Tuần 13. Sóng

1.Về nhà thơ Xuân Quỳnh
-(1942-1988) , Queâ : Haø Taây
, lôùn leân ô ûHaø Noäi
Tröôûng thaønh trong thôøi choáng Myõ, UÛy vieân ban chaáp haønh Hoäi nhaø vaên Vieät Nam
Nhaø thô nöõ tieâu bieåu cuûa thô ca
hieän ñaïi

-Ở nữ sĩ,khát vọng sống , khát vọng tình yêu mãnh liệt luôn đi liền với cảm thức lo âu, những dự cảm bất chắc, những biến suy trong cuộc đời.
Thơ Xuân Quỳnh vẫn nổi bật ở vể đẹp nữ tính,dung dị ,hồn nhiên ,chân thật.
-Tho Xu�n Qu?nh l� ti?ng lịng c?a m?t t�m
h?n g?n bĩ thi?t tha v?i cu?c d?i,luơn kh�t
khao tình y�u,v� tr�n tr?ng nh?ng h?nh
ph�c bình d? c?a d?i thu?ng.
Tác phẩm: Tập thơ:

+ Hoa dọc chiến hào
+ Gió lào cát trắng
+ Tự hát
+Hoa c? may
+S�n ga chi?u em di
vv.

Sóng là một tác phẩm tiêu biểu cho hồn thơ Xuân Quỳnh và được xem là một trong những bài thơ tình hay nhất của thơ VN hiện đại
2.Về bài thơ Sóng
Sóng là một bài thơ xuất sắc của Xuân Quỳnh về tình yêu được sáng tác năm1967 trong chuyến đi vùng biển Diêm Điền,in trong tập “ Hoa dọc chiến hào’’ (1968)


Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa


Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.

Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặ�ng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ


Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên ?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau

Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức

Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương

II. Đọc hiểu tác phẩm


5 chữ thường không ngắt nhịp, cùng với sự trở đi trở lại của hình tượng sóng, đã tạo ra nhịp điệu và âm hưởng của bài thơ, phù hợp với việc giãi bày tâm trạng của người con gái đang yêu



-Thể thơ:
1. Đọc và cảm nhận chung

Bài thơ có một âm hưởng dạt dào, nhịp nhàng gợi ra nhịp các con sóng nối tiếp nhau lúc tràn lên sôi nổi,lúc êm dịu lắng sâu.

-Cả bài thơ là những con sóng tâm tình của tác giả được khơi dậy khi đứng trước biển cả đối diện với những con sóng vô hạn vô hồi
II. Đọc hiểu tác phẩm


Sự mô tả nhịp điệu bên ngoài của sóng cũng chính là để diễn tả nhịp điệu bên trong tâm hồn: những đợt sóng của tình yêu dạt dào, sôi nổi và da diết lắng sâu.

- Sĩng l� m?t hình tu?ng ?n d?, nĩ l� s? hĩa th�n c?a c�i tơi tr? tình c?a nh� tho, l�c thì hịa nh?p l�c l?i l� s? ph�n th�n c?a "em"

a) Đặc trưng và trạng thái
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
+ Dữdội >< Dịu êm
+ Ồn ào >< Lặng lẽ
?Con sóng khơng bình y�n m� phĩng khống trong c�c d?i c?c,nh?ng tr?ng th�i tr�i ngu?c,cung nhu t�m tình, tính khí c?a ngu?i con g�i dang y�u.
a) Đặc trưng và trạng thái
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
- Điều đáng nói là ở chỗ, vẻ đẹp và sự huyền diệu của “sóng-em ’’chủ yếu nằm ở cực “dịu êm’’ và “ lặng lẽ”.
-> tạo nên vẻ đẹp nữ tính của hình tượng thơ Xuân Quỳnh

b, Nhu cầu tự nhận thức trong sự hoà hợp
“ Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể’’
→ con sóng không tự bằng lòng với những khuôn khổ chật hẹp, nó phải “tìm ra bể’’ đến một không gian rộng lớn hơn ,tìm đến những chân trời bao la rộng lớn của tâm hồn.
- Khát khao của sóng cũng chính là khát khao của tình yêu → thật minh bạch và quyết liệt

C) Quy luật của tình yêu:
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ "
→ sự tồn tại của sóng với những trạng thái biến động nhưng bất biến,cũng như nỗi khát vọng tình yêu trong trái tim con người, là khát vọng muôn đời của nhân loại mà mãnh liệt nhất là tuổi trẻ

+ “Vẫn thế”
C) Quy luật của tình yêu:
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ "

→ đặt đầu câu→ nói lên được những xốn xang, rạo rực của yêu đương.

Hai chữ “bồi hồi”
Từ “ngày xưa” đến “ngày sau” vẫn thế, không hề thay đổi.
Sóng được sử dụng như hình ảnh ẩn dụ của tình yêu vì sóng mang những nét đặc trưng và tính chất của tình yêu.


Tình yêu là một thực thể:
+ Tự nhiên, kỳ diệu
+ Phức tạp với nhiều dáng vẻ
+ Là nỗi khát vọng của con người
� Tóm lại:

Qua sóng, ta hiểu



Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió
Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?
Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa
Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.
→ Tình yêu là một hiện tượng tâm lý khác thường,
bí ẩn, không thể giải thích bằng lý lẽ thông thường
(“tình yêu đến tình yêu đi ai biết”-Xuân Diệu)


Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió
Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?
Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa
Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.
“Em nghĩ về “
→ Nghĩ về tình yêu →
Khi tình yêu đến, như một tâm lý tự nhiên người ta luôn có nhu cầu tự tìm hiểu phân tích


Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió
Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?
Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa
Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.
Tình yêu đến từ đâu như con sóng đến từ nơi nào?
Làm sao có thể giải đáp được câu hỏi khởi nguồn của tình yêu và điểm bắt đầu của một tình yêu (“Làm sao cắt nghĩa được chữ yêu”-Xuân Diệu)


Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió
Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?
Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa
Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.
-Ở đây người con gái đã nói lên quy luật sâu xa của tình yêu bằng trực cảm, mà trực cảm thì im lặng là hơn:
“Em cũng không biết nữa…”
→Thật hồn nhiên, dễ thương, một cái lắc đầu hồn nhiên chân thật, đầy nữ tính


Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió
Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?
Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa
Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.
→Tình yêu cũng như sóng biển như gió trời vậy thôi làm sao mà hiểu hết được. Nó cũng tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên và cũng khó hiểu nhiều bất ngờ như thiên nhiên.