Tuần 13. Cảnh ngày hè (Bảo kính cảnh giới - bài 43)

KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ
TRƯỜNG THPT TIỂU CẦN
Giáo viên: Nguyễn Đức Tuấn
NGUYỄN TRÃI (1380 - 1442)
QUỐC ÂM THI TẬP
NỘI DUNG
NGHỆ THUẬT
Lí tưởng
nhân nghĩa,
yêu nước,
thương dân.
Tình yêu
thiên nhiên,
quê hương,
con người,
cuộc sống. . .
Thể thơ
Đường luật
được tác
giả sử dụng
thuần thục
như
thể thơ
dân tộc.
Có khi chen
vào chỗ
thích hợp
một số câu
lục ngôn
(câu sáu chữ)
QUỐC ÂM THI TẬP
(254 bài)
Vô đề
Môn thì lệnh
Môn hoa mộc
Môn cầm thú
Ngôn chí
(21 bài)
Mạn thuật
(14 bài)
Tự thán
(41 bài)
Tự thuật
(11 bài)
Bảo kính
cảnh giới
(61 bài)
CẢNH NGÀY HÈ
(Bài số 43)















CẢNH NGÀY HÈ
(Bảo kính cảnh giới - bài 43)
Nguyễn Trãi















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
Dựa vào phần tiểu dẫn, em hãy
nêu xuất xứ của bài thơ?
Bài thơ được trích trong chùm thơ "Bảo kính cảnh giới" bài số 43, trong tập "Quốc âm thi tập" của Nguyễn Trãi.
2. Thể thơ.
3. Chủ đề
Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương .
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.
Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương.
Thông qua việc miêu tả cảnh ngày hè tác giả bộc lộ điều gì?
Taâm hoàn yeâu thieân nhieân, yeâu cuoäc soáng vaø khaùt voïng hoøa bình haïnh phuùc cho nhaân daân cuûa ngöôøi anh huøng Nguyeãn Traõi.
2.Thể thơ
Thể thất ngôn bát cú Đường luật (xen lục ngôn)
3. Chủ đề















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
I.TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè
Bức tranh ngày hè ở đây có những cảnh nào?
a1. Cảnh thiên nhiên.
a1. Cảnh thiên nhiên.
Em hãy xác định những câu thơ miêu tả cảnh thiên nhiên và cho biết cảnh thiên nhiên ở đây được miêu tả với những hình ảnh, màu sắc, âm thanh nào?
- Hình ảnh :
Cây hoè,
cây thạch lựu,
sen hồng.















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
a1. Cảnh thiên nhiên.
a1. Cảnh thiên nhiên.
- Hình ảnh : Cây hoè, cây thạch lựu, sen hồng.
- Màu sắc :
Lục (xanh),
đỏ,
hồng.
- Âm thanh :
Tiếng ve
- Nghệ thuật sử dụng từ :
Em hãy xác định những động từ, tính từ, từ láy được sử dụng trong những câu thơ miêu tả cảnh thiên nhiên và phân tích tác dụng của các từ loại đó?
+ Động từ : Đùn đùn, giương, phun.
+ Tính từ : Lục, đỏ, hồng.
+ Từ láy và đảo ngữ : Dắng dỏi
- Tác giả cảm nhận cảnh thiên nhiên từ gần đến xa và bằng nhiều giác quan.
Qua việc miêu tả hình ảnh, màu sắc và âm thanh của cảnh thiên nhiên cho thấy cảnh thiên nhiên hiện lên như thế nào?
? Cảnh thiên nhiên : Cụ thể, sinh động và tràn đầy sức sống.















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
a1. Cảnh thiên nhiên.
a2. Cảnh sinh hoạt.
a2. Cảnh sinh hoạt.
- Hình ảnh :
Chợ cá,
làng ngư phủ.
- Nghệ thuật đảo ngữ và sử dụng từ láy "lao xao"
- Tác giả cảm nhận cảnh sinh hoạt từ xa đến gần.
? Cảnh sinh hoạt : nhộn nhịp, rộn rã.
Thông qua bức tranh ngày hè, em thấy mối quan hệ giữa con người và cảnh vật ở đây như thế nào?
? Qua bức tranh ngày hè, ta thấy được sự giao cảm giữa con người và cảnh vật.






























