Tuần 13. Sóng

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy - cô giáo
tới dự giờ lớp 12A1 !
Hình ảnh SÓNG
Sóng
Tiết 37: Văn
( Xuân Quỳnh )
Chân dung Xuân Quỳnh
Xuân Quỳnh và những người thân
Bên người bà kính yêu
Bên chồng và hai con
A. Tiểu dẫn
I. Tác giả Xuân Quỳnh
1. Tiểu sử
- Tên: Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942 - 1988)
- Quê: Hà Đông - Hà Tây ( nay là Hà Nội )
- Gia đình: Công chức
- Cuộc đời: bất hạnh, luôn khao khát tình yêu, mái ấm gia đình và tình mẫu tử
2. Sự nghiệp
- Xuân Quỳnh từng là diễn viên múa  hoạt động văn nghệ, làm báo…
- Đặc điểm hồn thơ: Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, tươi tắn, vừa chân thành đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng về hạnh phúc bình dị đời thường.
- Vị trí: Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ trẻ thời kì chống Mĩ  Năm 2001, Xuân Quỳnh được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
- Tác phẩm chính: Hoa dọc chiến hào, Tự hát, Hoa cỏ may,…
Một số tác phẩm của Xuân Quỳnh
A. Tiểu dẫn
I. Tác giả Xuân Quỳnh
II. Tác phẩm Sóng
1. Hoàn cảnh sáng tác
2. Đề tài
3. Xuất xứ
4. Vị trí
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
1. Âm điệu, nhịp điệu
Sóng và em


Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể



Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?


Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức



Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.
Sóng


Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
- Xuân Quỳnh -
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh-một phương
A. Tiểu dẫn
I. Tác giả Xuân Quỳnh
II. Tác phẩm Sóng
1. Hoàn cảnh sáng tác
2. Đề tài
3. Xuất xứ
4. Vị trí
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
1. Âm điệu, nhịp điệu
2. Kết cấu
Sóng và em


Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể



Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?


Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa


Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.
Sóng
sóng
Em
em
Sóng
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
- Xuân Quỳnh -
Sóng
sóng
sóng
sóng
sóng
sóng
sóng
Em
em
Em
sóng
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh-một phương
em
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
II. Phân tích
1. Sóng và em - những nét tương đồng
- Hình thức: Thảo luận nhóm
Nội dung: Khám phá những nét tương đồng giữa sóng và em ( Từ đầu…Dù muôn vời cách trở )
- Thời gian: 03 phút
Những nét tương đồng giữa Sóng và Em
Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, tầm thường

Đầy bí ẩn
Luôn trăn trở, nhớ nhung và thủy chung son sắt
Cung bậc phong phú,
trạng thái đối cực phức tạp
Sóng
Em

Khát vọng tình yêu
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
II. Phân tích
1. Sóng và em - những nét tương đồng
a. Cung bậc phong phú, trạng thái đối cực, phức tạp

Hai câu đầu:
Dữ dội / và / dịu êm
Ồn ào / và / lặng lẽ
Hình ảnh SÓNG
Hai câu đầu: Dữ dội / và / dịu êm
Ồn ào / và / lặng lẽ
- Từ ngữ tương phản: “dữ dội - dịu êm, ồn ào - lặng lẽ” diễn tả những cung bậc phong phú, trạng thái đối cực của sóng trong tự nhiên  Khám phá của Xuân Quỳnh về tâm hồn người phụ nữ đang yêu
- Điệp từ: “và”  Xác lập quan hệ bình đẳng, hài hòa, thống nhất giữa các đối cực
- Nhịp thơ: 2/1/2 đều đặn như nhịp sóng vỗ, nhịp cảm xúc...
- Cách sắp đặt từ ngữ: “dịu êm” và “lặng lẽ” ở cuối mỗi dòng  Sự cảm nhận tinh tế ở Xuân Quỳnh
 Hình tượng sóng gợi liên tưởng đến bản chất của tình yêu trong trái tim người phụ nữ vừa mãnh liệt, nồng nàn lại vừa dịu dàng, nữ tính.
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
II. Phân tích
1. Sóng và em - những nét tương đồng
a. Cung bậc phong phú, trạng thái đối cực, phức tạp
b. Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, tầm thường
Hai câu 3,4: Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
- Hình ảnh không gian tương phản (dòng sông bé nhỏ, chật hẹp và biển cả bao la, rộng lớn)  Hành trình của những con sóng
- Hành trình của những con sóng  Ẩn dụ chỉ hành trình kiếm tìm tình yêu, hạnh phúc của người con gái đang yêu
 Nét mới mẻ trong quan niệm về tình yêu ở người phụ nữ của Xuân Quỳnh ( Người con gái khát khao yêu đương mãnh liệt, táo bạo )
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
II. Phân tích
1. Sóng và em - những nét tương đồng
a. Cung bậc phong phú, trạng thái đối cực, phức tạp
b. Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, tầm thường

c. Khát vọng tình yêu
- Từ ngữ chỉ thời gian “ngày xưa, ngày sau”  Khẳng định sự tồn tại vĩnh cửu của những con sóng.
- Hiện tượng thiên nhiên  Khẳng định sự tồn tại vĩnh hằng của khát vọng yêu thương trong trái tim con người, đặc biệt luôn xốn xang, bồn chồn không yên ở tuổi trẻ.
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
c. Khát vọng tình yêu
 Khát vọng tình yêu muôn thuở của con người, nhất là tuổi trẻ.
B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
II. Phân tích
1. Sóng và em - những nét tương đồng
a. Cung bậc phong phú, trạng thái đối cực, phức tạp
b. Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, tầm thường

c. Khát vọng tình yêu
d. Đầy bí ẩn
Khổ 3,4
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau


Sóng
sóng
sóng
Em
Em
Em
em
- Hình tượng sóng và em đã đan cài, hoà quyện, kết hợp với điệp ngữ “Em nghĩ về”  Niềm khao khát khám phá, tìm hiểu nguồn gốc của sóng, của tình yêu.

d. Đầy bí ẩn

Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
Em
Em
em
Em
Sóng
sóng
sóng
- Câu hỏi tu từ  trăn trở, băn khoăn và niềm đam mê, sức hấp dẫn của tình yêu

- Trật tự hai câu thơ:
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
+ Lời thú nhận đằm thắm, dễ thương của người con gái về sự bất lực khi đi tìm ngọn nguồn của tình yêu.
+ Nếu đảo trật tự của hai câu thơ  Thay đổi về giọng điệu và ý thơ
 Khát vọng truy tìm ngọn nguồn của sóng, của tình yêu
Tổng hợp

Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau


Đầy bí ẩn ( Khát vọng truy tìm ngọn nguồn của sóng, của tình yêu )

Cung bậc phong phú, trạng thái đối cực, phức tạp


Khát vọng tình yêu



Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, tầm thường


B. Đọc - hiểu văn bản
I. Cảm nhận chung về bài thơ
II. Phân tích
1. Sóng và em - những nét tương đồng
a. Cung bậc phong phú, trạng thái đối cực, phức tạp
b. Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, chật chội, tầm thường

c. Khát vọng tình yêu
d. Đầy bí ẩn
A. Tiểu dẫn
I. Tác giả Xuân Quỳnh
II. Tác phẩm Sóng
1. Hoàn cảnh sáng tác
2. Đề tài
3. Xuất xứ
4. Vị trí
e. Luôn trăn trở, nhớ nhung và thủy chung son sắt
2. Những lo âu, trăn trở trước cuộc đời và khát vọng tình yêu
C. Tổng kết
D. Luyện tập
I. Kiến thức
1. Tiểu sử và sự nghiệp của nữ sĩ Xuân Quỳnh
2. Những hiểu biết ban đầu về bài Sóng
3. Qua một số nét tương đồng giữa sóng và em ở bốn khổ thơ đầu  Vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình: một trái tim khát khao yêu thương chân thành, mãnh liệt, táo bạo mà dịu dàng, nữ tính.
4. Một số nét đặc sắc về nghệ thuật
II. Kĩ năng
1. Đọc - hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại
( Thơ trữ tình )
2. Rèn kĩ năng cảm thụ, phân tích thơ
Hình ảnh SÓNG
Trân trọng cảm ơn !
Sự có mặt của các thầy – cô giáo
Sự ủng hộ của các em học sinh