Tuần 13. Sóng

Xuân Quỳnh
Sóng
I.Giới thiệu:
1.Tác giả:
-Thơ Xuân Quỳnh thể hiện một trái tim phụ nữ hồn hậu, chân thành, nhiều lo âu và luôn da diết trong khát vọng hạnh phúc đời thường.
Một số tác phẩm của Xuân Quỳnh
Bài thơ được sáng tác năm 1967 trong chuyến tác giả đi vùng biển Diêm Điền, in trong tập thơ
"Hoa dọc chiến hào" (1968).

Vẻ đẹp tình yêu của người phụ nữ: hồn nhiên, nồng nàn, say đắm, thủy chung, có khát vọng trở nên vô biên và vĩnh cửu.
b. Ch? d?
2/ Tác phẩm:
Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
II.TÌM HIỂU VĂN BẢN
1/ Khoå 1-2:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Những trạng thái
đối cực của sóng

Những trạng thái tâm hồn của
người phụ nữ trong tình yêu :
Nồng nàn / sâu lắng
Sôi nổi / thiết tha
- Sóng có những tính chất đối cực: dữ dội / dịu êm, ồn ào /lặng lẽ. Tình yêu của người phụ nữ là sự dung hòa những trạng thái: nồng nàn / sâu lắng, sôi nổi / thiết tha.
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
-Sóng muốn vươn ra biển lớn để thể hiện mình. Người phụ nữ đang yêu khát khao vượt khỏi giới hạn chật hẹp để khám phá tình yêu của mình.
-Sóng biển mãi vinh h?ng. Tình yêu mãi là khát vọng mãnh liệt của tuổi trẻ.
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
2/ Khổ 3 - 4:
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
-Tương đồng "sóng" - "em" -> nhu cầu nhận thức, khám phá tìnhyêu.
-Người phụ nữ luôn trăn trở suy tư về những huyền diệu, bí ẩn của tình yêu.
-Tình yêu đích thực, đẹp đẽ của tuổi trẻ là sự hồn nhiên, chân thành.
-Song trùng "sóng" - "em" N?i nh? tình y�u

3/ Khổ 5 - 6 - 7:
Khắc khoải suốt
thời gian
Tận cùng vô thức.
Tràn ngập trong
không gian
Vừa kín đáo sâu sắc, vừa bộc lộ sôi nổi.
Tình yêu nồng nàn, đắm say
nhưng cũng rất chân thành
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa, như ngồi đống than.
(Ca dao)
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn vỡ.
(Xuân Quỳnh)

Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
4/ Khổ 8 - 9:
trăn trở lo âu trước sự hữu hạn của đời người, cũng như sự nhạt phai của tình yêu.
Muốn vĩnh cửu hóa tình yêu bằng cách làm cho tình yêu của mình trở nên rộng lớn hơn.
Vĩnh cửu hóa tình yêu bằng cách hóa thân tình yêu của mình vào tình yêu nhân loại.
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
-Có khát vọng được sống hết mình trong tình yêu, muốn vĩnh cửu hóa tình yêu của mình.
Sóng và em


Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể



Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?


Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa


Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.
Sóng
sóng
Em
em
Sóng
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
- Xuân Quỳnh -
Sóng
sóng
sóng
sóng
sóng
sóng
sóng
Em
em
Em
sóng
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh-một phương
em
Những nét tương đồng giữa Sóng và Em
Khát vọng vươn xa, thoát khỏi những gì nhỏ hẹp, tầm thường

Đầy bí ẩn
Luôn trăn trở, nhớ nhung và thủy chung son sắt
Cung bậc phong phú,
trạng thái đối cực phức tạp
Sóng
Em

Khát vọng tình yêu
III/ Tổng kết:
-Hình tượng ẩn dụ "sóng" gắn liền với chủ thể trữ tình "em". "Sóng" và "em" soi chiếu vào nhau, cộng hưởng và bổ sung cho nhau.
-Âm điệu phong phú đa dạng, dạt dào lôi cuốn như sóng.
1. Đặc sắc nghệ thuật:
Bài thơ là lời "tự bạch" của một tâm hồn phụ nữ đang yêu:
"Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Vẫn ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh khi đã chết đi rồi."
(Xuân Quỳnh)
2/Giá trị nội dung:
3. Nghĩ về sóng và khát vọng TY cao cả vĩnh hằng

Từ những suy nghĩ về TY, sự hi sinh và chung thuỷ trong TY =>XQ mở rộng hơn về mối quan hệ:
- giữa cái vô hạn và hữu hạn,
- giữa con người và cuộc đời ,
- giữa TY lứa đôi với cuộc đời chung và thiên nhiên vô tận

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa

Chọn cách hiểu nội dung khổ thơ trên :
1. Khẳng định sức mạnh của tình yêu.
2. Lo âu trước cái mong manh hữu hạn của tình yêu.
CỦNG CỐ - DĂN DÒ
Đã hôn rồi hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời

(Xuân Diệu)
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu

(Xuân Quỳnh)
Anh mới thôi dào dạt.
Để ngàn năm còn vỗ.


Gió sao gió mát sau lưng,
Dạ sao dạ nhớ người dưng thế này.
(Ca dao)
Làm sao cắt nghĩa được tình yêu
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.
(Xuân Diệu)

Tôi gửi lại đây cái buồn vô cớ
Và mang về cái nhớ bâng quơ
Xi n chớ hỏi làm sao như thế
Tôi vốn không rành mạch bao giờ.
(Nguyễn Duy)