Tuần 14. Đàn ghi ta của Lorca

Kiểm tra bài cũ
Trắc nghiệm
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?
Câu 1: Đoạn thơ trên Xuân Quỳnh vận dụng chủ yếu nghệ thuật gì để diễn tả sự trăn trở và khao khát khám phá lí giải ngọn nguồn tình yêu?
Điệp từ, điệp ngữ, nhân hoá
Điệp từ, điệp cấu trúc cú pháp
Câu hỏi tu từ
Nhịp thơ linh hoạt
Câu 2: Khổ thơ
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.

A.Hình tượng hóa, khát vọng sống, khát vọng yêu B.Khao khát được sống hết mình trong tình yêu, muốn hóa thân vĩnh viễn thành tình yêu muôn thuở
C.Vĩnh cữu hóa tình yêu bằng cách hóa thân vào tình yêu của mình vào tình yêu nhân loại
D. Mãi mãi được yêu chung thuỷ nồng nàn
Về khổ thơ này có nhiều cách hiểu khác nhau, em hãy lựa chọn một phương án đúng:


Câu 3: "Sóng" là lời tự bạch của Xuân Quỳnh về khát vọng tình yêu:
(A).Tình yêu trong sáng, hồn nhiên, say đắm.
(B).Tình yêu đắm say, tha thiết, trường tồn.
(C).Tình yêu nồng nàn, thủy chung, bất diệt.
(D).Tình yêu mãnh liệt, da diết, thủy chung.
Tự luận
Em haõy bình hai caâu thô sau trong baøi Soùng –Xuaân Quyønh:
“ Loøng em nhôù ñeán anh
Caû trong mô coøn thöùc”
Nhớ
Cồn cào da diết cả không gian thời gian sâu trong tiềm thức
Ca khúc
“Nếu tôi chết,
hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta”
Đàn ghi ta của Lor-ca
Thanh Thảo
A TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
Nhà thơ Thanh Thảo vaø quê hương Quảng Ngãi

-Tên khai sinh: Hồ Thành Công sinh naờm 1946
-Quê : Huyện Mộ ẹửực,Quảng Ngãi, ông tửứng tham gia công tác ở chiến trương miền Nam
-T¸c phÈm:
+ Nhöõng ng­êi ®i tíi biÓn(1977)
+ DÊu ch©n qua tr¶ng cá(1978)
+Khèi vu«ng ru- bÝch(1985)
* Sự nghiệp :
* Cuộc đời :
- Thaønh coâng ôû ñeà taøi chieán tranh vaø haäu chieán
- Luôn suy tư trăn tr� vỊ c�c v�n �Ị x� h�i v� th�i ��i

- Nỗ lực cách tân thơ Việt...
=> Thơ : giàu suy tư, mãnh liệt, phóng túng trong cảm xúc, nhuoỏm maứu saộc tửụùng trửng sieõu thửùc
So saùnh vai troø caùi toâi
Đối với các nhà thơ siêu thực tượng trưng, vị trí cái tôi không như trước nữa , bị lu mờ và bội phân, thậm chí luỹ thừa thành cái tôi đa ngã , họ muốn đia xa hơn , phát giác phần vô thức của cái tôi chưa biết
Về cấu trúc :
+ chuyển từ hình thức thẳng-> nổi ( âm thanh) đi vào cấu trúc không gian , không vần, sử dụng lối viết đảo lộn cú pháp cổ điển: cắt chữ phân câu theo một trật tự mới , ngôn ngữ cách tân
2. Taùc phaåm
a. Cảm hứng :
Cảm hứng để Thanh Thảo sáng tác bài thơ này ?
- Töø cuoäc ñôøi taøi naêng vaø caùi cheát bi thaûm cuûa Lor-ca
Thanh Th?o nói : "Lor-ca là một nhà thơ mà tôi hết sức ngưỡng mộ, c? về thi ca lẫn cuộc đời và cái chết đều gây cho tôi nhiều xúc c?m và ấn tượng. Chính nh?ng hỡnh ?nh và nhạc điệu trong nhiều bài thơ Lor-ca đã dẫn dắt tôi khi viết bài thơ mà tôi coi như một khúc tưởng niệm oõng"
âm nhạc
?
Thơ ca
(Người dịch : Hàm Đan)
Bao giờ tôi tôi chết,
hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta
trong cát.
Bao giờ tôi chết,
giữa những hàng cam
và đám bạc hà.
Bao giờ tôi chết,
xin hãy chôn tôi
trong chiếc chong chóng gió.
Bao giờ tôi chết!
Hội hoạ
Cách tân nghệ thuật
GHI NH?
Caây ñaøn ghi ta
Caát tieáng thôû than
Nhöõng coác röôïu ban mai
Soùng saùnh ñoå traøn
Caây ñaøn ghi ta
Baét ñaàu baèng lôøi ai oaùn
…………………..Chaúng theå naøo
laøm caây ñaøn im tieáng
…..
Ôi ghi ta
Traùi tim ngöôøi töû thöông
Döôùi naêm ñaàu kieám saéc
Ñaøn ghi ta
Tài năng

