Tuần 13. Sóng

TRU?NG TRUNG H?C PH? THÔNG AN M?
TỔ VĂN - HỌA - NHẠC
Kính chào Quý thầy cô
cùng các em !
MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Giúp học sinh:
- Cảm nhận được một tâm hồn phụ nữ luôn
khát khao, chân thành, nồng hậu và dám bày
tỏ khát vọng của mình trong tình yêu.
- Thấy được nghệ thuật của bài thơ: cấu tứ và hình ảnh nhịp điệu,hồn nhiên đơn sơ,sâu sắc.
- Giáo dục : các em có một tình yêu cuộc sống và xây dựng cho mình một tình yêu trong sáng ở lứa tuổi học sinh.
BÀI CŨ :
THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ CÚ PHÁP
Phép lập cú pháp
Phép liệt kê
Phép chem xen
-Lập từ
-Lập kết cấu cú
Lập cú pháp phối hợp với liệt kê.
Tác dụng của phép xem xen
SÓNG
Xuân Quỳnh (1942 - 1988)
Nữ sĩ Xuân Quỳnh
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. TÁC GIẢ:(SGK)
a. Cuộc đời và sự nghiệp :
-Tên thaät laø Nguyeãn Thò Xuaân Quyønh, queâ ôû xaõ Vaên Kheâ, ngoaïi thò Haø Ñoâng, Haø Taây, tröôûng thaønh ôû Haø Noäi.
- 1955 l�m di?n vi�n m�a trong dồn van cơng trung uong.
- 1963 l�m b�o, bi�n t?p vi�n b�o chí.
- "Hồn thơ Xuân Quỳnh" vừa thiết tha vừa sôi nổi .
+To t?m - Ch?i bi?c (1963)
+ Hoa d?c chi?n h�o (1968)
+ Giĩ l�o c�t tr?ng (1974)
+ L?i ru tr�n m?t d?t (1978)
+ T? h�t (1984)
+ S�n ga chi?u em di (1984)
+ Hoa c? may (1989)
b, Các tác phẩm tiêu biểu của Xuân Quỳnh : ( SGK )

I. TÌM HIỂU CHUNG:
1.TÁC GIẢ:(SGK)
a.Cu?c d?i v� s? nghi?p :
-T�n thật là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh, quê ở xã Văn Khê, ngoại thị Hà Đông, Hà Tây, trưởng thành ở Hà Nội.
- 1955 l�m di?n vi�n m�a trong dồn van cơng trung uong.
- 1963 l�m b�o, bi�n t?p vi�n b�o chí.
- "Hồn thơ Xuân Quỳnh" vừa thiết tha vừa sôi nổi .

2.TÁC PHẨM: “SÓNG”
a.Xuất xứ:

- Thu?c t?p tho :"Hoa d?c chi?n h�o" (1967-1968).
b. Ý nghĩa hình tượng “SÓNG”
"Sĩng" l� hình ?nh "?n d?" c?a t�m h?n ngu?i con g�i dang y�u.

Sóng (Xuân Quỳnh)

D÷ déi vµ dÞu ªm
ån µo vµ lÆng lÏ
Sóng kh«ng hiÓu næi m×nh
Sãng t×m ra tËn bÓ
¤i con sãng ngµy x­a
Vµ ngµy sau vÉn thÕ
Nçi kh¸t väng t×nh yªu
Båi håi trong ngùc trÎ

Tr­íc mu«n trïng sãng bÓ
Em nghÜ vÒ anh, em
Em nghÜ vÒ biÓn lín
Tõ n¬i nµo sãng lªn ?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức

Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh -một phương
? ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa

Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Dữ dội và dịu êm
ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu mình
Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau cũng thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
II. ĐỌC-HIỂU TÁC PHẨM :
1. Sóng- cảm nhận về tình yêu :

Từ biểu cảm,
đối lập, ẩn dụ, nhân hóa,
Lối nói ví von.
“Dữ dội và êm dịu
Ồn ào và lặng lẽ
Sóng không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
* Hai trạng thái đối lập của sóng:
Dữ dội >< Dịu êm
ồn ào >< Lặng lẽ

Ngh? thu?t ủoỏi->Quy luật của tự nhiên
=>ẩn dụ cho trạng thái tình yêu của người phụ nữ:
dịu dàng kín đáo , e lệ nhưng cũng rất mạnh mẽ
=> Quy luật của của tự nhiên?Quy luật của tình yêu.
Cách giãi bày tình yêu : tự tin , chủ động
?tình yêu chân thành,mãnh liệt
* Hµnh tr×nh cña nh÷ng con sãng
Từ sông ? ra biển lớn? Hành trình khám phá để hiểu
mình, hiểu cuộc đời? hướng tơí những điều lớn lao

=> Hành trình tình yêu: không chấp nhận những gì nhỏ
hẹp tầm thường =>Tình yêu vừa truyền thống vừa hiện đại
Con sóng?ngày xưa
Ngày sau
Vẫn thế
Quy luật muôn đời của thiên nhiên
Tình yêu: bồi hồi trong ngực trẻ?quy luật của tình cảm, tỡnh yeõu luoõn luoõn thửụứng trửùc trong traựi tim tuoồi treỷ

Sự đồng điệu của sóng và tâm hồn con người

Tình yêu của em nằm trong quy luật chung của
nhân loại
=>Tình yêu vừa truyền thống vừa hiện đại
Những cung bậc của tình yêu.
Tình yêu luôn vươn tới cái lớn lao và hoàn thiện nhất.
Tình yêu là nỗi niềm khao khát muôn thuở của con người.

