Tuần 14. Đàn ghi ta của Lorca

Chia sẻ bởi Hoàng Hải | Ngày 09/05/2019 | 38

Chia sẻ tài liệu: Tuần 14. Đàn ghi ta của Lorca thuộc Ngữ văn 12

Nội dung tài liệu:

Thanh Thảo
Hãy nghe ca khúc:
Nếu tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta

Nhạc: Thanh Tùng
Thơ: Huỳnh Phước Liên
Thể hiện: Việt Hoàn
s
Mặt trời hồng trên cát nóng Es-pa-nha
Là tiếng đàn ghi ta của Lorca
Giọt lệ nào ướt đẫm áo choàng đỏ thắm Es-pa-nha
Hay giọt buồn ghi ta của Lorca

Tìm lại vần thơ tranh đấu Es-pa-nha
Nhặt tiếng đàn ghi ta của Lorca
Dăm đường dài với những nỗi buồn
người vũ nữ di gan hát lên bài ca tranh đấu của Lorca

Bay đi xa đi xa
Tiếng đàn ghi ta của Lorca
Bay đi xa đi xa
Lời thơ tranh đấu Es-pa-nha
Vang vang trong tim ta
Tiếng đàn ghi ta của Lorca
Vang vang trong tim ta
Lời thơ tranh đấu Es-pa-nha


Lorca Gascia
Anh đã chết với cây đàn ghi ta
Lorca Gascia
Lời anh vang mãi trong tâm hồn chúng ta

Trong trái tim của những người yêu nước
Và trong mắt xanh của bao niềm mơ ước
trong bước chân người vũ nữ
và trong tiếng ca người nghệ sĩ giang hồ

Lorca Gascia
Anh sống mãi với cây đàn ghi ta
Lorca Gascia
Lời anh vang mãi trong tâm hồn chúng ta

Nếu tôi chết, Hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta!
Bài hát trên nói về điều gì?
- Hát về cây đàn ghi ta của Lor ca
- ảnh hưởng của Lor ca và cây đàn đối với người
Tây Ban Nha và thế giới
Bài thơ của Lorca : GHI NHỚ
(Người dịch : Hàm Đan)

Bao giờ tôi tôi chết,
hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta
trong cát.
Bao giờ tôi chết,
giữa những hàng cam
và đám bạc hà.
Bao giờ tôi chết,
xin hãy chôn tôi
trong chiếc chong chóng gió.
Bao giờ tôi chết!
Vài nét về Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936):

- Một thiên tài: nhà thơ, nhạc sĩ, nhà viết kịch, nhà hoạt động sân khấu người Tây Ban Nha - đại diện cho tinh thần tự do dân chủ ,và khát vọng cách tân nghệ thuật của thế kỷ XX.

- Một nhân cách cao đẹp: nhà thơ hiện đại yêu nhạc dân gian, dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân, dám dũng cảm đấu tranh với một nền chính trị độc tài, nền nghệ thuật già nua, bảo thủ.

- Một số phận đầy oan khuất: kẻ thù tàn nhẫn lén thủ tiêu ông, nhiều người không hiểu hết sự hy sinh cao cả của ông.
Pheđericô Garxia Lorca là ?
Lor ca là một hịên tượng xuất chúng
có sức ảnh hưởng to lớn tới nghệ thuật
và chính trị của Tây Ban Nha lúc bấy giờ
Nhà thơ Thanh Thảo và quê hương Quảng Ngãi
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
Em hãy nêu những hiểu biết của em về nhà thơ Thanh Thảo?
- Tên thật Hồ Thành Công,quê ở Quãng Ngãi, từng công tác ở chiến trường Miền nam
* Tác phẩm tiêu biểu:
Dấu chân qua trảng cỏ(1978),
Khối vuông ru-bích(1985)
Từ một đến một trăm(1988)
* Đề tài: con người nghĩa khí,nhân cách ngời sáng
* Đặc điểm thơ: Giàu suy tư mãnh liệt, phóng túng trong cảm xúc, ít nhiều nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực, luôn theo đuổi khát vọng cách tân cấu trúc thơ.