b. XuÊt xø:
Rót tõ tËp th¬ Khèi vu«ng Ru- bÝch (1985)
Cấu
trúc
ru-bich
Cấu
trúc
thơ
mô hỡnh mở
phá bỏ khuôn mẫu, giải
phóng cảm xúc và
tưởng tượng

Bài thơ tiêu biểu cho kiểu tư duy thơ Thanh Thảo
Tìm cách biểu đạt mới qua hình thức câu thơ tự do , xoá bỏ mọi ràng buộc khuôn sáo bằng nhịp điệu bất thường mở đường cho liên tưởng phóng khoáng
Thanh thảo đã từng viết: Lor- ca là nhà thơ của nhửừng giấc mơ, của nhửừng linh cảm nhoi nhói, một nhà thơ có thể biến nhửừng giấc mơ thành nhịp điệu, có thể biến nhửừng linh cảm thành ngôn từ. Lor-ca siêu thực một cách tự nhiên và hiện thực một cách tự nhiên
A�nh hưởng
B. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
I. Đọc -hiểu chú thích
1 Đọc
2. Bố cục :
4 đoạn
- ẹoạn 1 ( 6 dòng đầu) : Hỡnh aỷnh Lor-ca- ngửụứi ngheọ sú tửù do..
- ẹoạn 2 ( 12 dòng tiếp): G.Lor-ca bũ saựt haùi .
-ẹoạn 3 ( 4 dòng tiếp) : Nie�m xoựt thửụng .
-ẹoạn 4 ( 9 dòng cuối) : Suy tử cuỷa taực giaỷ
II. Tìm hieåu vaên baûn
1. Hình tượng Lor-ca
Nhà hát lor-ca
a. ẹoaùn 1 :
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếng choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
những tiếng đàn
áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang
với vầng trăng
trên yên ngựa
a. ẹoaùn 1: Lor-ca ngheọ syừ tửù do, coõ ủụn
Nói đến Tây Ban Nha là nói đến xứ sở đấu bò tót - Plaza de Toros -


Qu?ng tru?ng chính ? Pamplona, mi?n B?c Tây Ban Nha
hoa li-la
cô gái di-gan
vầng trăng, yên ngựa

