Tuần 12. Luyện tập tả người (Quan sát và chọn lọc chi tiết)

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP HÀ TĨNH
TRƯỜNG TIỂU HỌC THẠCH MÔN
MÔN: TẬP LÀM VĂN
GV: NGUYỄN THỊ KIỀU PHONG
LỚP : 5A
KIỂM TRA BÀI CŨ
NÊU CẤU TẠO BÀI VĂN TẢ NGƯỜI
BÀI MỚI
(QUAN SÁT VÀ CHỌN LỌC CHI TIẾT)
LUYỆN TẬP TẢ NGƯỜI
Bà tôi
Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu. Tóc bà đen và dày kì lạ, phủ kín cả hai vai, xõa xuống ngực, xuống đầu gối. Một tay khẽ nâng mớ tóc lên và ướm trên tay, bà đưa một cách khó khăn chiếc lược thưa bằng gỗ vào mớ tóc dày.
Giọng bà trầm bổng, ngân nga như tiếng chuông. Nó khắc sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng, và như những đóa hoa, cũng dịu dàng, rực rỡ, đầy nhựa sống. Khi bà mỉm cười, hai con ngươi đen sẫm nở ra, long lanh, dịu hiền khó tả, đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui. Mặc dù trên đôi má ngăm ngăm đã có nhiều nếp nhăn, khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn tươi trẻ.
Theo Mác-ximGo-rơ-ki
1.Đọc đoạn văn sau và ghi lại những đặc điểm ngoại hình của người bà (mái tóc, đôi mắt, khuôn mặt, giọng nói…)
Bà tôi
Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu. Tóc bà đen và dày kì lạ, phủ kín cả hai vai, xõa xuống ngực, xuống đầu gối. Một tay khẽ nâng mớ tóc lên và ướm trên tay, bà đưa một cách khó khăn chiếc lược thưa bằng gỗ vào mớ tóc dày.
Giọng bà trầm bổng, ngân nga như tiếng chuông. Nó khắc sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng, và như những đóa hoa, cũng dịu dàng, rực rỡ, đầy nhựa sống. Khi bà mỉm cười, hai con ngươi đen sẫm nở ra, long lanh, dịu hiền khó tả, đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui. Mặc dù trên đôi má ngăm ngăm đã có nhiều nếp nhăn, khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn tươi trẻ.
Theo Mác-ximGo-rơ-ki
Dày
Như những đóa hoa
đen
Khuôn
mặt
Ngoại hình bà
Mái
tóc
Giọng
nói
Đôi mắt
Dịu hiền khó tả
Long lanh
Đen sẫm
Ngăm ngăm
nhiều nếp nhăn
Trâm bổng
Ngân nga
Phủ kín
Kì lạ
ấm áp, tươi vui
Dịu dàng,rực rỡ,đầy nhựa sống
Vẫn tươi trẻ
Người thợ rèn
Ngồi xem anh Thận làm việc thật thích: có cái gì rất khỏe rất say trong công việc của anh, sinh động và hấp dẫn lạ thường. Này đây, anh bắt lấy thỏi thép hồng như bắt lấy một con cá sống. Dưới những nhát búa hăm hở của anh, con cá lửa ấy vùng vẫy, quằn quại, giãy lên đành đạch. Những chiếc vảy của nó bắn ra tung tóe thành những tia lửa sáng rực. Nó nghiến răng ken két, nó cưỡng lại anh, nó không chịu khuất phục. Anh quặp lấy nó trong đôi kìm sắt dài, lại dúi đầu nó vào giữa đống than hồng.
- Thổi nào ! – Anh bảo cậu thợ phụ.
Cậu thanh niên rướn người lên. Đôi ống bễ thở phì phò. Những chiếc lưỡi lửa liếm lên rực rỡ.
- Thôi ! – Anh nói.
Cậu thợ phụ trở tay lau mồ hôi đầm đìa trên khuôn mặt ửng hồng vì hơi nóng, trong khi anh Thận lại lôi con cá lửa ra, quật nó lên hòn đe và vừa hằm hằm quai búa choang choang vừa nói rõ to : “Này… Này…Này…”
Cuối cùng con cá lửa đành chịu thua. Nó nằm ưỡn dài ngửa bụng ra trên đe và chịu những nhát búa như trời giáng. Và tới lúc anh trở tay ném nó đánh xèo một tiếng vào cái chậu nước đục ngầu làm cho chậu nước bùng sôi lên sùng sục thì nó đã biến thành một chiếc lưỡi rựa vạm vỡ và duyên dáng. Anh Thận chỉ liếc nhìn nó một cái, như một kẻ chiến thắng. Và anh bắt đầu một cuộc chinh phục mới.
Theo Nguyên Ngọc
2. Đọc và ghi lại những chi tiết tả người thợ rèn đang làm việc trong bài văn sau
Người thợ rèn
Ngồi xem anh Thận làm việc thật thích: có cái gì rất khỏe rất say trong công việc của anh, sinh động và hấp dẫn lạ thường. Này đây, anh bắt lấy thỏi thép hồng như bắt lấy một con cá sống. Dưới những nhát búa hăm hở của anh, con cá lửa ấy vùng vẫy, quằn quại, giãy lên đành đạch. Những chiếc vảy của nó bắn ra tung tóe thành những tia lửa sáng rực. Nó nghiến răng ken két, nó cưỡng lại anh, nó không chịu khuất phục. Anh quặp lấy nó trong đôi kìm sắt dài, lại dúi đầu nó vào giữa đống than hồng.
- Thổi nào ! – Anh bảo cậu thợ phụ.
Cậu thanh niên rướn người lên. Đôi ống bễ thở phì phò. Những chiếc lưỡi lửa liếm lên rực rỡ.
- Thôi ! – Anh nói.
Cậu thợ phụ trở tay lau mồ hôi đầm đìa trên khuôn mặt ửng hồng vì hơi nóng, trong khi anh Thận lại lôi con cá lửa ra, quật nó lên hòn đe và vừa hằm hằm quai búa choang choang vừa nói rõ to : “Này… Này…Này…”
Cuối cùng con cá lửa đành chịu thua. Nó nằm ưỡn dài ngửa bụng ra trên đe và chịu những nhát búa như trời giáng. Và tới lúc anh trở tay ném nó đánh xèo một tiếng vào cái chậu nước đục ngầu làm cho chậu nước bùng sôi lên sùng sục thì nó đã biến thành một chiếc lưỡi rựa vạm vỡ và duyên dáng. Anh Thận chỉ liếc nhìn nó một cái, như một kẻ chiến thắng. Và anh bắt đầu một cuộc chinh phục mới.
Theo Nguyên Ngọc