Khối vuông rubic là một gợi ý cho thơ của Thanh Thảo
Đọc - nhận biết
Những tiếng đàn bọt nước
Tây-Ban-Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
Tây-Ban-Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lorca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
tiếng ghi-ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi-ta ròng ròng
máu chảy

không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang
giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
đường chỉ tay đã đứt
dòng sông rộng vô cùng
Lorca bơi sang ngang
trên chiếc ghi-ta màu bạc
chàng ném lá bùa cô gái di-gan
vào xoáy nước
chàng ném trái tim mình
vào lặng yên bất chợt
li-la li-la li-la…

Tích hợp với bài “ Luật thơ” đã học ở tuần 10,
bài “ thơ tự do” đã học ở lớp 11, hãy:
+ Xác định đề tài
+ Xác định thể thơ
+ Xác định phương thức biểu đạt
+ Cấu trúc tác phẩm
2. Vài nét về tác phẩm:
Nêu những hiểu biết về t/p ?
D?c di?m b�i tho:
* Đề tài:
G. Lor-Ca
Nhà thơ Tây Ban nha
Nhà du ca dùng tiếng đàn
để giải bày nỗi đau buồn,
khát vọng yêu thương

Tâm hồn cao khiết
Số phận oan khuất
* Thể thơ:
tự do
Bi phát xít giết hại
* Phương thức biểu đạt,là sự kết hợp và giao hòa giữa:

tự sự + trữ tình.
thơ + nhạc . hệ thống thi ảnh Lorca + hệ thống thi ảnh của t/g .
thơ tửơng mộ ph. Đông + chất bi tráng của nhạc giao hưởng phương Tây.

* Tất cả được đưa vào một cấu trúc mới, kết hợp giữa tính liên tục trong cốt tự sự với tính gián đoạn của phong cách siêu thực.
Bố cục bài thơ:
Có thể chia làm 4 đoạn
* Đoạn 1 (6 dòng đầu): hình ảnh Lor-ca người nghệ sĩ tự do, cùng khát vọng cách tân nghệ thuật.
* Đoạn 2 (12 dòng kế): cái chết đầy bi phẫn của Lor-ca, khát vọng cách tân nghệ thuật đành dang dở.
* Đoạn 3 (4 dòng tiếp): Xót thương Lorca và những cách tân nghệ thuật…
* Đoạn 4 (9 dòng cuối):Suy tư về cuộc giải thoát và cách giã từ của Lorca.

Bài thơ chia mấy đoạn, nội dung các đoạn ?
Khi
tôi
chết
hãy
chôn
tôi
với
cây
đàn
Lời thơ khơi
nguồn, dẫn dắt
dòng cảm xúc
mãnh liệt của
Thanh Thảo
về cái chết
của Lor-ca.
Là một lời
di chúc sớm
-> tình yêu
của Lor-ca
với nghệ thuật,
với xứ sở
Tây Ban Nha .
Lời đề từ
Lời đề từ này có ý nghĩa gì ?
Thánh đường Sagrada Familia
– biểu tượng của đất nước Tây Ban Nha
Vài hình ảnh về TBN
Hoa Li la (Tử đinh hương)
Đấu trường đẫm máu
Vũ nữ Di gan
Hoa Lila được trồng nhiều ở Tây Ban Nha
- “những tiếng đàn”

“bọt nước”
Âm thanh
Hình ảnh
Cảm nhận rất riêng của Thanh Thảo về tiếng đàn của Lor-ca : đó là những âm thanh có hình khối, trẻ trung, phóng khoáng, khi ẩn khi hiện, mỏng manh nhưng không thể bị tiêu diệt.

II- Tìm hiểu bài thơ:
1- Lorca và đất nước mình ( 6 dòng đầu )
Giữa hai h/a n�y có thể có những quan hệ từ n�o, và ý nghĩa ?
“ áo choàng đỏ gắt”-gîi liªn t­ëng ®Õn ®iÒu g× ?
Hình ảnh gợi lên những đấu trường bò tót truyền thống của Tây Ban Nha
Gợi hình dung về một đấu trường đặc biệt

Khát vọng dân chủ
Khát vọng cách tân nghệ thuật
Nền chính trị độc tài
Nền nghệ thuật già nua
* Hình ảnh Lor-Ca trên phông nền văn hoá dân tộc mình

Áo choàng
Yên ngựa
Hát nghêu ngao
Tiếng đàn bọt nước
Vầng trăng chuếnh choáng
Kị sĩ đơn độc
Lãng du, phóng khoáng
Du ca yêu tự do và thầm lặng
Tác giả đã gợi lên được hình ảnh của Lor-ca, người nghệ sĩ tự do, tài hoa, sống giữa thời đại bạo tàn của chế độ độc tài Frăng-cô và nền nghệ thuật già nua, vẫn ôm ấp khát vọng cách tân sáng tạo nghệ thuật và đấu tranh vì một nền dân chủ, nhưng lại rất cô đơn trên hành trình lý tưởng ấy.
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
Hình ảnh thực
Đâu là h/a tả thực cái chết của Lorca ?
=> Vào giữa lúc không ngờ, dù đã đoán biết…Lorca bị chúng lén lút thủ tiêu !
2- Phút giây bi phẫn ( 12 dßng tiÕp )
2- Phút giây bi phẫn ( 12 dßng tiÕp )
-Hoán dụ
Tiếng đàn
Áo choàng bê bết máu
Cuộc đời Lor-ca
Cái chết
-Ẩn dụ
Ghi ta nâu
Ghi ta lá xanh
Ghi ta tròn
Tượng trưng
bầu trời, cô gái
bọt nước vỡ tan
Nhân hoá
ròng ròng máu chảy
Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
Mầu sắc tượng trưng siêu thực
-Tiếng đàn rạo rực tình yêu, cháy bỏng khát vọng tự do, trong trẻo và mãnh liệt một sức sống căng đầy / đau đớn sóng gió
-Tiếng đàn nên hình thành sắc, vỡ ra thành thân phận con người
Cách thức thể hiện tiếng đàn có gì đặc biệt ?
Sau sự kiện bi thương là những cú sốc dây chuyền về cái chết và sự dang dở .Bằng những h/a đậm màu sắc tượng trưng, t/g phục sinh thời khắc bi phẫn nhất trong cuộc đời Lorca- thể hiện niềm xót thương đầy ấn tượng và ám ảnh.

