Tuần 12. Đọc thêm: Đò Lèn

Đò Lèn
(Nguyễn Duy )
I./Tiểu dẫn :
1. T¸c gi¶ :
- Sớm mồ côi mẹ, ở với bà ngoại từ nhỏ.
Là một gương mặt thơ trẻ tiêu biểu thời chống Mĩ cứu nước và là một trong số không nhiều những cây bút hiện nay đang tích cực góp phần đổi mới nền văn học nước nhà.
2. Bµi th¬ “ §ß LÌn”:
- Xuất xứ: rút từ tập "ánh trăng"
- Nhan đề bài thơ: Địa danh thuộc huyện Hà Trung (Thanh Hóa), là quê ngoại của tác giả.
- Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 9.1983, trong dịp nhà thơ trở về thăm quê ngoại.
Bố cục: Bài thơ chia làm 3 phần
+ 2 khổ đầu: Hồi ức về thời thơ ấu của nhân vật "tôi"
+ 3 khổ tiếp: Hồi ức về người bà.
+ khổ cuối: Nỗi ân hận muộn màng.
Đò Lèn ( Nguyễn Duy )

Thuở nhỏ tôi ra cống Na câu cá
níu váy bà đi chợ Bình Lâm
bắt chim sẻ ở vành tai tượng Phật
và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần

Thuở nhỏ tôi lên chơi đền Cây Thị
chân đất đi đêm xem lễ đền Sòng
mùi huệ trắng quyện khói trầm thơm lắm
điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng
Đền cây Thị (Hµ Ngọc – Hà Trung)
Đền Sòng Sơn (Bỉm Sơn Thanh Hoá)
Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế
bà mò cua xúc tép ở đồng Quan
bà đi gánh chè xanh Ba Trại
Quán Cháo, Đồng Giao thập thững những đêm hàn
Bom Mĩ giội, nhà bà tôi bay mất
đền Sòng bay, bay tuốt cả chùa chiền
thánh với Phật rủ nhau đi đâu hết
bà tôi đi bán trứng ở ga Lèn
Tôi trong suốt giữa hai bờ hư - thực
giữa bà tôi và tiên, Phật, thánh, thần
cái năm đói, củ dong riềng luộc sượng
cứ nghe thơm mùi huệ trắng, hương trầm
Tôi đi lính, lâu không về quê ngoại
dòng sông xưa vẫn bên lở, bên bồi
khi tôi biết thương bà thì đã muộn
bà chỉ còn là một nấm cỏ thôi.
Đò Lèn ( Nguyễn Duy )
III./ Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Hình ảnh: giản dị, gần gũi với cuộc sống đời thường.
- Từ ngữ: hóm hỉnh, dân dã mà giàu sức biểu cảm.
2. Nội dung :
- Thể hiện tình cảm gắn bó với gia đình, quê hương của tác giả.
- Thức tỉnh người đọc hãy quan tâm đến những điều thân thuộc quanh mình ngay từ lúc còn chưa muộn.
Đò Lèn ( Nguyễn Duy )
So sánh bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt với Đò Lèn của Nguyễn Duy để chỉ ra điểm giống và khác nhau về bút pháp nghệ thuật của hai bài thơ?
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm .
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm ...
...Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa...
...Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen....
...Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm...
...ôi kì lạ và thiêng liêng -bếp lửa!
......
Đò Lèn -Nguyễn Duy
Bếp Lửa- Bằng Việt

...Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế

bà mò cua xúc tép ở đồng Quan

bà đi gánh chè xanh Ba Trại

Quán Cháo,Đồng Giao thập thững

những đêm hàn......