Tuần 12. Phong cách ngôn ngữ báo chí

I. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ
1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí
I. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ
1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí
a. Bản tin
Tôn vinh 122 thủ khoa năm 2006
Theo tin từ Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, 122 thủ khoa sẽ được tuyên dương tại Hà Nội từ ngày 29 đến 31/3.
Trong số đó, có 98 thủ khoa của kì thi tuyển sinh đại học và đoạt huy chương vàng ở các kì thi Ô-lim-pích quốc tế, 24 thủ khoa tốt nghiệp đại học năm 2006.
Chương trình tôn vinh thủ khoa năm nay mở rộng về đối tượng, không chỉ tôn vinh những thủ khoa trong kì thi tuyển sinh mà còn tuyên dương cả những thủ khoa tốt nhgiệp đại học.
Các thủ khoa sẽ được nhận phần thưởng và học bổng trị giá một triệu đồng do Trung ương Đoàn tặng.
50 thủ khoa tiêu biểu đại diện cho 122 thủ khoa đến từ mọi miền Tổ quốc sẽ tham gia các hoạt động như dâng hương tại Văn Miếu, báo công và viếng lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, tham gia buổi gặp gỡ với một số vị lãnh đạo của Chính phủ và giao lưu với thanh niên, sinh viên thủ đô.
Sắp tới, Trung ương Đoàn sẽ thành lập Câu lạc bộ Thủ khoa Việt Nam nhằm liên kết, tập hợp những sinh viên giỏi để cùng trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm học tập.
HT
Sự kiện gì?
Khi nào?
Ở đâu?
- Tôn vinh thủ khoa năm 2006
- Hà Nội
- Từ ngày 29 đến 31/3/2007
Sự kiện
 Thông tin chính xác
Một bản tin cần có những y?u t? nào?
+ Thời gian
+ Địa điểm
+ Sự kiện
Cung cấp tin tức mới
- Bản tin có:
chính xác
a. Bản tin
b. Phóng sự
“Sạt lở đường Hồ Chí Minh”
Tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn A Tép, A Đớt thuộc địa phận tỉnh Thừa Thiên - Huế lại bị sạt lở nặng do ảnh hưởng của những đợt mưa lũ vừa qua. Trên thực tế suốt mấy mùa mưa lũ, năm nào tuyến đường này cũng bị sạt lở và ách tắc nghiêm trọng.
Hàng loạt cánh rừng chạy ven đường bị sạt lở cuốn trôi hàng trăm gốc cây cổ thụ
Đoạn đường nơi có hơn 35.000m3 đất đá bị sạt lở nặng
Một đoạn đường bị biến thành vũng lầy, khiến nhiều công nhân ngao ngán đứng nhìn
Ngay sau khi nghe tin tuyến đường bị sạt lở nặng, Bộ trưởng Bộ GTVT Hồ Nghĩa Dũng đã đi khảo sát thực tế. Theo ông Dũng: “Nếu có điều kiện về tài chính thì những điểm sạt lở nặng này sẽ được xử lý triệt để bằng hướng làm cầu vượt, cầu cạn hoặc đường hầm”.  
ĐĂNG NAM - THÁI LỘC
Một cây cổ thụ gãy ngã trên đường Hồ Chí Minh đoạn km 390 thuộc địa phận A Roàng, A Lưới
- Phóng sự đó đề cập đến sự kiện gì?
- Cách trình bày sự kiện này có gì khác so với bản tin ?

