Tuần 12. Hạnh phúc của một tang gia

KIỂM TRA BÀI CŨ:Chữ người tử tù
1.Phân tích vẻ đẹp độc đáo của hình tượng Huấn Cao?
2.Vì sao tác giả coi cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục trong nhà lao là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”
Trích “Số đỏ” – Vũ Trọng Phụng
Hạnh phúc của một tang gia
Tiết 45+46: Đọc văn
Giáo viên: Lê Thị Tươi
Lớp thực hiện:11C5
Mục tiêu
cần đạt
Thấy được bản chất lố lăng đồi bại của xã hội
“thượng lưu” thành thị trước Cách mạng.
Nắm được nghệ thuật trào phúng
đặc sắc của Vũ Trọng Phụng.
Giáo dục lối sống lành mạnh,
văn minh,có đạo lý.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
1. Nhan đề
3. Cảnh đám tang
II. Tìm hiểu đoạn trích
Kết cấu bài học:
2. Tác phẩm - đoạn trích
2. Chân dung các nhân vật
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả: Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939)
- Cuộc đời:
+ Sinh ra và sinh sống tại Hà Nội,
chứng kiến sự chuyển mình của
xã hội tư sản.
+ Bệnh tật và nghèo khó.
sống chật vật bằng nghề viết.
+là nhà văn hiện thực xuất sắc trước Cách mạng
Hiểu rõ bản chất
xã hội
=>gửi gắm qua
trang viết.

? Nêu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhà văn Vũ Trọng Phụng?
-Sự nghiệp sáng tác: truyện ngắn, phóng sự, tiểu thuyết, kịch, báo

+ Phóng sự: Cạm bẫy người (1933)
Kĩ nghệ lấy tây (1934)
Cơm thầy cơm cô (1936)
+ Tiểu thuyết: Giông tố (1936)
Số đỏ (1936)
Vỡ đê (1936)
Cây bút có sức sáng tạo dồi dào,có tài năng và nghị lực.

2. Tác phẩm và đoạn trích
? Em hãy cho biết hoàn cảnh sáng tác tiểu thuyết “Số đỏ”?
2.1. Tác phẩm:
a.Hoàn cảnh sáng tác:
Năm 1936, phong trào dân chủ Đông Dương tạo điều kiện cho nhà văn công khai tố cáo hiện thực xã hội thực dân.
Xã hội tư sản rầm rộ các phong trào Văn minh, Âu hoá…giẫm đạp lên các giá trị văn hoá truyền thống.
Tiểu thuyết “Số đỏ” đăng báo tháng 10 năm 1936, in thành sách lần đầu tiên năm 1938.
b.Tóm tắt tác phẩm:
Xuân tóc đỏ
H? luu v?a hố
Lưu manh
Vụ h?c
Tinh quái
Phó Đoan
Vợ chồng Văn Minh
Cố Hồng
Cố Tổ
Cố vấn báo Gõ Mõ
Doctor
Thi sĩ
Nhà cải cách XH
Anh hùng cứu quốc
Giáo sư tennis
2.1. Tác phẩm
2.2. Đoạn trích
Vị trí: Thuộc chương XV có nhan đề: “Hạnh phúc của một tang gia-Văn Minh nữa cũng nói vào- Một đám ma gương mẫu.”
Bố cục:
? Hãy cho biết vị trí của đoạn trích trong tác phẩm?
b.Bố cục:

(1)Từ đầu…biết rồi khổ lắm nói mãi: giới thiệu cái chết của cụ cố tổ.
(2)Tiếp …kim châm vào lòng:Niềm vui và hạnh phúc của các thành viên gia đình và người ngoài gia đình khi cụ cố tổ qua đời.
(3)Còn lại: Miêu tả cảnh đưa đám và cảnh hạ huyệt.
Hạnh phúc của một tang gia
Vui mừng, sung sướng
Đau buồn, thương tiếc
Mâu thuẫn, trào phúng, nghịch lí
Nhan đề rất lạ
=> gợi sự chú ý, hấp dẫn cho
độc giả.
Tang gia trở thành ngày hội
=>Giá trị mỉa mai, châm biếm
hài hước đả kích mạnh mẽ.
> <
Em có suy nghĩ gì về cách đặt nhan đề đoạn trích của tác giả?
II. Tìm hiểu đoạn trích
1. Nhan đề

Niềm vui chung của gia đình cụ cố Hồng là gì?
Thảo luận theo bàn.
Niềm vui khác nhau của những thành viên trong gia đình cụ cố tổ được tác giả miêu tả như thế nào? Tìm dẫn chứng
- Niềm vui chung: sung sướng vì cái chúc thư sẽ đi vào thời kì thực hành.
- Niềm vui riêng:
* Cụ Cố Hồng – Con trai trưởng
+ Ung dung, lảm nhảm một câu vô nghĩa: “Biết rồi, khổ lắm, nói mãi”
+ Mơ màng hãnh diện nghĩ mình được mặc áo xô gai, được diễn trò già yếu trước đám đông
=> Bất hiếu, háo danh, ngu dốt, háo danh
2. Chân dung các nhân vật
2.1. Hạnh phúc của các thành viên trong gia đình
Cụ Cố Hồng được tác giả miêu tả như thế nào?
2.1. Hạnh phúc của các thành viên trong gia đình
* Vợ chồng Văn Minh:
Ông Văn Minh – Cháu nội:
+ Lo mời luật sư vì cái chúc thư kia đã đi vào thời kì thực hành chứ không còn là lý thuyết viển vông nữa.
+ Lo lắng không biết xử trí thế nào với Xuân Tóc đỏ.
+ Phân vân, vò đầu bứt tóc, vẻ mặt đăm chiêu hợp với nhà có tang.
+Tranh thủ quảng cáo kiếm tiền
=> Bản chất giả dối, bất nhân, vô đạo.
Bà Văn Minh-Cháu dâu
+ Sốt ruột vì chưa được mặc đồ xô gai tân thời.
+ Sung sướng vì có dịp lăng xê các mốt tang phục táo bạo của tiệm may Âu Hoá.
=> Đám ma mở ra cơ hội quảng cáo kiếm lời.
Vợ chồng Văn Minh có tâm trạng
như thế nào trước cái chết
của ông nội?
2.1. Hạnh phúc của các thành viên trong gia đình
* Cô Tuyết(cháu gái)
- Vẻ mặt buồn lãng mạn rất đúng mốt vì chưa nhìn thấy người tình”Xuân tóc đỏ”
- Được dịp mặc bộ y phục “Ngây thơ”
-Tranh thủ trưng diện.
=> cơ hội để gỡ lại danh dự “vẫn còn nửa chữ Trinh”.
* Cậu Tú Tân (cháu nội)
- Sướng điên người lên vì có dịp dùng cái máy ảnh, được “tập làm đạo diễn”.
=> Đám ma trở thành nơi biểu diễn, muốn chứng tỏ tài chụp ảnh
thú chơi thời thượng.
Trong đám tang, cô Tuyết buồn vì lí do gì? Em có suy nghĩ gì về nhân vật này?
Thái độ của Cậu Tú Tân thể hiện qua những chi tiết nào?
2.1. Hạnh phúc của các thành viên trong gia đình
* Ông phán mọc sừng
- Sung sướng vì được bố vợ chia thêm vài nghìn đồng.
- Tự hào về giá trị của đôi sừng hươu vô hình.
- Trù tính một kế hoạch trả công và thương lượng với Xuân Tóc đỏ.
=> Kẻ trục lợi, hám tiền, vô liêm sỉ.
Tìm những chi tiết biểu hiện
thái độ của ông Phán
mọc sừng?
Thông
Thông qua bút pháp trào phúng nhà văn sử dụng để miêu tả, em có nhận xét chung gì về những người thân trong gia đình cụ cố tổ?
Tiểu kết: Mọi người trong gia đình đều có niềm sung sướng,niềm hạnh phúc riêng trước cái chết của ông cụ “đáng chết”.
=>Giá trị tố cáo, phê phán mạnh mẽ trong bút pháp trào phúng của Vũ Trọng Phụng đối với thói đạo đức giả, nhố nhăng của một gia đình đại bất hiếu.
2.2. Hạnh phúc của những người ngoài tang gia
* Ông TYPN:
Vui mừng phấn khởi, lăng xê các mốt tang phục.
* Hai cảnh sát Minđơ – Mintoa:
Đang thất nghiệp thì được thuê giữ trật tự cho đám tang.
* Xuân Tóc đỏ:
Danh dự và uy tín của Xuân càng được đề cao thêm vì chính nhờ hắn mà cụ cố tổ chết.
