Tuần 14. Đàn ghi ta của Lorca

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo
“khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”
F.G.Lorca
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
I. Tiểu dẫn :
1. Tác giả :
- Tên thật : Hồ Thành Công
- Sinh năm : 1946.
Quê : Mộ Đức - Quảng Ngãi
Thuộc thế hệ các nhà thơ trẻ
thời chống Mỹ
- Cách tân thơ ca
- Tác phẩm chính:
Những người đi tới biển (trường ca – 1977)
Dấu chân qua trảng cỏ (thơ – 1980)
Những ngọn sóng mặt trời (trường ca – 1981)
Khối vuông ru – bích (thơ – 1985)
Từ một đến một trăm (thơ – 1988)
Thanh Thảo
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
- Phong cách nghệ thuật :
Thơ Thanh Thảo đậm chất triết luận, giàu suy tư, với những cách tân nghệ thuật táo bạo, mới mẻ.
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
2. Bài thơ :
- Xuất xứ : Rút từ tập thơ Khối vuông ru-bich (1985)
Cấu trúc ru-bich
Cấu trúc thơ
Mô hình mở, phá bỏ khuôn mẫu, giải phóng cảm xúc và tưởng tượng
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
Thơ tự do mang phong cách
Thơ cổ điển
Thơ lãng mạn
Thơ tượng trưng
phi ngã
đa ngã
ngã
Về nghệ thuật:
+ Sáng tạo hình ảnh theo lối lạ hoá
+ Đề cao nhạc tính trong thơ
tượng trưng - siêu thực
tượng trưng - siêu thực
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
II. Đọc - hiểu văn bản :
* Bố cục :
- Phần 1: Khổ 1 : Hình ảnh Lorca .
- Phần 2: Khổ 2-3 : Lorca bị hạ sát.
- Phần 3: Khổ 2-3 : Niềm xót thương và suy tư về cách giải thoát của Lorca.
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
* Nhan đề và lời đề từ:
- Nhan đề :
Đàn ghita:
Một nhạc cụ truyền thống của đất nước Tây Ban Nha, còn gọi là Tây Ban cầm.
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
Lorca :
Người nghệ sĩ Tây Ban Nha
Federico Garcia Lorca
Người chiến sĩ chống phát xít
Người có số phận oan khuất
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
- Lời đề từ :
Ghi nhớ
Khi nào tôi chết
hãy vùi xác tôi cùng với cây đàn
dưới lớp cát
Khi nào tôi chết
hãy vùi xác tôi giữa rặng cây cam
và đám bạc hà
Khi nào tôi chết
hãy vùi xác tôi, tôi xin các người đó
nơi một chiếc chong chóng gió
Khi nào tôi chết!
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn
Di chúc của Lorca : Tình yêu say đắm của Lorca với nghệ thuật, với xứ sở Tây Ban cầm
Khơi nguồn, dẫn dắt dòng cảm xúc mãnh liệt của Thanh Thảo về cái chết của Lorca
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
II. Đọc - hiểu văn bản :
Lorca - nghệ sĩ tự do
và cô đơn:
li la li la li la
- Những nốt nhạc ghi ta
- Tên một loài hoa ở TBN
vầng trăng, yên ngựa
Không gian thảo nguyên
mênh mông, bát ngát
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
Áo choàng đỏ gắt
Môn đấu bò tót sôi động và mạo hiểm của những matador dũng cảm
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
Đấu trường : võ sĩ - bò tót
Cuộc đấu
Khát vọng tự do
Nền chính trị độc tài
Khát vọng cách tân
nghệ thuật
Nền nghệ thuật Châu Âu già cỗi
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo

Một kị sĩ lang thang, đơn độc
Một nhạc sĩ dân gian, lãng du
lang thang
miền đơn độc
vầng trăng
yên ngựa
áo choàng đỏ gắt
Hành trình đơn độc của người nghệ sĩ tranh đấu cho khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật
Một nghệ sĩ với khát vọng tự do
Lorca
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
II. Đọc - hiểu văn bản :
2. Cái chết oan khuất, bi phẫn của Lorca:
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi nhuưư ngưuời mộng du
Hình ảnh thực
Không gian kinh hoàng
Ấn tượng chết chóc
Khoảnh khắc Lorca bị
bọn phát xít giết hại
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
tiếng ghi-ta
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi-ta lá biết mấy
tiếng ghi-ta tròn bọt nuước vỡ tan
tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy
nâu
xanh
xanh
nâu
tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy
Thủ pháp tượng trưng
tiếng ghita
Cuộc đời người
nghệ sĩ Lorca
Dồn dập,
Liên tục
biến đổi
ghita
bần bật
khóc
Đau đớn,
uất nghẹn,
căm phẫn
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
II. Đọc - hiểu văn bản :
3. Suy tư về cách giải thoát của Lorca:
không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang
giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
Niềm tiếc thương 1 thiên tài và con đường cách tân nghệ thuật còn dang dở
Không có người thực sự hiểu được di chúc của Lorca
Sức sống của nghệ thuật Lorca
Đồng cảm với trăn trở của người nghệ sĩ
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
đường chỉ tay đã đứt
hữu hạn
dòng sông rộng vô cùng
vô hạn
Định mệnh
cuộc đời
Lorca bơi sang ngang
trên chiếc ghita màu bạc
Trên 1 chiếc ghita Lorca
bơi qua dòng sông cuộc
đời đi vào cõi bất tử
ném
lá bùa
trái tim
Coi thường cái chết
Bình thản ra đi
trái tim … lặng yên bất chợt :
sự ra đi nhẹ nhàng
như 1 thoáng lặng của
con tim
* Đồng cảm, trân trọng, Thanh Thảo bất tử hoá Lorca
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
III. Tổng kết :
Lor-ca
Một cái chết bi phẫn bởi những thế lực tàn ác
Một tâm hồn bất diệt cùng sự bất tử của nghệ thuật chân chính
Một nghệ sĩ cô đơn đấu tranh cho tự do và cho sự nghiệp cách tân nghệ thuật
ĐÀN GHI TA CỦA LORCA
Thanh Thảo
III. Tổng kết :
Nghệ
thuật
Xây dựng hình ảnh tượng trưng
Đưa chất nhạc vào thơ
Thể thơ tự do