Nêu đặc điểm của phóng sự ?
b. Phóng sự
+ Thực chất là bản tin
+ Mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện.
+ Miêu tả bằng hình ảnh.
Cung cấp cái nhìn đầy đủ, sinh động, hấp dẫn cho người đọc
Phóng sự:

Đọc tiểu phẩm ở SGKvà cho biết: Tiểu phẩm này đề cập đến vấn đề gì? Giọng điệu, ngôn ngữ như thế nào ?
c. Tiểu phẩm
Nhà... chằn tinh
- Ở thành phố vừa có sự lạ.
- Lạ gì? Không lẽ lại nắn đường?
Nắn đường là chuyện xưa rồi Diễm. Đây là xây nhà.
Ối! Xây nhà thì cũ mèm. Nhưng sao?
Cấp phép ba tầng rưỡi, nay... mọc thêm năm tầng rưỡi sau 16 lần vi
phạm bị xử lí.
Ơ hơ! Thế là cứ chém lại mọc thêm. Bác ơi! Chắc là nhà... chằn tinh.
Này, sao họ không thừa thắng xốc tới nhỉ?
Xốc tới làm gì?
Sai phạm thêm vài lần để nâng... thêm vài tầng. Nhưng họ có phép
thuật gì nhỉ?
Có chứ! Một phép thuật vạn năng.
Phép thuật nào?
Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền.
(Theo báo Sài gòn giải phóng, ngày 13-4-2007)
Tiểu phẩm có những đặc điểm gì?
c. Tiểu phẩm
Ngắn gọn, rõ ràng.
Giọng văn: thân mật, dân dã, có sắc thái mỉa mai, châm biếm.
Hàm chứa một chính kiến về thời cuộc.
a. Veà theå loaïi: Coù nhieàu loaïi
- Tin töùc
- Phoùng söï
- Bình luaän
- Tieåu phaåm
- Thoâng tin quaûng caùo
- Moät soá theå loaïi khaùc nhö: phoûng vaán, thö baïn ñoïc…
2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí
b. Về dạng văn bản:
+ Nói
+Viết
Lưu ý: còn có báo ảnh, báo điện tử.


Báo chí thường tồn tại ở những dạng nào?
Mỗi một thể loại có yêu cầu như thế nào về sử dụng ngôn ngữ ?
c. Veà ngoân ngöõ:
- Mỗi thể loại có yêu cầu riêng về sử dụng ngôn ngữ
- Quảng cáo:
- Bình luận:
từ ngữ phổ thông, giản dị, câu đơn giản...
Miêu tả tỉ mĩ, cặn kẽ,…
từ ngữ thân mật, dân dã, hài hước,…
ngôn ngữ ngoa dụ, hấp dẫn, có hình ảnh...
thuật ngữ chuyên môn chính xác, cấu trúc
chặt chẽ...

Bản tin:
Phóng sự:
Tiểu phẩm:
- Chức năng chung của ngoân ngöõ
baùo chí.
- Cung cấp thông tin
Phản ánh dư luận
Thể hiện chính kiến của tờ báo
Thúc đẩy sự phát triển của xã hội
Ghi nhớ: SGK/131.
Thế nào là ngôn ngữ báo chí?
II. LUYỆN TẬP.
1. BT1: Xác định thể loại các văn bản báo chí sau:
Bản tin
Phóng sự
“Tranh tài thế giới ”
- Tính ra cả nước đã có 141 sân golf, trong đó 2.625ha là ruộng lúa. Liệu có phải thể thao mình đang mùa yếu kém, chuyển sang phát triển môn golf để tranh tài thế giới?
- Hơn 70% hội viên chơi golf là các ông nước ngoài, có ông nào nhập quốc tịch Việt như Phan Văn Santốt đâu mà vào đội tuyển.
- Tính ra có 2,6 triệu nông dân mất ruộng.
- Trong khi đó các CLB golf chỉ có 5.000 hội viên. Bình quân một người chơi golf thì 520 người mất đất.
- May mà năm nay Chính phủ đã mấy lần ra lệnh hạn chế sân golf, nếu cứ để tự do chả mấy chốc nông dân mình thành... “Xuân tóc đỏ” cả.
LÝ SINH SỰ
Tiểu Phẩm
2. BT2: (BT3/SGK/131)
Để viết được tin ngắn phản ánh tình hình học tập của lớp, cần có các yếu tố:
Thời gian: Vào thời điểm nhất định
Địa điểm: Tại lớp học
Sự kiện: Chú ý sự kiện nổi bật
Ý kiến ngắn về sự kiện