Tuần 14. Đàn ghi ta của Lorca

THANH THẢO
I.TÌM HIỂU CHUNG :
NHÀ THƠ
THANH THẢO
1) Tác giả : Thanh Thảo (1946- Quảng Ngãi)
- Nhà thơ – chiến sĩ, trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ.
- Tư duy thơ: Nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực, giàu suy tư, xúc cảm lắng đọng
2) Bài thơ:
a. Xuất xứ:
- Rút trong tập “Khối vuông ru – bích” (1985)
- Thể loại: Thơ tự do
b. Cảm hứng chủ đạo:
Hình tượng Lor-ca và tiếng đàn ghi -ta huyền thoại.
c. Lor-ca và đất nước Tây Ban Nha:
- Lor-ca (1898 – 1936):
NHÀ THƠ LOR-CA
+ Người nghệ sĩ đa tài, khát khao cách tân nghệ thuật Tây Ban Nha.
+ Người chiến sĩ đấu tranh cho tự do dân chủ, bị bọn phát xít sát hại khi mới 38 tuổi
- Tây Ban Nha – đất nước của:
+ Tiếng đàn ghi – ta
+ Áo choàng đấu sĩ ma - ta – dor
+ Giấc mơ hiệp sĩ Đôn – ki – hô - tê
II.ĐỌC HIỂU VĂN BẢN :
1. Ý nghĩa câu thơ đề từ :
“Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn”
- Trích trong bài “Ghi nhớ” của Lor-ca
- Cây đàn:
+ Biểu tượng của Tây Ban Nha
+ Sự nghiệp sáng tạo của Lor-ca
+ Cuộc đời, nỗi đau, cái chết của Lor-ca
- Chôn cây đàn:
 Lời di chúc của Lor – ca, thể hiện tình yêu đối với nghệ thuật, với đất nước Tây Ban Nha
+ Không phải là phủ nhận sự sáng tạo của Lor-ca

+ Chứng tỏ sự hồi sinh, nối tiếp hành trình sáng tạo

THẢO LUẬN NHÓM:
Thời gian: 3 phút
Chỉ ra ý nghĩa biểu tượng của các hình ảnh thơ:
Nhóm 1: Tiếng đàn bọt nước,
Tiếng ghi – ta tròn bọt nước vỡ tan
Nhóm 2: Áo choàng đỏ gắt,
Áo choàng bê bết đỏ
Nhóm 3: Tiếng ghi – ta nâu,
Tiếng ghi – ta lá xanh
Nhóm 4: Tiếng ghi – ta ròng ròng
máu chảy
2. Đoạn 1 : Lor-ca - Người nghệ sĩ - chiến sĩ tự do, cô đơn (câu 1 – 6)
- Tiếng đàn bọt nước
Hình ảnh biểu tượng, cảm nhận bằng thị giác, thính giác
Cuộc đời mong manh, ngắn ngủi của Lor-ca.
- Áo choàng đỏ gắt
 Hoán dụ, gợi liên tưởng:
+ Môn đấu bò tót
 Người đấu sĩ kiêu hùng, uy dũng
+ Màu đỏ nóng bỏng, gay gắt
 Không khí chính trị bức bối, ngột ngạt của Tây Ban Nha: Cả đất nước là một đấu trường
 Lor-ca, người chiến sĩ đấu tranh cho tự do dân chủ
- Đi lang thang – miền đơn độc
- Vầng trăng chếnh choáng
- Yên ngựa mỏi mòn
 Tả thực, tượng trưng, từ láy
Người nghệ sĩ cô đơn đi tìm cái đẹp.
* Cảm xúc của tác giả:
Ngưỡng mộ, đồng cảm
 Lor-ca, một kị sĩ đơn độc, lang thang, một ca sĩ dân gian mộng du với bầu trời, vầng trăng
3. Đoạn 2 : Lor-ca - một con người giàu yêu thương, một cái chết oan khuất (câu 7- 18)
- Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
Câu thơ ngắn, hàm súc
 Thời gian đặc quánh, nỗi đau kết đọng, Tây Ban Nha choàng tỉnh, thảng thốt
- Áo choàng bê bết đỏ
- Lor-ca bị điệu về bãi bắn
Tả thực, tượng trưng
Cái chết bi thương, đẫm máu.
- Bầu trời cô gái ấy
- Tiếng ghi-ta lá xanh
Ẩn dụ, âm thanh thành màu sắc: Màu của hy vọng, của tình yêu, sự sống
 Lor-ca, nhà thơ đa tình
- Tiếng ghi-ta nâu
Ẩn dụ, âm thanh thành màu sắc:
màu của đất
Tình yêu quê hương
 Lor-ca, nhà thơ yêu nước
- Tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan
Tượng trưng, siêu thực, âm thanh thành hình khối
Tiếng đàn vỡ tan, bầu trời vỡ tan, tình yêu vỡ tan.
Tiếng ghi-ta ròng ròng
máu chảy
 Âm thanh thành hình ảnh động
 Cái chết bất ngờ, bi thảm
 Sự đau đớn tột cùng của tiếng đàn, của Lor-ca, của nhân dân Tây Ban Nha.
* Cảm xúc của tác giả:
Đau đớn, tiếc thương
 Cái chết đột ngột, oan khuất, hành trình còn dở dang của người chiến sĩ - nghệ sĩ nhân dân Tây Ban Nha