Tuần 13. Chí Phèo

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐẾN THĂM LỚP 11B5
Giáo viên: Phạm Thị Lệ Hằng
CHỦ ĐỀ: VĂN XUÔI HIỆN THỰC VIỆT NAM 1930 -1945
GIỚI THIỆU CHUNG
TÌM HIỂU CÁC VĂN BẢN
B1. VĂN BẢN: HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA
B2. VĂN BẢN: CHÍ PHÈO
PHẦN 1: Tác giả
PHẦN 2: tác phẩm
Tìm hiểu chung
Đọc hiểu chi tiết
Đọc – tóm tắt
Tìm hiểu chi tiết
2.1. Hình ảnh làng Vũ Đại
2.2. Hình tượng nhân vật Chí Phèo
Trước khi ở tù
Sau khi ở tù
Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở
Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người
2.3 . Nhân vật Bá Kiến
C. PHƯƠNG PHÁP ĐỌC HIỂU VĂN XUÔI HIỆN THỰC VIỆT NAM

c. Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở


Thị Nở là người đàn bà xấu xí, ngẩn ngơ và ế chồng
- Khung cảnh gặp gỡ: Vườn chuối, đêm trăng
* Diễn biến tâm trạng sau đêm gặp Thị Nở:
TỈNH RƯỢU
TỈNH NGỘ
Cảm nhận cuộc sống xung quanh
+ Không gian sống: căn lều
+ Ánh nắng vàng rực rỡ.
+ Tiếng chim ríu rít.
+ Tiếng anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá.
+ Tiếng người trò chuyện
+ Nhớ về quá khứ từng ao ước: gia đình nho nhỏ, hạnh phúc với sức lao động của mình.
+ Nhìn thấy hiện tại mà cay đắng: tới bên kia dốc cuộc đời
+ Nghĩ đến tương lai mà lo sợ: cô độc
Nhớ về quá khứ - nhận ra hiện tại và nghĩ về tương lai
TỈNH RƯỢU
TỈNH NGỘ
Cảm nhận cuộc sống xung quanh
Nhớ về quá khứ - nhận ra hiện tại và nghĩ về tương lai
NGẠC NHIÊN, XÚC ĐỘNG
Lần đầu tiên được chăm sóc, yêu thương: ăn cháo hành.
Hạnh phúc và hoàn lương
ƯỚC MƠ, KHAO KHÁT
- “Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hoà với mọi người biết bao! Thị Nở sẽ mở đường cho hắn”.
- “Giá cứ thế này mãi thì thích nhỉ ?”
- “Hay là mình sang đây ở một nhà với tớ cho vui?”
+ Mắt hình như ươn ướt.
+ Vừa vui vừa buồn - ăn năn - xúc động – thấy lòng thành trẻ con – muốn làm nũng với Thị Nở.
*Diễn biến tâm trạng sau đêm gặp Thị Nở:
* Ý nghĩa :
TỈNH RƯỢU
TỈNH NGỘ
NGẠC NHIÊN, XÚC ĐỘNG
ƯỚC MƠ, KHAO KHÁT
- Thức tỉnh phần người cho Chí
- Thể hiện tình cảm nhân đạo của nhà văn.
ĐỊNH KIẾN XÃ HỘI

SÂU XA

Bản chất xã hội phong kiến tàn ác
TRỰC TIẾP

Thị Nở từ chối
(ngăn cấm của bà cô)
- “Đàn ông chết hết cả rồi hay sao, mà lại đâm đầu đi lấy một thằng không cha. Ai lại đi lấy thằng chỉ có một nghề là rạch mặt ăn vạ”.
- “Đã nhịn được đến bằng này tuổi thì nhịn hẳn; ai lại đi lấy thằng Chí Phèo”.
-> Chí Phèo bị mất cầu nối trở về làm người lương thiện.
* Nguyên nhân:
d. Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người
*Diễn biến tâm trạng Chí Phèo sau khi bị Thị Nở từ chối:
TÂM LÝ,
HÀNH ĐỘNG
Nhận ra bi kịch đời mình
- “trợn mắt”, “ chỉ vào mặt lão”
- Dõng dạc chất vấn: “Ai cho tao lương thiện? Làm thế nào để mất được những mảnh chai trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa. Biết không!”.
Lại uống rượu
Quên đi thực tại
→ càng uống càng tỉnh→ thoang thoảng mùi cháo hành
Định đến nhà Thị Nở -> đến nhà Bá Kiến
Ngạc nhiên
→ ngẩn ra→ chạy theo níu giữ
→ khóc.
Đâm chết Bá Kiến và tự sát
Ý nghĩa hành động của Chí Phèo
niềm khao khát cháy bỏng được sống lương thiện của Chí Phèo
tố cáo mãnh liêt xã hội thuộc địa phong kiến
Thể hiện chiều sâu chủ nghĩa nhân đạo mới mẻ của Nam Cao
Hành động của một nô lệ thức tỉnh
=> Hình tượng Chí Phèo đạt tới nghệ thuật điển hình xuất sắc về số phận của người nông dân bị tha hoá, của con người bị lưu manh hoá. Nó thay Nam Cao cất tiếng nói tố cáo xã hội vô nhân đạo, chừng nào còn áp bức bất công thì còn những con người như Chí Phèo. Thể hiện tư tưởng nhân đạo, bênh vực quyền sống của con người
LUYỆN TẬP
1. Qua cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở, em có suy nghĩ gì về tình người trong xã hội xưa và nay?
2. Câu hỏi tình huống:
Trong lớp, bạn A là người thường xuyên vi phạm nội quy của trường ( hay gây gỗ đánh nhau, tâm trạng hay chán nản...) nên bị một số bạn trong lớp ghét bỏ. Qua tìm hiểu được biết, bạn A có hoàn cảnh khá đặc biệt: mồ côi cả cha lẫn mẹ, sống với người O nhưng lại không được sự quan tâm, thường bị đối xử lạnh nhạt... Nếu là bạn của bạn A, em sẽ làm gì?
VẬN DỤNG, MỞ RỘNG
Qua hình tượng Chí Phèo hãy làm rõ nghệ thuật điển hình hóa của Nam Cao?
So sánh nhân vật Chí Phèo và Lão Hạc để thấy rõ giá trị hiện thực và nhân đạo của Nam Cao
- Tìm đọc trọn vẹn truyện ngắn Chí Phèo.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Nắm vững kiến thức đã học
Tìm hiểu nhân vật Bá Kiến
- Tìm hiểu phương pháp đọc hiểu văn xuôi hiện thực Việt Nam 1930 - 1945