Tuần 14. Chí Phèo (tiếp theo)

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO BÌNH DƯƠNG
Trường THPT Nguyễn An Ninh
Chào mừng quý thầy cô
Về dự giờ thao giảng

II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
a. Sự xuất hiện độc đáo của Chí Phèo:
b. Quá trình tha hoá của Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
(từ khi gặp Thị Nở cho đến khi kết thúc truyện)
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
Sau đêm gặp Thị Nở:
+ Lần đầu tiên Chí hết say. Chí thấy lòng “bâng khuâng”, “mơ hồ buồn”. Chí nghe được âm thanh cuộc sống: tiếng chim hót, tiếng cười nói, …
+ Hắn thấy hắn đã già mà vẫn còn cô độc, đã tới cái dốc bên kia của cuộc đời.

Sau khi gặp Thị Nở, Chí tỉnh dậy và đã có những suy nghĩ và tâm trạng như thế nào?
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
+ Hắn trông thấy trước cái tuổi già của hắn: đói rét, ốm đau và cô độc.
 hắn thấy nó thật đáng sợ.
Chí phèo có ý thức về cuộc đời của mình với rất nhiều bất hạnh cả trong hiện tại và tương lai: sự cô độc
 Chí đang thức tỉnh và bắt đầu hồi sinh để trở về kiếp người.
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
Khi được thị nở cho bát cháo hành.
+ Chí rất ngạc nhiên, hắn thấy mắt mình hình như ươn ướt
 hắn xúc động vì lần đầu tiên hắn được sự yêu thương chăm sóc của một người đàn bà.
Khi Thị Nở cho bát cháo hành, Chí đã có thái độ gì? Tại sao hắn lại có thái độ đó?
+ Hắn thấy vừa vui vừa buồn, vừa như là ăn năn.
+ Hắn nhớ lại ngày xưa, hồi hắn 20 tuổi với ước mơ bình dị, đẹp đẽ.
+ Hắn thèm lương thiện, muốn làm hoà với mọi người biết bao.
 mong muốn trở thành người lương thiện, hi vọng Thị Nở sẽ mở đường cho hắn về với xã hội con người.
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
Khi Thị Nở từ chối:
+ Khi nghe Thị Nở trút vào mặt hắn tất cả những lời của bà cô, hắn “nghĩ ngợi một tí rồi hình như hiểu, hắn bỗng nhiên ngẩn người”, “hít thấy hơi cháo hành”, “cứ ngồi ngẩn mặt không nói gì”
Chí ngạc nhiên, bất ngờ và thất vọng.

+ Sau đó, “hắn đuổi theo thị, nắm lấy tay.”
 níu kéo cơ hội duy nhất, con đường hoàn lương duy nhất  Hắn khao khát tình yêu, thiết tha làm người lương thiện.

Khi bị Thị Nở từ chối, Chí đã có phản ứng thế nào?
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
+ Hắn ôm mặt khóc rưng rức.
tiếng khóc bật thành tiếng nức nở, tiếng khóc của sự uất ức, của sự hối hận, của sự tuyệt vọng.
Chí đã hoàn toàn thức tỉnh.
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
Khi đến nhà Bá Kiến
+ Chí xách dao đến nhà Bá Kiến đòi lương thiện: Tao muốn làm ngừơi lương thiện. Ai cho tao lương thiện?
+ Và đau đớn nhận ra: tao không thể làm người lương thiện được nữa. Biết không? Chỉ có một cách….
Khi đến nhà Bá Kiến, Chí đã làm gì? Tại sao Chí lại làm như vậy?
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
Khi đến nhà Bá Kiến
+ Chí đâm chết Bá Kiến và tự sát.
Hành động bất ngờ, quyết liệt, liều lĩnh nhưng tất yếu. Đó là sự trả thù cho những gì mà Bá Kiến đã gây ra cho hắn, cũng là sự lựa chọn duy nhất, là sự giải thoát duy nhất cho Chí Phèo.
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
c. Quá trình thức tỉnh và Bi kịch bị cự tuyệt làm người.
Cái chết của Chí Phèo: “giãy đành đạch giữa bao nhiêu là máu, mồm ngáp ngáp, muốn nói nhưng không ra tiếng”  chết trong đau đớn, uất ức, tức tưởi.
bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người.

Ý nghĩa: tố cáo gay gắt xã hội thực dân nửa phong kiến không những đẩy con người ta vào con đường lưu manh hoá mà còn đẩy họ vào chỗ chết.
 Xung đột giai cấp ở nông thôn trước CMT8 đòi hỏi phải giải quyết triệt để.
Cái chết của Chí Phèo được tác giả miêu tả thế nào?
Theo em, Chí Phèo đáng thương hay đáng trách nhiều hơn? Vì sao?
Củng cố bài giảng

Chí Phèo tố cáo mạnh mẽ xã hội thuộc địa phong kiến tàn bạo đã cướp đi cả nhân tính và nhân hình của người nông dân lương thiện.
Phát hiện và khẳng định bản chất tốt đẹp của con người ngay cả khi tưởng như họ đã biến thành quỷ dữ.
  cái ác, cái xấu có thể giết chết con người nhưng không thể khuất phục con người.
Tìm đọc trọn vẹn truyện ngắn Chí Phèo.
Nắm vững giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo.
Chuẩn bị bài: Thực hành lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu.
Hướng dẫn học tập ở nhà
Hẹn gặp lại
quý thầy cô và các em.
II. Đọc hiểu văn bản
Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
d. Đoạn kết thúc tác phẩm:
+ Cả làng Vũ Đại: thằng nào chứ hai thằng ấy chết thì không ai tiếc. Rõ thật bọn chúng giết nhau”
xếp Chí Phèo và Bá Kiến cùng hội cùng thuyền. Cho đến khi chết, Chí Phèo vẫn không được người dân hiểu và chấp nhận làm người.

+ Thị Nở nhìn nhanh xuống cái bụng, rồi thoáng thấy hiện ra cái lò gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa, vắng người qua lại..”
vòng luẩn quẩn, bế tắc không lối thoát.  có phần bi quan.
Em có nhận xét gì về cái kết thúc của tác phẩm? Cái kết ấy có ngụ ý gì?
II. Đọc hiểu văn bản
1. Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
2. Giá trị tác phẩm:
Giá trị hiện thực:
- Phản ánh tình trạng một bộ phận nông dân bị tha hóa, lưu manh hóa.
- Phản ánh mâu thuẫn sâu sắc giữa nông dân và địa chủ, giữa các thế lực cường hào ác bá ở nông thôn  lên án tố các gay gắt chế độ thực dân phong kiến trước CMT8/ 1945
II. Đọc hiểu văn bản
1. Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
2. Giá trị tác phẩm:
Giá trị hiện thực:.
Giá trị nhân đạo: Cảm thương sâu sắc trước cảnh ngộ của người nông dân cố cùng bị lăng nhục; phát hiện và miêu tả phẩm chất tốt đẹp của người nông dân ngay khi tưởng họ bị biến thành quỷ dữ; niềm tin vào bản chất lương thiện của con người.
3. Nghệ thuật:
- Xây dựng nhân vật điển hình vừa có ý nghĩa tiêu biểu, vừa sống động có cá tính độc đáo và nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo.
- Kết cấu truyện đầu cuối tương ứng rất chặt chẽ, lô gic.
- Cốt truyện và các tình tiết hấp dẫn, biến hóa giàu kịch tính.
- Ngôn ngữ sống động, vừa điêu luyện, vừa gần gũi tự nhiên; giọng điệu đan xen biến hóa, trần thuật linh hoạt.