Tuần 13. Chí Phèo

ĐỌC - HIỂU CHÍ PHÈO
Nam Cao
www.themegallery.com
GV Huỳnh Quang Sơn
THPT Long Phước
Đồng Nai
1
Đ0C – HIỂU CHÍ PHÈO
2
Tìm hiểu nhan đề
Cái lò gạch cũ :
gắn với sự ra đời và trở lại của Chí Phèo => Hiện thực, ảm đạm…

Đôi lứa xứng đôi (Nxb đặt) :
Dựa vào mối tình Chí Phèo – Thị Nở =>Tên gọi mang tính giật gân, gây tò mò…, không hợp với chủ đề tác phẩm.

Chí Phèo :
Lấy tên nhân vật đặt nhan đề như các tác phẩm khác (…)
=> Khái quát, súc tích, đầy đủ nhất về tư tưởng nghệ thuật của nhà văn

3
Tóm tắt trích đoạn Chí Phèo
Chí chết; Thị Nở => Lò gạch
Thức tỉnh => giết BK - tự sát
4
2/- Hình tượng nhân vật Chí Phèo
Xuất
hiện
Q.trình
tha hóa
Q.trình
hồi sinh
Bị cự tuyệt quyền làm người
Độc đáo
Từ người
nông dân
hiền lành=>Lưu manh.
Từ tỉnh rượu
đến tỉnh ngộ
Diễn biến
tâm trạng
Màn ra mắt
lạ lùng…
Cách vào
truyện: ấn
tượng…
Tiếng chửi
đau đớn…
Lưu manh => Con quỷ dữ
Ngạc nhiên
-xúc động=>
Mong ước
hoàn lương
và hạnh phúc

Thất vọng
và đau đớn
Phẫn uất
và tuyệt vọng
5
a)- Sự xuất hiện độc đáo của Chí Phèo
a1-Tái hiện
màn ra mắt
độc đáo:
Chửi
tất cả
Chửi không có người nghe, không ai chửi lại
a 2- Cách vào truyện : đặc sắc, hiệu quả
=>Như thước phim quay chậm – cụ thể-sinh động-ngược dòng đời
=> Phản ứng của đau đớn, bất mãn trước bạc bẽo, phũ phàng
=>Ngôn ngữ kể chuyện, trần thuật, dựng chân dung nhân vật đặc sắc (đa dạng ngôn ngữ và đa giọng)
=> Đang cô độc. Chửi để được giao tiếp – để biết mình còn tồn tại >< Thế giới loài người đã gạt Chí ra khỏi.
=>Ấn tượng về
kẻ say rượu
vừa lạ - vừa quen
6
b)- Quá trình tha hóa của Chí Phèo
Con quỷ dữ của làng Vũ đại
Người nông dân hiền lành, lương thiện
Hiền lành =>Lưu manh

Trước khi đi tù: Nghèo, hiền; lương thiện; ước mơ giản dị; Biết tự trọng, nhút nhát.



Chí Phèo
Thằng lưu manh
Ra tù :
Nhân hình: Lưu manh
Nhân tính: Đầu bò liều lĩnh
Lưu manh =>Quỷ dữ
Thành tay chân mới của Bá Kiến:

Phá… đập… đạp… làm chảy máu và nước mắt bao người lương thiện
Cái mặt không còn là mặt người
=> Hiện tượng mang tính quy luật, tính hiện thực, điển hình.



7
2/- Hình tượng nhân vật Chí Phèo
8
C 1- Quá trình hồi sinh của Chí Phèo
Nhận thức ngoại giới, lí trí và cảm xúc =>Bắt đầu hồi sinh.
9
C 1- Quá trình hồi sinh của Chí Phèo
Từ ngạc nhiên, xúc động đến khát khao hoàn lương và mong ước hạnh phúc.
Một bát
cháo hành còn nóng nguyên
10
C 2- Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người
Phim
11
C 2- Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người
Thất vong
và
đau đớn
Thất vọng
và
đau đớn
Ngạc nhiên =>
thất vọng =>
thất vọng nhưng
không tuyệt
vọng. Còn
khao khát
tình yêu : Đuổi
nắm tay Thị Nở như
chỗ dựa tinh thần


Thực sự đau
đớn,thất vọng;
Càng uống rượu
càng tỉnh – càng
buồn.
Men rượu và
hương vị cháo
hành; Lưu manh
và lương thiện =>
Chí đã khóc cho
chính mình

12
C 2- Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người
13
2/- Phân tích hình tượng Chí Phèo
Sơ đồ diễn biến tâm lí, tâm trạng của Chí Phèo
Khủng hoảng, bế tắc
Ngạc nhiên, xúc động

Hi vọng, thất vọng, đau đớn
14
=> NGHỆ THUẬT MIÊU TẢ, PHÂN TÍCH TÂM LÍ TÀI TÌNH CỦA NAM CAO
Biệt tài
Đưa người đọc


Miêu tả kết hợp với phân tích, cắt nghĩa các biểu hiện tâm lí, tâm trạng nhân vật.


Nhập vào dòng ý thức của nhân vật rồi ngay lập tức đẩy họ lên bờ để cùng nhà văn tỉnh táo giải thích, đánh giá
Lách
15
TỔNG KẾT
Ý NGHĨA VĂN BẢN
16
NGHỆ THUẬT
1
2
3
4
Xây dựng nhân
vật điển hình
(tiêu biểu,
sống động,
độc đáo);
Nghệ thuật
miêu tả tâm lí
sắc sảo
Kết cấu truyện
mới mẻ (tưởng
tự do nhưng
chặt chẽ)
Cốt truyện, tình
tiết hấp dẫn,
biến hóa,
giàu kịch tính
Ngôn ngữ sống
động, tự nhiên;
Giọng điệu biến
hóa; Trần thuật
linh hoạt.
17
Bài tập tại nhà
18
Thank You !
www.themegallery.com
19