Tuần 13. Sóng

SÓNG
(Xuân Quỳnh)

Ng­êi d¹y: NguyÔn Ngäc Anh
Tr­êng: THPT Quú Hîp II
I. Đọc- hiểu khái quát:
1. Tác giả: Xuân Quỳnh (1942- 1988)
Quê: Hà Tây nhưng lớn lên ở Hà Nội
- Năm 1963 làm báo, làm biên tập viên
Từ lúc là diễn viên múa, XQ bắt đầu làm thơ
- Xuân Quỳnh mất đột ngột cùng chồng và con vì TNGT tại Hải Dương vào ngày 29/4/1988
Dựa vào sgk, hãy trình bày những nét chính về nữ sĩ Xuân Quỳnh?
Hầu hết thơ của Xuân Quỳnh thường đề cập đến vấn đề gì?
* Thể hiện trái tim người phụ nữ hồn hậu và tha thiết về tình yêu
* Thể hiện tình yêu mãnh liệt nhưng đầy lo âu
* Tác phẩm chính: (SGK)
2. Bài thơ: Sóng
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- 1967 nhân chuyến đi công tác tại vùng biển Diêm Điền (Thái Bình)
b. Xuất xứ: In trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”
Hãy nêu hoàn cảnh ra đời và xuất xứ của bài thơ?
II. Đọc- hiểu chi tiết:
1. Nhịp điệu, ngữ âm bài thơ:
Em có nhận xét gì về âm điệu bài thơ? Yếu tố nào tạo nên âm điệu đó?
* Âm điệu: nhịp sóng ngoài khơi ( có biến thái phức tạp) → nhịp sóng lòng với nhiều cảm xúc, nhiều cung bậc…
*Yếu tố tạo nên âm điệu:
- Thể thơ 5 chữ
- Phương thức tổ chức từ ngữ, hình ảnh
2. Hình tượng sóng:
Trong 2 dòng thơ đầu nhà thơ mượn hình tượng sóng để thể hiện điều gì?
- Hình tượng sóng là tình yêu của người phụ nữ
- Khi yêu người phụ nữ thể hiện trạng thái đối lập khác thường.
Dữ dội > < Dịu êm
Ồn ào > < Lặng lẽ
-->Xuân Quỳnh đã mượn đặc điểm của quy luật tự nhiên để đề cập đến quy luật tình cảm của con người với những nét đối lập nhưng lại hoàn toàn thống nhất trong một chỉnh thể. Sự sôi nổi mãnh liệt, sự dịu dàng e ấp của tình yêu.
Từ đó em hiểu thế nào về tình yêu của người phụ nữ?
Em hiểu như thế nào về hai dòng thơ ?
“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể ”
→ Con sóng tìm ra tận bể để tìm thấy chính mình. Rõ ràng khát vọng tình yêu là sự vĩnh hằng.
a. Những trăn trở của sóng - của tình yêu:
Trước muôn trùng sóng bể, người phụ nữ đang yêu suy nghĩ vấn đề gì?
- Trước biển…. Em nghĩ

anh
em
biển lớn
- Trong tâm hồn của người phụ nữ đang yêu nhận thức được sự biến động khác thường trong lòng mình. Vì vậy, khao khát đi tìm hiểu cặn kẽ nguồn gốc của tình yêu.
→ Người phụ nữ đắm chìm trong nỗi suy tư, nhưng cuộc hành trình đi tìm lời giải cho nguồn gốc tình yêu bị bế tắc, không thể nào trả lời câu hỏi ấy
“Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau”
Vậy người phụ nữ đang yêu đã tìm ra lời giải như thế nào về tình yêu?

b. Bản chất của tình yêu:
- Tình yêu phải gắn liền với nỗi nhớ
- Nỗi nhớ vô cùng tha thiết, sâu sắc, len lõi sâu vào ý thức và cả tiềm thức.
Xuân Quỳnh đã khái quát ra bản chất của tình yêu như thế nào?
“Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
- Nỗi nhớ dung dị sâu lắng, nhẹ nhàng nhưng cũng rất chân thành, táo bạo mới mẻ trong đời và cả trong thơ.
3. Nỗi niềm suy tư của người phụ nữ.
- Người phụ nữ đang yêu, dường như luôn ý thức về sự trôi chảy của thời gian.
Cuộc đời tuy dài thế
……………………..
Mây vẫn bay về xa”
->Hai hình ảnh đối lập nhau nhưng lại đồng nhất, cuộc đời thì dài, thời gian lại cứ mãi trôi qua.
Nỗi niềm suy tư của người phụ nữ đang yêu được thể hiện như thế nào qua 2 khổ thơ cuối?
- Tâm trạng: Hồn nhiên, chân thành
- Hình tượng sóng được miêu tả nhiều lần nhưng không lặp lại.
4. Nghệ thuật
- Âm hưởng nhẹ nhàng, dào dạt, gợi ra những nhịp sóng dồn dập và liên tiếp lúc sôi nổi, lúc sâu lắng.
Em có nhận xét và suy nghĩ gì về nghệ thuật của bài thơ?
Em hãy rút ra kết luận của bài thơ?
- Sóng là bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ Xuân Quỳnh ở thời kì đầu sáng tác.
III. Kết luận:
- Bài thơ thể hiện tình cảm chân thành tha thiết của người phụ nữ.
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô, chúc quý thầy cô mạnh khoẻ và thành đạt