* Bạn của Cụ Cố Hồng:
Có dịp khoe huân chương, các loại râu, cảm động khi
nhìn thấy làn da trắng của Tuyết.
*Những giai thanh gái lịch:
-Được dịp hẹn hò’’bình phẩm”, tán tỉnh ‘‘cười tình’’..vui vẻ, hạnh phúc.
* Sư cụ Tăng Phú:
Chớp thời cơ để kiếm lời.
? Đám tang còn mang niềm hạnh phúc tới cho những ai ?
Hình thức:
- Bề ngoài thật long trọng
- Quy mô: Đám tang to tát, theo cả lối ta – tây – tàu.(có kiệu bát cống, lợn quay đi lộng)
- Không khí: Đi đến đâu làm huyên náo đến đó.
Hình thức: vừa to tát, vừa bát nháo, lộn xộn, khoe sang giàu một cách lố bịch.
Đám ma trở thành đám rước, đám hội.
* Điệp khúc: “Đám cứ đi”
Đây là một đám ma “gương mẫu”.
Thái độ: mỉa mai, chua xót.
Đám ma: linh đình >< rỗng tuếch
to tát >< bất nhân, bất nghĩa
3. Cảnh đám tang
Quy mô và không khí đám tang như thế nào?
Tác giả đã nhắc lại cụm từ nào? Có ý nghĩa gì?
* Cảnh hạ huyệt:
Cậu Tú Tân như một nhà đạo diễn đang chỉ huy màn hài kịch, yêu cầu mọi người tạo dáng để chụp ảnh, con cháu tự nguyện trở thành những diễn viên đại tài.
Xuân tóc đỏ cầm mũ một cách trang nghiêm giả vờ.
Cụ Cố Hồng: mếu máo, khóc ngất đi.
Ông Phán Mọc sừng:
+ Khóc “hứt…hứt… hứt”
+ Bí mật dúi vào tay Xuân tờ năm đồng gấp tư.
=> Đỉnh điểm của sự giả dối, vô liêm sỉ.
? Người ta tham gia cái giây phút thiêng liêng ấy như thế nào?
III. Tổng kết
1. Ý nghĩa văn bản:
2. Giá trị nghệ thuật:
1.Ý nghĩa văn bản:
Là một hài kịch, phơi bày bản chất nhố nhăng, đồi bại của một gia đình đồng thời phản ánh bộ mặt thật của xã hội thượng lưu thành thị trước Cách mạng tháng tám.
2. Nghệ thuật:
Tạo tình huống trào phúng cơ bản rồi mở rộng ra những tình huống khác;
Phát hiện những chi tiết đối lập gay gắt cùng tồn tại trong một con người, sự vật, sự việc.
Thủ pháp cường điệu, nói ngược, nói mỉa.. Được sử dụng linh hoạt;
Miêu tả biến hoá linh hoạt và sắc sảo đến từng chi tiết, nói trúng nét riêng của từng nhân vật.
Câu 1: Nội dung nổi bật của đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” là:
Vạch trần bản chất xã hội thượng lưu lố lăng đồi bại; sự giả dối, vô đạo đức của con người trong tình huống tang gia.
Củng cố
Câu 2: Bút pháp nghệ thuật đặc sắc nhất của đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” ?

Nghệ thuật trào phúng đặc sắc


Hướng dẫn tự học:

*Học bài;
-Phân tích niềm hạnh phúc hiện lên gương mặt của từng thành viên trong gia đình?
-Đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích?
-Ý nghĩa đoạn trích?
-Nhận xét Số đỏ, có người cho rằng trong tác phẩm có’’ nụ cười vừa thông minhsắc sảo, vừa đầy khinh bỉ của nhà văn đối với một tầng lớp xã hội nhố nhăng lố bịch”.hãy tìm trong đoạn trích những chi tiết chứng minhnhận định trên.
*Soạn bài:Chí Phèo.
-Trả lời câu hỏi sgk 155.
-Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo.
-Ý nghĩa văn bản




*Soạn bài:Chí Phèo
-Trả lời câu hỏi sgk 155.
-Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo.
-Ý nghĩa văn bản