Quai búa hăm hở
Bắt thỏi thép
hồng
Quặp thép, dúi vào than
hồng và bảo thợ thổi
ống bể
Hoạt động
người thợ rèn
Liếc nhìn lưỡi rựa
và bắt đầu cuộc
chinh phục mới
Lôi thép quật lên đe,hằm
hằm quai búa nói rõ to
Trở tay ném thỏi
sắt vào nước



CŨNG CỐ
*Khi quan sát, khi viết một bài văn tả người, cần lưu ý:
- Xác định mục đích rõ ràng để tập trung quan sát ngoại hình, họat động của nhân vật.
- Tập trung quan sát kĩ đối tượng định tả. Vận dụng nhiều giác quan để quan sát.
- Quan sát, chọn lọc để đưa vào bài những chi tiết tiêu biểu, nổi bật, gây ấn tượng.
- Khi viết cần kết hợp với nhận xét, liên tưởng, ví von… đồng thời kín đáo thể hiện cảm xúc của mình với nhân vật.

*Khi quan sát, khi viết một bài văn tả người, cần lưu ý:
- Xác định mục đích rõ ràng để tập trung quan sát ngoại hình, họat động của nhân vật.
* Tác dụng của việc quan sát và chọn lọc chi tiết để tả người là:
Tìm ra đặc điểm riêng biệt, tiêu biểu khi miêu tả sẽ làm cho đối tượng này không giống đối tượng khác. Bài viết sẽ hấp dẫn, không lan man, dài dòng.

.
DẶN DÒ
*Quan sát và ghi lại đặc điểm riêng biệt, tiêu biểu của một người bạn trong lớp.
*Chuẩn bị bài sau:
Luyện tập tả người (tả ngoại hình).
XIN CHÀO CÁC THẦY CÔ
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi.