Tuần 12. Tiếng hát con tàu

Đọc văn : Tiếng Hát con tàu
Chế Lan Viên
Tìm hiểu chung:
Đọc - hiểu văn bản:
Hai khổ đầu:
+ Đối thoại: "Anh" với "Anh" -> hình thức phân thân của tác giả. Anh - con người Cũ và Mới.
+ "Anh đi chưa ?" và "Sao chửa ra đi" -> người nghệ sỹ đang hối thúc lên đường.
=> Sự trăn trở của chính tác giả. Hai khổ thơ là một sự chiêm nghiệm về Nghệ thuật và lẽ sống. Nhà thơ muốn sáng tạo phải sống cùng nhân dân. Nghệ thuật phải cất cánh từ cuộc sống thực.

Đọc văn : Tiếng Hát con tàu
Chế Lan Viên
2. Đoạn 2 ( 9 khổ giữa).
Khổ 3 - 4:
+ Tình cảm:
* Lên Tây Bắc là trở về với cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc.
* Đối với Tây Bắc là trở về quãng đời cống hiến kháng chiến của chính mình. "Nơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đất"
+ ý nghĩa: Nhà thơ tưởng tượng cuộc sống mới đang sinh sôi trdên mảnh đất lịch sử. "Nay dạt dào đã chín trái đầu xuân".


Đọc văn : Tiếng Hát con tàu
Chế Lan Viên
b) Khổ 5:
+ Niềm vui: Gặp lại Nhân dân - nguồn sống nguồn hạnh phúc.
+ Nghệ thuật: Haình ảnh vừa dung dị, thân quen lấy từ đời sống tự nhiên và con người: Suối - mùa xuân - sữa non.
=> về với nhân dân là về với cội nguồn thân thiết.
c) Khổ 6; 7;8.
+ Tư tưởng: Nhân dân không còn khái niệm chung mà được cụ thể hoá qua những số phận, cuộc đời cụ thể: Em; Anh; Mế.

Đọc văn : Tiếng Hát con tàu
Chế Lan Viên
+ NghÖ thuËt:
* §iÖp tõ “con nhí” lµm cho bµi th¬ chång chÊt, ®Çy ¾p kû niÖm.
* C¸ch x­ng h« thÓ hiÖn nghÜa t×nh ruét thÞt. Kû niÖm khã quªn.
=> §o¹n th¬ chøng minh mét ch©n lý: NghÖ thuËt ph¶i vÒ víi nh©n d©n míi trë vÒ chÝnh m×nh.
d) Khæ 9;10;11.
+ Suy t­ëng s©u l¾ng ®èi víi T©y B¾c.
* Nhí tha thiÕt miÒn ®Êy T©y B¾c: “S­¬ng gi¨ng” ; “m©y phñ” -> x¸o ®éng m·nh liÖt câi lßng nhµ th¬.

Đọc văn : Tiếng Hát con tàu
Chế Lan Viên
+ " Khi ta ở chỉ là nơi đất ở
Khi ta đi đất đã hoá tâm hồn"
* Triết lý: Ta không thấy đất mẹ cưu mang, đùm bọc ta mà chỉ khi xa ta mới thấm thía.
* Giọng thơ: Mạch thơ chuyển đột ngột sang suy tưởng tình yêu.
3) Đoạn 3 ( 4 khổ cuối).
+ Khúc hát lên đường lôi cuốn:
* Từ tiếng gọi của đất nước trở thành sự thôi thúc bên trong lòng mình nên càng không cưỡng được.