Tuần 12. Hạnh phúc của một tang gia

Hạnh phúc một tang gia
(Trích tiểu thuyết “Số Đỏ”)
Vũ Trọng Phụng
Hạnh phúc một tang gia
I. Đọc hiểu khái quát
1. Tác giả
* Cuộc đời
Mặc dù đời sống riêng nghèo túng, bệnh tật nhưng ông luôn vượt lên hoàn cảnh
* Sự nghiệp sáng tác
- Là một trong những đại biểu xuất sắc nhất của trào lưu VHHT 1930 - 1945
- Để lại phong phú nhiều thể loại. Nổi bật nhất là tiểu thuyết, phóng sự
Hạnh phúc một tang gia
I. Đọc hiểu khái quát
1. Tác phẩm
* Tóm tắt (sgk)
* Giá trị:
- Phơi bày hiện thực xã hội tư sản thuộc địa , thực dân thành thị đương thời nhố nhăng, suy đồi đạo đức
- Thể hiện ngòi bút trào phúng xuất sắc
2. Đoạn trích
* Hoàn cảnh st
Hạnh phúc một tang gia
I. Đọc hiểu khái quát
- Đọc
- Nhan đề: Hạnh phúc một tang gia-Văn minh nữa cũng nói vào- Một đám ma gương mẫu

->Nhan đề đã hé mở mâu thuẫn trào phúng
2. Đoạn trích
- Vị trí: Chương XV
- Bố cục
-> Ngôn từ pha trộn Hán, Nôm -> gợi sự hỗn tạp của đám tang
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Không khí chung
“tưng bừng vui vẻ đi đưa giấy cáo phó, gọi phường kèn” “khách đến hỏi thăm chia buồn tấp nập…”
Không khí chuẩn bị tang lễ tưng bừng, đông vui
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Tâm trạng con cháu:
- Ông Phán mọc sừng
Kẻ trục lợi vô lương tâm, vô liêm sỉ
- Mừng thầm vì được vài nghìn đồng
Tự hào về đôi sừng hươu vô hình
có kế hoạch doanh thương với Xuân
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Tâm trạng con cháu:
- Cụ cố Hồng
Bất hiếu, háo danh
Vẻ ngoài
Nghiền mắt mơ màng
Bên trong
Nghĩ đến lúc mặc đồ xô gai….
Đăm chiêu, nghĩ ngợi
Vui sướng vì được khen
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Tâm trạng con cháu:
- Ông Văn Minh
Vui mừng vì có tài sản
Vẻ ngoài
“Vò đầu rứt tóc…”
Bên trong
băn khoăn về chúc thư..
về Xuân
Bối rối
Nghĩ về tài sản, trả ơn Xuân…
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Tâm trạng con cháu:
- Bà Văn Minh
Đám ma của ông là cơ hội để trình diễn mốt
Vẻ ngoài
“Sốt ruột
Bên trong
vì mãi không mặc đồ xô gai
lo lắng, bồn chồn
Vì lâu không được diện mốt
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Tâm trạng con cháu:
- Cậu Tú Tân
Vẻ ngoài
“điên lên”
Bên trong
vì máy ảnh mãi không được dùng đến
sốt ruột
Muốn thể hiện tài năng
nhiếp ảnh
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Đoạn1: Trước lúc đưa đám
* Tâm trạng con cháu:
Nhận xét
- Mâu thuẫn trào phúng qua từng chi tiết đối lập giữa vẻ ngoài con cháu rất hợp cảnh tang gia nhưng bên trong là niềm vui sướng vì được thêm danh, thêm tiền
- Không ai lo lắng, khóc thương cho người mất mà chỉ mãi lo kế hoạch riêng tư
Hạnh phúc một tang gia
Đọc hiểu khái quát
Đọc hiểu chi tiết
Đoạn 1. Trước khi đưa đám
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
2. Đoạn 2. Cảnh đưa đám
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
2.Đoạn2: Cảnh đưa đám
* Cách tổ chức
- Thuê cảnh sát giữ trật tự
- Trang phục: đủ các loại thời trang
- Theo cả lối Ta, Tàu, Tây…
- Thành phần đi đưa: đủ các loại người
=> Đám tang linh đình, hổ lốn, pha tạp, phô trương tiền của một cách lố bịch
Đám tang truyền thống của dân tộc thường được tổ chức như thế nào?
Đám tang cụ cố tổ được tổ chức có gì khác biệt?
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
Nhà văn đã bình luận như thế nào về cảnh tổ chức đám tang ấy?
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
2.Đoạn 2: Cảnh đưa đám
* Con cháu
- Tuyết
=> Đám ma của ông là cơ hội để cô hẹn hò
+ Y phục: Ngây thơ…-> hở hang, lố lăng
+ Tâm trạng: buồn lãng mạn>< không thấy Xuân
=> chỉ vì danh
Bà cố Hồng
Sung sướng, cảm động >< vì thấy vòng hoa to của Xuân
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
2.Đoạn2: Cảnh đưa đám
* Khách thăm viếng:
- Bạn hữu cụ cố Hồng
Vẻ ngoài
Đủ các loại huy chương,
râu ria
>< Bên trong
cảm động vì Tuyết
=> Đằng sau vẻ uy danh, trưởng giả kia là những kẻ háo sắc
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
2.Đoạn2: Cảnh đưa đám
* Khách thăm viếng:
- Đám “giai thanh gái lịch”
Vẻ ngoài
“buồn rầu”
>< hành động, lời nói

- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
Có ý kiến cho rằng: Vũ Trọng Phụng như một nhà quay phim tài ba. Ý kiến của em ?
Giọng giễu nhại
thô bỉ, thiếu văn hóa
Lời bình
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
2.Đoạn2: Cảnh đưa đám
* Khách thăm viếng:
- Đám “giai thanh gái lịch”
=> Từ người đưa đến con cháu đều là những kẻ bất nhân, bất nghĩa
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
=> Nhà văn vạch trần bản chất của đám người đang tự xem là Âu hóa, Văn minh.
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
2.Đoạn2: Cảnh đưa đám
* Không khí đưa tang:
- Đám “đi đến đâu huyên náo đến đấy”
→ tưng bừng, náo nhiệt
- Đám cứ đi…
=> Nhà văn muốn phơi bày sự giả dối, bịp bợm, vô đạo đức của dòng người đang hãnh tiến, đắc chí kia
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
-> chơi chữ lấp lửng: đám nào?
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
3.Đoạn3: Cảnh hạ huyệt
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
Cảnh hạ huyệt được hiện lên như thế nào?
- Nhận xét về ngòi bút trào phúng của Vũ Trọng Phụng?
lố bịch, vô đạo đức
giả dối
vô liêm sỉ
Đạo đức giả, trục lợi
Hạnh phúc một tang gia
II. Đọc hiểu chi tiết
3.Đoạn3: Cảnh hạ huyệt
Chọn chi tiết đắt giá → Mâu thuẫn trào phúng lên đến đỉnh điểm, bộ mặt vô đạo đức của xã hội tư sản được phơi bày
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng
Nhận xét:
Hạnh phúc một tang gia
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng

đa giọng điệu
Mâu thuẫn trào phúng
Giọng điệu kể chuyện
biếm họa, điển hình.
tình huống nghịch lí.
Chân dung nhân vật
Hạnh phúc một tang gia
III. Tổng kết
Nghệ thuật
Nội dung
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng

Tác phẩm đã mở ra hiện thực cuộc sống như thế nào?
- Hiện thực cuộc sống ở tầng lớp tư sản, thượng lưu trong xã hội suy đồi đạo đức, văn hóa
- Thái độ của tác giả: căm phẫn và lên án

…


“Có đất nào như đất ấy không?
Phố phường tiếp giáp với bờ sông
Nhà kia lỗi phép con khinh bố
Mụ nọ chanh chua vợ chửi chồng”
-Đất Vị Hoàng- Tú Xương
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu”
-Ông Đồ- Vũ Đình Liên
“Hàng phố khóc bằng câu đối đỏ
Ông chồng thương lấy cái xe tay”
-Mồng hai Tết viếng cô Ký-
Hạnh phúc một tang gia
III. Tổng kết
Nghệ thuật
Nội dung
- Số đỏ - Vũ Trọng Phụng

- Gióng lên hồi chuông về sự xuống cấp đạo đức không chỉ trong xã hội TCM
Báo Lao động
Vụ con giết cha, vứt xác: Bi kịch được báo trước
Thứ Tư, 23:05  15/10/2014
Bức xúc việc cha thường xuyên đánh đập hai mẹ con, người con trai đã sát hại ông rồi cho thi thể vào bao đưa lên TP HCM phi tang.
Sáng 15-10, người nhà đã làm lễ nhập quan cho ông Đặng Văn Rô (SN 1949, ngụ huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long), nạn nhân trong vụ con giết cha rồi mang thi thể lên TP HCM phi tang. Trước đó, Công an tỉnh Vĩnh Long đã bắt khẩn cấp nghi can Đặng Hùng Phương (SN 1987, con ruột ông Rô) để điều tra hành vi “Giết người”.

Cụ Ngô Vi Nhân, Hà Nội 87 tuổi bị con "vứt" ra đường.
Suy nghĩ về hiện tượng ngược đãi bố mẹ trong xã hội ngày nay?
“Đi khắp thế gian
Không ai tốt bằng mẹ
Gánh nặng cuộc đời
Không ai khổ của cha
Nước biển mênh mông
Không đong đầy tình mẹ
Mây trời lồng lộng
Không phủ kín công cha
Tần tảo sớm hôm
Mẹ nuôi con khôn lớn
Mang cả tấm thân gầy
Cha che chở cho con

Ai còn mẹ
Xin đừng làm mẹ khóc
Đừng để buồn
Lên mắt mẹ nghe không”

(Trích lời Kinh Phật)
Hiếu