Tuần 13. Sóng

SÓNG
Xuân Quỳnh
Tiết
Đọc văn:
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả :
Xuân Quỳnh (1942–1988), quê: La Khê, Hà Đông, Hà Tây.

Mẹ mất sớm, ở với bà nội.

- Từng là diễn viên múa Đoàn Văn công Trung ương, sau đó chuyển hẳn sang sáng tác thơ.
- Mất cùng chồng và con trai vì tai nạn giao thông tại Hải Dương (29-4-1988)
Hai chị em Xuân Quỳnh và Đông Mai
Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ
Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ
Gia đình Xuân Quỳnh – Lưu Quang Vũ
- Tác phẩm chính :
+ Tơ tằm – Chồi biếc (in chung , 1963)
+ Hoa dọc chiến hào (1967)
+ Gió Lào cát trắng (1974)
+ Lời ru trên mặt đất (1978)
+ Tự hát (1984)
+ Hoa cỏ may (1989)
….
Thuyền và biển
Những bài thơ tiêu biểu của :
Xuân Quỳnh
"Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn vỡ"
Thư tình cuối mùa thu
"Thời gian như là gió
Mùa đi cùng tháng năm
Tuổi theo mùa đi mãi
Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em
Cùng tình yêu ở lại"
Tự hát
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
Vẫn ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi”

- Phong cách thơ: tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn.
+ vừa hồn nhiên, tươi tắn
+ vừa chân thành, đằm thắm
+ luôn da diết trong khát vọng hạnh phúc đời thường.
 Một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ chống Mỹ.
Một trong những nhà thơ viết thơ tình hay nhất sau 1945.
- Sáng tác 1967 – trong một chuyến đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền , tỉnh Thái Bình.
- Được in trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào” (1968)
- Là một bài thơ đặc sắc viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh
2. Văn bản:
II.Đọc - hiểu văn bản
II.Đọc - hiểu văn bản
Đọc, cảm nhận chung:
* Hình tượng trung tâm: Sóng và em
Song hành, đắp đổi, khi tách rời, khi hòa nhập .
* Bố cục :
Đoạn 1: (khổ 1, 2): Nghĩ về những đặc tính của sóng và tình yêu.

Đoạn 2: (khổ 3 , 4): Nghĩ về sóng và cội nguồn của tình yêu.

Đoạn3: (khổ 5,6, 7): Nghĩ về sóng và những xúc cảm trong tình yêu

Đoạn 4: (khổ 8, 9): Nghĩ về sóng và khát vọng của tình yêu.
II.Đọc - hiểu văn bản
2. Đọc- hiểu chi tiết:
2.1. Khổ 1+ 2: Nghĩ về những đặc tính của sóng và tình yêu:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
II.Đọc - hiểu văn bản
2. Đọc- hiểu chi tiết:
2.1. Khổ 1+ 2: Nghĩ về những đặc tính của sóng và tình yêu:
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
2.2. Khổ 3+4:
Nghĩ về sóng và cội nguồn của tình yêu.
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
2.2. Khổ 3+4:
Nghĩ về sóng và cội nguồn của tình yêu.
Em nghĩ:
Về anh, em = tình yêu
Biển lớn – sóng lên
Sóng: ?
Gió
Không biết
Gió:?
Tình yêu:?
Bí ẩn
2.2. Khổ 3+4:
Nghĩ về sóng và cội nguồn của tình yêu.
Sóng: ?
Gió
Không biết
Gió:?
Tình yêu:?
Bí ẩn
2.2. Khổ 3+4:
Nghĩ về sóng và cội nguồn của tình yêu.

=> Đây là cách cắt nghĩa tình yêu rất chân thành và đầy nữ tính.
2.3. Khổ 5+6+7:
Nghĩ về sóng và những cảm xúc trong tình yêu
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Khổ 5: Nỗi nhớ
Sóng nhớ bờ
Ngày đêm
Không ngủ
lòng em nhớ anh
mơ
còn thức
Nỗi nhớ đã bao trùm cả không gian, thời gian, cả con tim, khối óc, cả ý thức và tiềm thức.
Khổ 6: Chung thủy
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương
Em
Nhớ về anh
Nghĩ về anh
Hướng về anh
Giữa cuộc đời vạn biến, tình yêu là bất biến.
Cuộc đời
xuôi Bắc
ngược Nam
Khổ 7: Niềm tin
“ Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở”
Đảo
 Niềm tin mãnh liệt vào tình yêu thủy chung sẽ cập bến bờ hạnh phúc
2.4. Khổ 8+9: Sóng và khát khao tình yêu vĩnh cửu
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Cuộc đời > Biển rộng> < Mây bay  không gian
( hữu hạn) >< (vô hạn)
 Dự cảm và âu lo
2.4. Khổ 8+9:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
trăm con sóng
không gian mênh mông
thời gian vĩnh hằng
ngàn năm
biển lớn
== >Khát vọng tình yêu chân thành, say đắm, mãnh liệt, một tình yêu sẽ tồn tại mãi trong cuộc đời mình.
Làm sao
được tan ra
Còn vỗ
III. TỔNG KẾT :
1. Nghệ thuật :
- Thể thơ 5 chữ cùng với phương thưc tổ chức ngôn từ, hình ảnh -> gợi lên nhịp sóng biển – nhịp sóng lòng nhiều cung bậc, sắc thái cảm xúc trong trái tim nữ thi sĩ : khi sôi nổi dữ dội khi dịu êm, lặng lẽ.
- Hình tượng sóng có sự tương đồng hòa hợp với hình tượng em -> tình yêu của người phụ nữ vừa truyền thống, vừa hiện đại: thiết tha, nồng nàn, chung thủy, vĩnh hằng.
2. Nội dung :
- Sóng là một bài thơ đặc sắc thể hiện vẻ đẹp tâm hồn và niềm khát khao hạnh phúc của người phụ nữ trong tình yêu.
- Tình yêu là một tình cảm cao đẹp, một hạnh phúc lớn lao của con người .