh Lorca, con người tự do,
nghệ sỹ cách tân trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật
Tây Ban Nha.
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếch choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
+ Đoạn 2 (12 dòng kế) : Lorca bị hạ sát và nỗi xót xa về sự
dang dở của khát vọng cách tân.
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lorca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiế�ng ghi ta ròng ròng
máu chảy
không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang
giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
+ Đoạn 3 (4 dòng tiếp) : niềm xót thương Lorca và nỗi nuối
tiế�c những cách tân nghệ thuật của Lorca không ai tiếp tục.
đường chỉ tay đã đứt
dòng sông rộng vô cùng
Lorca bơi sang ngang
trên chiếc ghi ta màu bạc

chàng ném lá bùa cô gái Di gan
vào xoáy nước
chàng ném trái tim mình
vào lặng yên bất chợt

li-la li-la li-la.

+ Đoạn 4 (9 dòng cuối) : suy tư về cuộc giải thoát và cách giã
từ của Lorca.
II. ĐỌC - HIỂU :
1. Bố cục :
2. Lời đề từ (lời di chúc của Lorca) :
+ Tình yêu : sự nghiệp, nghệ thuật, đất nước Tây Ban Nha.
+ Mong thế hệ sau hãy chôn tài năng của ông để tiến lên
phía trước.

3. Lorca :
a. Người tự do, nghệ sỹ cách tân : đơn độc.
Hình ảnh + âm thanh :
tiếng đàn - bọt nước ? sức hấp dẫn
thính giác - thị giác tiếng đàn Lorca.
Màu sắc : áo choàng đỏ gắt ? đấu trường, khát vọng dân
chủ.
Trạng thái : chếch choáng, mỏi mòn ? đơn độc, mong manh.
Láy âm : li-la li-la li-la ? tiếng đàn, bông hoa buồn biệt ly.
Lorca : độc hành với khát vọng cách tân sáng tạo nghệ
thuật và đấu tranh vì một nền dân chủ.
II. ĐỌC - HIỂU :
1. Bố cục :
2. Lời đề từ :
3. Lorca :
a. Người tự do, nghệ sỹ cách tân : đơn độc.
b. Cái chết bất ngờ : sự kiện thảm khốc.
+ "Tây Ban Nha ? Lorca - tha thiết cuộc sống.
hát nghêu ngao" - đắm say nghệ thuật.
Lorca
Tâm trạng Lorca : "kinh hoàng, đi như người mộng du"
+ "áo choàng bê bết đỏ"
Hoán dụ :
? cái chết bi thảm
Ẩn dụ :
"tiếng ghita - xanh,
- nâu,
- tròn bọt nước vỡ tan,
- ròng ròng máu chảy"
Lý trí
hoảng loạn, bi
thương.
Nhân hoá:
?Đau đớn tột cùng.
+ So sánh :
II. ĐỌC - HIỂU :
1. Bố cục :
2. Lời đề từ :
3. Lorca :
a. Người tự do, nghệ sỹ cách tân : đơn độc.
b. Cái chết bất ngờ : sự kiện thảm khốc.
c. Xót thương, tiếc nuối :
Tiếng đàn = cỏ mọc hoang
xót thương cái chết thiên tài
nghệ thuật thiếu vắng kẻ dẫn đường.
không ai hiểu di chúc của Lorca.
+ Hình ảnh tượng trưng"giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng"
đẹp,buồn
bất tử.
+ Hoán dụ : "đường chỉ tay đã đứt"
II. ĐỌC - HIỂU :
1. Bố cục :
2. Lời đề từ :
3. Lorca :
a. Người tự do, nghệ sỹ cách tân : đơn độc.
b. Cái chết bất ngờ : sự kiện thảm khốc.
c. Xót thương tíêc nuối :
d. Suy tư về cuộc giải thoát và cách giã từ :
? số phận ngắn ngủi
+ Tượng trưng :"Lorca bơi sang ngang
trên chiếc ghita màu bạc"
vĩnh viễn ra đi trong thanh thản.
+ Điệp + hình ảnh biểu cảm : "ném lá bùa - xoáy nước .
ném trái tim - lặng yên ."
iii. TỔNG KẾT :
2. Cảm xúc Thanh Thảo :
+ Thấu hiểu sâu sắc khát vọng và sự đơn độc trên con đường nghệ thuật của Lorca.
+ Đau đớn tột cùng trước cái chết của Lorca.
+ Xót thương vô hạn cho tài năng của Lorca.
+ Ứơc mong xoa dịu đau đớn trong linh hồn Lorca.
3. Nghệ thuật :
+ Phong cách tượng trưng siêu thực.
+ Kết hợp : thơ + nhạc, tự sự + trữ tình.
+ Thể thơ tự do.
tri âm
1. Chân dung Lorca :
+ Con người : tài hoa, dũng cảm.
+ Số phận : bi thảm.
LUYỆN TẬP :
Cảm nhận của em về hình ảnh Ph.G. Lorca được thể hiện qua bài thơ "Đàn ghita của Lorca"