Tấm lòng Thanh Thảo: đau xót, tiếc thương, trân trọng, ngưỡng mộ mãnh liệt Lor-ca - một tài năng, một nhân cách nghệ sĩ lớn
3-Niềm xót thương Lorca và tiếc nuối những cách tân nghệ thuật. (4 dòng tiếp)

Những câu thơ được viết theo lối sắp đặt, dựa trên quan niệm thẩm mĩ gián đoạn, trở nên đa nghĩa.gợi nhiều hướng liên tưởng:
Xót thương cái chết của một thiên tài
Xót xa hành trình cách tân n/t còn dang dở.
Nền n/t thiếu vắng người dẫn đường, thành ra như cỏ mọc hoang.
Buồn vì quá ít người thực sự hiểu di chúc của Lorca : không muốn mình là cái bóng, thần tượng đè nặng tương lai, cản trở sự sáng tạo của thế hệ sau.
Không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang
giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
giọt nước mắt ..vầng trăng
Giữa hai h/a, có thể có những quan hệ từ nào, và ý nghĩa ?
4-Suy tư về cuộc giải thoát và cách giã từ của Lorca ( 9 dòng cuối )
Em hiểu như thế nào về 2 câu thơ Đường chỉ tay đã đứt
Dòng sông rộng vô cùng
Và những hình ảnh tượng trưng:
bơi sang ngang
ném lá bùa
ném trái tim
Phận người ngắn ngủi, cuộc đời mênh mang- đành chấp nhận định mệnh phũ phàng.
Nhân danh lòng kính trọng, hãy để Lorca có sự giải thoát thực sự, và thực sự giã từ những ràng buộc và hệ luỵ trần gian.
Tiếng ghi ta luýên láy cuối bài thơ mang ý nghĩa ẩn dụ gì?
Là sự kính trọng và tri âm.
Với những h/a đầy mộng mị ,mà rất thơ, tác giả tưởng tượng sự giã từ của Lor-ca : thanh thản, đậm chất nghệ sĩ ,
để rồi Lor-ca sống mãi trong cảm xúc thơ của Thanh Thảo, và trong lòng người đọc.
5-Một số đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ
- Sáng tạo hình ảnh theo lối lạ hoá
+ Kết hợp những hình ảnh vốn xa cách nhau trong thực tại
+ Xoá bỏ những liên từ
- Đưa chất nhạc vào thơ
+ Những từ mô phỏng âm thanh của các nốt ghi-ta ( li-la) được "cấy" vào bài thơ một cách tự nhiên.
+ Cấu trúc bài thơ mang dáng dấp cấu trúc của một bản giao hưởng có phần dạo đầu êm ái du dương; có phần phát triển cao trào, gấp gáp; có phần kết sâu lắng, trầm lặng.
- Xây dựng hình ảnh tượng trưng
- Thể thơ tự do
III-Kết luận
*Nội dung: - tâm hồn/ số phận của Lor-Ca
- sự đồng cảm của Thanh Thảo
*Nghệ thuật:- cấu trúc
- hình ảnh:
- biện pháp tu từ
Sự đa chiều
Thanh Thảo đã từng viết : « Lorca là nhà thơ của những giấc mơ, của những linh cảm nhoi nhói, một nhà thơ có thể biến những giấc mơ thành nhịp điệu, có thể biến những linh cảm thành ngôn từ. Lorca siêu thực một cách tự nhiên, và hiện thực một cách tự nhiên » (Lorca trong tôi – Mãi mãi là bí mật, NXB Lao động, 2004).
Một nhà thơ đã có một Lorca trong lòng như vậy, nên Đàn ghi-ta của Lorca có thể xem như là một gặp gỡ đẹp tạo thành phút « bùng nổ » của năng lượng sáng tạo Thanh Thảo.      


* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Hoàng Hải
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)