Tuần 12. Hạnh phúc của một tang gia

Hạnh phúc của một tang gia
(Trích "Số đỏ" - Vũ Trọng Phụng)
A. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm.
B. Đọc hiểu văn bản
I. Đọc văn bản
II. Tìm hiểu văn bản
1. Mâu thuẫn trào phúng
- Là mâu thuẫn gây cười được tạo nên bởi thủ pháp tương phản đối lập.
- Nhan đề đoạn trích thể hiện mâu thuẫn trào phúng.
2. Cảnh trong nhà (Trước giờ phát phục)
2. Cảnh trong nhà (Trước giờ phát phục)
a. Tâm trạng chung
b. Tâm trạng riêng
* Tâm trạng của những người trong gia đình
- Cụ cố Hồng
- Vợ chồng Văn Minh
Hạnh phúc của một tang gia
(Trích "Số đỏ" - Vũ Trọng Phụng)
- Cô Tuyết:
Sung sướng được mặc bộ y phục "Ngây thơ" hở hang để thiên hạ biết mình chưa mất cả chữ trinh.
Đưa mắt tìm bạn tình mà mãi không thấy nên có vẻ mặt buồn lãng mạn rất đúng mốt của một nhà có đám.
- Ông Phán mọc sừng:
Khấp khởi hả hê vì đã được cụ cố Hồng hứa chia thêm cho vài nghìn đồng nhờ đôi sừng hươu vô hình.
- Cậu Tú Tân
Sướng điên người vì được dùng máy ảnh mới mua và đây là cơ hội để cậu chứng tỏ tài nghệ chụp ảnh của mình.
Ta nhận thấy lũ con cháu đông đúc kia không có một người nào để ý tới cụ cố tổ vừa qua đời. Mọi người đều lo cho riêng họ. Ai cũng náo nức sung sướng. Họ rộn ràng hỉ hả trước cái chết của người thân. Qua đó bộc lộ bản chất ích kỷ, vô đạo đức, phi nhân tính của những con người này.
* Tâm trạng của những người ngoài gia quyến:
- Min đơ - Min toa: Đang lúc thất nghiệp được thuê giữ trật tự thì tỏ ra vô cùng sung sướng, trông nom hết lòng.
- Bạn bè cụ cố Hồng: được dịp khoe khoang sự oai vệ danh giá của mình "Ngực đầy những huy chương như Bắc đẩu bội tinh, Cao Mên bội tinh, Long bội tinh.".
- Hàng phố: vui quá vì sẽ được xem một đám ma to tát.
=> Bằng những mâu thuẫn trào phúng, Vũ Trọng Phụng đã làm cho cái chết của cụ cố tổ không buồn đau mà trở thành một niềm vui sướng hạnh phúc vô bờ của lũ con cháu và tất cả những người xung quanh -> Sự suy đồi đạo đức.
3. Cảnh ngoài đường
a. Cảnh đưa tang
=> Sự tương phản giữa bề ngoài và bản chất bên trong cho thấy tính chất đóng kịch của cái xã hội này. Đó là một xã hội bịp bợm, một sự đồi bại lớn được khoác áo đạo đức, được tô son điểm phấn.
b. Cảnh hạ huyệt
-> Qua hai chi tiết này cho thấy toàn bộ đám tang là một vở diễn thấy được tính chất giả dối của bộ mặt xã hội Việt Nam nói chung và của tầng lớp thượng lưu trong xã hội Việt Nam trước CM tháng Tám nói riêng.
=> Dưới ngòi bút của Vũ Trọng Phụng đã hiện lên cả một xã hội đểu rả, rởm đời. Một đám tang to tát, trọng thể có tất cả mọi hình thức nghi lễ, có đông đảo quan khách với những phần quan trọng nhất nhưng chỉ thiếu duy nhất một thứ đó là lòng xót thương. Tất cả sự linh đình, ồn ào kia trở thành vô nghĩa, bịp bợm.
C. Tổng kết
1. Nội dung
Qua đoạn trích "Hạnh phúc của một tang gia" tác giả đã phơi bày được bản chất xấu xa của xã hội tư sản thành thị, nó trái với luân lý đạo đức, nó chà đạp lên thuần phong mỹ tục.
2. Nghệ thuật
Tác giả thành công trong việc sử dụng nghệ thuật trào phúng bằng những thủ pháp tương phản đối lập.