Tuần 13. Sóng

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
Lớp 12C1
TRƯỜNG THPT ĐỒNG YÊN - BẮC QUANG – HÀ GIANG.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc lòng hai khổ thơ đầu trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh. Phân tích tính cách của sóng ở 2 câu thơ đầu.
Hai khổ thơ đầu:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
- Tính cách của sóng đối lập, vừa mạnh mẽ đến cuồng nhiệt vừa lắng sâu, dịu dàng; khi dịu êm khoan thai, khi dồn dập, dữ dội:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
 Đó là tính cách của người con gái đang yêu.
Sóng
Xuân Quỳnh
Tiết: 38 (theo PPCT).
Sóng
Xuân Quỳnh
I- Tiểu dẫn.
1, Tác giả.
2, Sự nghiệp sáng tác.
II- Đọc, hiểu văn bản.
1, Những cảm xúc và suy nghĩ về đặc tính của sóng, và tình yêu của Xuân Quỳnh (2 khổ thơ đầu).
Sóng
Xuân Quỳnh
II- Đọc, hiểu văn bản.
2, Nghĩ về “sóng” và cội nguồn của tình yêu lứa đôi (khổ 3, 4)
Khổ 3 & 4 , tác giả bộc lộ điều gì ? Cách thể hiện như thế nào ?
- Khi tình yêu đến, có một tâm lí tự nhiên và thường tình, người ta luôn có nhu cầu tự tìm hiểu. Nhưng tự hiểu về mình rất khó, hiểu mình trong tình yêu lại càng khó hơn. Vì tình yêu là một trạng thái tâm lí khác thường, bí ẩn, huyền diệu, khó có thể lí giải bằng lí trí thông thương.
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên ?

Sóng bắt đàu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
- Điệp ngữ “Em nghĩ” diễn tả sự thao thức suy tư của người con gái trước câu hỏi cội nguồn của “sóng” cũng như câu hỏi cội nguồn của tình yêu. Đó là câu hỏi của muôn đời và muôn người nhưng chưa bao giờ có lời đáp trọn vẹn.
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
Xuân Diệu viết:
Làm sao cắt nghĩa được tình yêu ?
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều
Gặp người con gái thân thương ấy
Rồi nhớ, rồi thương, thế là yêu!
Hàn Mặc Tử viết:
Xin hãy làm thinh chớ nói nhiều
Để nghe dưới đáy nước hồ reo
Để nghe tơ liễu run trong gió
Và để nghe trời giải nghĩa yêu
Em có nhận xét gì về 3 câu thơ “Gió bắt đầu từ đâu ? - Em cũng không biết nữa - Khi nào ta yêu nhau” ?
- Câu hỏi Gió bắt đầu từ đâu ? không phải không giải thích được nhưng Em cũng không biết nữa. Đây là cái lắc đầu nhỏ nhẹ, dễ thương, đầy nữ tính trước sự bí ẩn kì diệu của tình yêu.
Như vậy, Xuân Quỳnh đã nắm bắt được một trạng thái tâm hồn rất chân thật có tính chung cho mọi lứa đôi và biểu hiện nó thật duyên dáng.
Cội nguồn tình yêu được tác giả lí giải như thế nào ?
- Tình yêu cũng như gió trời sóng bể, cũng tự nhiên hồn nhiên bất ngờ và khó hiểu như thiên nhiên.
Đây là cách cắt nghĩa về tình yêu rất hồn nhiên, chân thành, nữ tính kiểu Xuân Quỳnh.
3, Nghĩ về sóng và nỗi nhớ của em, tình yêu thuỷ chung của em (khổ 5, 6, 7).
Hình tượng sóng được miêu tả như thế nào ?
3, Nghĩ về sóng và nỗi nhớ của em, tình yêu thuỷ chung của em (khổ 5, 6, 7).
- Khổ thơ 5: Sóng được miêu tả gắn liền với nỗi nhớ.