CẢM NHẬN VỀ TÌNH YÊU
CÂU HỎI THẢO LUẬN
1, Nhận xét nghệ thuật đặc sắc của hai khổ thơ.3,4 (nhóm:1).
2, Em thích câu thơ nào nhất? Tại sao em thích? (nhóm:2).
3, Tác giả muốn lý giải điều gì?

2. Sóng- suy tư về tình yêu.
a. Tự lý giải nguồn gốc tình yêu : Khổ 3.4:

II. ĐỌC-HIỂU TÁC PHẨM :

Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên ?
Sóng bắt đầu từ gió
gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau .

Câu móc xích liên hoàn,câu phủ định,câu hỏi tu từ,lập cụm từ.
Tình yêu thật bí hiểm, khó lí giải.
SÓNG ÊM DỊU
SÓNG DỮ DỘI
Làm sao cắt nghĩa được tình yêu
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.
(Xuân Diệu)
Tôi gửi lại đây cái buồn vô cớ
Và mang về cái nhớ bâng quơ
Xi n chớ hỏi làm sao như thế
Tôi vốn không rành mạch bao giờ
(Nguyễn Duy)
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức




Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh- một phương

Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở


1, nhận xét nghệ thuật đặc sắc của hai khổ thơ : (5,6,7).(nhóm:1).
2, Tìm một số câu ca dao nói về nỗi nhớ và lòng thủy chung trong tình yêu.(nhóm:2)
3, Tìm khổ thơ nào trong bài thơ không có sóng biển,kết cấu của khổ thơ nhằm khẳng định điều gì ?(Nhóm:3)
CÂU HỎI THẢO LUẬN
b, Nỗi nhớ , sự thủy chung và một thoáng lo âu (5,6,7,8)
“Sóng dưới…cách trở ”

Nhân hóa, so sánh mới lạ, đối ngữ, ẩn dụ….
Nỗi nhớ chiếm cả tầng sâu bề rộng, mọi thời gian, không gian,tiềm thức,vô thức, tâm thức.
Thủy chung là nét đẹp của người phụ nữ.

Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa, như ngồi đống than.
(Ca dao)
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió
Nếu phải cách xa anh
Em chỉ còn bão tố
( THUYỀN VÀ BIỂN)- XUÂN QUỲNH
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa

Gi?ng tho tr�m, suy tu. c?p t? (tuy-v?n, d?u..)
 Tác giả lo âu về sự hữu hạn của đời người .
Hãy tin vào hạnh phúc tình yêu .

II. ĐỌC-HIỂU TÁC PHẨM :
3.Sóng- khát vọng tình yêu :
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”.

Hình ảnh ẩn dụ mới lạ.

Ước mơ hòa nhập tình yêu nhỏ bé vào tình yêu lớn
Khát vọng sống cho tình yêu vĩnh hằng.
 vẻ đẹp của người phụ nữ.

Tác giả khẳng định :
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai cũng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.
(Tự hát – Xuân Quỳnh)
III. CHỦ ĐỀ :
khát vọng chân thành về một tình yêu thắm thiết, thủy chung, của một trái tim đôn hậu,trong sáng.

III. TỔNG KẾT: GHI NHỚ TRANG:157
1, Nội dung:
Bài thơ là
+ Một lời giãi bày tình yêu chân thành mãnh liệt + Một nỗi niềm suy tư sâu lắng
+ Một nỗi nhớ da diết của trái tim thủy chung son
?Tình yêu truyền thống và hiện đại
2,Nghệ thuật
Sáng tao trong sử dụng hình
tượng sóng; vận dụng linh hoạt thể thơ 5 chữ
1. Hình ảnh “sóng” của Xuân Quỳnh có nghĩa ?
b, Hình ảnh ẩn dụ cho tâm trạng người con gái đang yêu .
a, Là hình ảnh tả thực trong tự nhiên
c, Hình ảnh so sánh với người con gái đang yêu.
d, Cả ba ý trên đều đúng.
2.Tâm hồn người phụ nữ đang yêu trong bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh :
a, Sôi nổi, đắm say, lo âu.
b, Tr?c tr?, l?ng s�u, d?m th?m.
c, Đôn hậu, chân thành,lo âu, luôn khát vọng hạnh phúc đời thường.
3. Bài thơ nào sau đây của Xuân Quỳnh được phổ nhạc ?
a, Thuyền và biển.
c, Sóng .
b,Thơ tình cuối mùa thu.
d, Cả ba bài thơ trên.
3. Bài thơ nào sau đây của Xuân Quỳnh được phổ nhạc ?
a, Thuyền và biển.
b,Thơ tình cuối mùa thu.
c, Sóng .
d, Cả ba bài thơ trên.
THUYỀN VÀ BIỂN CỦA ( XQ)
- H?c thu?c b�i tho, ph�n tích hình tu?ng "Sĩng"trong b�i tho c�ng t�n.
- Luy?n t?p : cĩ nhi?u c�u tho, b�i tho so s�nh tình y�u v?i sĩng v� bi?n. H�y suu t?m c�u tho b�i tho dĩ.
V. DẶN DÒ :