Một kị sĩ lang thang, đơn độc
Một nhạc sĩ dân gian, lãng du
áo choàng đỏ gắt
áo choàng đỏ gắt
Một nghệ sĩ mang khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật nhưng cô đơn trong tranh đấu
b. Soá phaän Lor-ca
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
Hình �nh th�c
tiếng ghi-ta
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi-ta lá biết mấy
tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy
nâu
xanh
xanh
nâu
tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy
Hình �nh t�ỵng
tr�ng
Tiếng ghi-ta là hỡnh ảnh ẩn dụ về cuộc đời của người nghệ sĩ Lor-ca.
áo choàng bê bết đỏ
* B»ng nhöõng hình ¶nh ®Ëm mµu s¾c t­îng tr­ng, Thanh Th¶o ®· phôc sinh gi©y phót bi phÉn nhÊt trong cuéc ®êi Lor-ca, thÓ hiÖn niÒm xãt th­¬ng cña mình mét c¸ch Ên t­îng vµ ®Çy ¸m ¶nh.
Củng cố
Câu 1: Nhận định nào sau đây không đúng về nhà thơ Thanh Thảo?
a.Ông là ngòi bút thơ luôn khước từ cách biểu đạt dễ dãi, tìm kiếm những cách biểu đạt mới.
b.Ông là ngòi bút thơ luôn nỗ lực cách tân thơ Việt, với xu hướng đào sâu vào cái tôi nội cảm.
c.Ông là ngòi bút thơ góp phần làm mới thể lục bát bằng những tìm tòi theo hướng hiện đại, tạo nên nét độc đáo trong cấu trúc và hình ảnh.
d. Ông là ngòi bút thơ giàu suy tư mãnh liệt, phóng túng trong cảm xúc, ít nhiều nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực.
Câu 2: Bài thơ ” Đàn ghi ta của Lor- ca” được in trong tập
A. Những người đi tới biển (1977).
B. Dấu chân qua trảng cỏ (1978).
C. Những ngọn sóng mặt trời (1982).
D. Khối vuông ru- bích (1985).
E. Từ một đến một trăm (1988).
Caõu 3: D�n ghi ta- m?t nh?c c? truy?n th?ng c?a Tõy Ban Nha coứn coự teõn goùi l�

A. Duong c?m. C. Nguy?t c?m
B. Vi c?m. D. Taõy Ban c?m.
Câu 4: Nghệ thuật chủ yếu nào được sử dụng trong khổ 2, 3 : " Tây .máu chảy"

Hoán dụ
A�n dụ
Nhân hoá
Đối lập, nhân hoá
Em ấn tượng hình ảnh nào trong bài? Vì sao?

-ẹàn ghi ta cuỷa
một nhạc cụ truyền thống của đất nước Tây Ban Nha.
Lor-ca
Nghệ sĩ TBN caựch taõn NT
Người chiến sĩ chống phát xít
Người có số phận oan khuất
Sự gắn bó máu thịt của nghệ sĩ thiên tài Lor-ca với nghệ thuật dân tộc
3. đoạn 3 (4 dòng thơ tiếp)
- Hỡnh ảnh Tiếng đàn như cỏ mọc hoang :
+ Gợi nỗi xót thương về cái chết bi thảm của Lorca.
+ Sự xót tiếc hành trỡnh cách tân còn dang dở không người tiếp tục.
+ Khẳng định sức sống bất diệt của tâm hồn Lor - ca.
- Hỡnh ảnh Giọt nước mắt vầng trang:
+ Giọt nước mắt của vầng trang .
+ Giọt nước mắt như vầng trang .
+ Giọt nước mắt khóc vầng trang .
+ Vầng trang là giọt nước mắt .
Xót thương ,trân trọng...
=> đoạn thơ với nh?ng hỡnh ảnh thơ độc đáo, sự kết hợp từ lạ đã diễn tả nỗi xót thương vô hạn, sự tiếc nuối vô cùng đối với cuộc đời và sự nghiệp cách tân dang dở của người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca đồng thời khẳng đinh sức sống bất diệt của tâm hồn Lôr-ca.


4. đoạn 4 (9 dòng thơ cuối)
- Hỡnh ảnh:
+ đường chỉ tay đã đứt:
+ Dòng sông rộng vô cùng: Thế giới là vô biên.
-> Hiểu và chấp nhận số phận.
- Nh?ng hành động:
+ Lorca bơi sang ngang.
+ Chàng ném lá bùa.
+ Chàng ném trái tim mỡnh.
=> Nh?ng suy tư về sự giải thoát của Lor-ca xuất phát từ trái tim yêu quí, kính trọng Lor-ca của tác giả Thanh Thảo.
Nh?ng hành động tự giải thoát của Lor- ca...
cuộc đời ngắn ngủi.