I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
a1. Cảnh thiên nhiên.
a2. Cảnh sinh hoạt.
b. Vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ.
b1. Yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống.
b. Veû ñeïp taâm hoàn cuûa nhaø thô.
b1. Yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống.
- Câu 1:
+ Từ, ngữ : "rồi" (rỗi rãi),
"thuở ngày trường" (thuở ngày dài)
+ Nhịp thơ : 1 /2 / 3
? Tác giả có thời gian rảnh rỗi ngắm cảnh, làm thơ hoà mình vào thiên nhiên với tâm hồn thư thái, thanh thản.















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
a1. Cảnh thiên nhiên.
a2. Cảnh sinh hoạt.
b. Vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ.
b1. Yêu thiên nhiên, yêu đời,yêu cuộc sống.
b1. Yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống.
- Câu 1 :
+ Từ, ngữ : "rồi" (rỗi rãi), "thuở ngày trường" (thuở ngày dài)
+ Nhịp thơ : 1 /2 / 3
? Tác giả có thời gian rảnh rỗi ngắm cảnh, làm thơ hoà mình vào thiên nhiên với tâm hồn thư thái, thanh thản.
- Câu :2, 3, 4, 5, 6
Từ cảnh thiên nhiên tràn đầy sức sống và cảnh sinh hoạt nhộn nhịp ? tâm trạng phấn chấn yêu đời và lòng thiết tha yêu cuộc sống của tác giả.















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
a1. Cảnh thiên nhiên.
a2. Cảnh sinh hoạt.
b. Vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ.
b1. Yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống.
b2. Tấm lòng ưu ái với dân với nước.
b2. Tấm lòng ưu ái với dân với nước.
Câu : 7, 8
- Điển tích "Ngu cầm"
- Nhịp thơ 3 / 3 (câu cuối)
? Sự dồn nén cảm xúc của cả bài thơ.
Qua hai câu thơ, cho thấy tác giả thiết tha, ước mong về điều gì cho nhân dân?
.
? Niềm tha thiết lớn với đời, ước mong về một xã hội thanh bình, nhân dân sống trong ấm no hạnh phúc, dân giàu, nước mạnh.















I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ
2.Thể thơ
3. Chủ đề
II. ĐỌC - HIỂU
1. Nội dung
a. Bức tranh ngày hè.
a1. Cảnh thiên nhiên.
a2. Cảnh sinh hoạt.
b. Vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ.
b1. Yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống.
b2. Tấm lòng ưu ái với dân với nước.
2. Nghệ thuật
2. Nghệ thuật
Em hãy nêu những nét nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ?
- Hệ thống ngôn từ giản dị, tinh tế xen lẫn từ Hán và điển tích.
- Sử dụng từ láy độc đáo: đùn đùn, lao xao, dắng dỏi, . . .
III. Ý NGHĨA VĂN BẢN
III. Ý NGHĨA VĂN BẢN
Tư tưởng lớn xuyên suốt sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Trãi là tư tưởng nhân nghĩa yêu nước thương dân được thể hiện qua những rung động trữ tình dạt dào trước cảnh thiên nhiên ngày hè.















CỦNG CỐ
CẢNH NGÀY HÈ
Bức tranh mùa hè
Vẻ đẹp tâm hồn của
Nguyễn Trãi
Cảnh thiên
nhiên :
sinh động và
tràn đầy
sức sống
Yêu thiên
nhiên,
yêu đời
yêu cuộc
sống.
Tấm lòng
ưu ái
với dân,
với nước.
Cảnh sinh
hoạt :
Nhộn nhịp và
rộn rã.
DẶN DÒ
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Bài thơ giúp em hiểu gì về Nguyễn Trãi?
- Em có nhận xét gì về việc sử dụng tiếng Việt trong bài thơ?
BÀI HỌC KẾT THÚC KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