+ Nhớ bao trùm cả không gian dưới lòng sâu, trên mặt nước:
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
+ Nhớ thao thức trong mọi thời gian:
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Phép điệp, đối, từ cảm thán, nhân hóa để diễn tả nỗi nhớ nhung da diết.
3, Nghĩ về sóng và nỗi nhớ của em, tình yêu thuỷ chung của em (khổ 5, 6, 7).
+ Nhớ cả trong ý thức và đi vào tiềm thức, vô thức:
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Em đã hoá thân vào sóng. Sóng hoà nhập vào tâm hồn em trở nên có linh hồn thao thức.
Cấu trúc khổ thơ 5 có gì đặc biệt so với các khổ khác ?
- Cấu trúc thơ thay đổi, nỗi nhớ được diễn tả bằng khổ thơ 6 dòng, đã phơi lộ cái tôi riêng của nữ sĩ. Nỗi nhớ nồng nàn, đằm thắm hơn cả nỗi nhớ của sóng với bờ.
Nỗi nhớ tiếp tục được diễn tả như thế nào ? Qua đó nhà thơ muốn khẳng định điều gì ?
- Khổ thơ 6:
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
+ Điệp từ dẫu khẳng định bao thử thách phải vượt qua.
+ Phương bắc, phương nam chỉ sự cách xa trắc trở.
+ Xuôi bắc, ngược nam chỉ sự đổi thay của cuộc sống, của thiên nhiên đất trời.
+ Hướng về anh – một phương: Tình yêu son sắt, thủy chung.
Tình yêu của người con gái thiết tha, mãnh liệt, trong sáng, giản dị, thủy chung, yêu hết mình và quên mình.  
Ở khổ 7, hình tượng “sóng” tiếp tục được miêu tả như thế nào ?
- Khổ thơ 7:
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Nhà thơ mượn hình ảnh sóng vỗ bờ Con nào chẳng tới bờ để bày tỏ lòng mình một cách chân thành, say đắm, thắm thiết. Sóng xa vời cách trở vẫn tìm được tới bờ, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để đến với nhau, để sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đôi.
4, Nghĩ về sóng và khát vọng tình yêu của em (2 khổ kết).
Nhận xét về nhịp thơ ở khổ 8 ?
- Khổ thơ 8:
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Nhịp thơ chợt chùng lại, thấm đẫm suy tư. Đó là nỗi lo âu, sự trăn trở bởi hạnh phúc hữu hạn của đời người giữa cái vô cùng, vô tận của thời gian.
Khao khát tình yêu của nhà thơ được thể hiện như thế nào ?
- Khổ thơ 9:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Nhà thơ khao khát sẻ chia và hoà nhập vào cõi vĩnh hằng, vào mọi cuộc đời. Trái tim nồng nhiệt ấy ẩn chứa một khát vọng lớn lao được sống mãi trong tình yêu, bất tử với tình yêu.
* Ghi nhớ (SGK – tr.157).
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
- HS đọc chậm Ghi nhớ SGK.
- HS trao đổi thảo luận, làm BT theo yêu cầu SGK.
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
Có nhiều câu thơ, bài thơ so sánh tình yêu với sóng và biển. Hãy sưu tầm những câu thơ, bài thơ đó.
1. Anh cách em như đất liền xa cách bể
Nửa đêm sâu còn lắng sóng phương em
Em thân thuộc sao thành xa lạ thế
Sắp gặp em rồi, sóng lại đẩy xa thêm
(Chế Lan Viên)
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
3. Thuyền Và Biển (Nhạc: Phan Huỳnh Điểu)
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- Học, chuẩn bị bài trước khi lên lớp.
- Giờ sau học Làm Văn: Luyện tập vận dụng kết hợp kết hợp các phương thức biểu đạt trong bài văn nghị luận.
Xin cảm ơn QUí thầy cô giáo
và các em học sinh