Tuần 12. Cấu tạo của bài văn tả người

Thầy và trò lớp 5.5
TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ TRẤN LAI VUNG
Môn: Tập làm văn
Chào mừng ngày Nhà Giáo Việt Nam
Giáo viên: Võ Văn Gạch
Bài văn tả cảnh gồm mấy phần ?
3. Phần kết bài: Nói lên cảm nghĩ của mình về cảnh vật đó.
* Gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài.
1. Phần mở bài: Giới thiệu cảnh sẽ tả.
2. Phần thân bài: Tả những đặc điểm chính, nổi bật của cảnh vật.
Kiểm tra bài cũ:
Tập làm văn
Anh thanh niên trong tranh đang làm gì?
Hạng A Cháng
Nhìn thân hình cân đối của Hạng A Cháng, tất cả các cụ già trong làng đều tấm tắc:
- A Cháng trông như một con ngựa tơ hai tuổi, chân chạy qua chín núi mười khe không biết mệt, khoẻ quá! Đẹp quá!
A Cháng đẹp người thật. Mười tám tuổi, ngực nở vòng cung, da đỏ như lim, bắp tay bắp chân như trắc, gụ. Vóc cao, vai rộng, người đứng thẳng như cái cột đá trời trồng.
Nhưng phải nhìn Hạng A Cháng cày mới thấy hết vẻ đẹp của anh.
Anh đến chuồng trâu dắt con trâu béo nhất, khoẻ nhất. Người và trâu cùng ra ruộng. A Cháng đeo cày. Cái cày của người Hmông to nặng, bắp cày bằng gỗ tốt màu đen, vòng như hình cái cung, ôm lấy bộ ngực nở. Trông anh hùng dũng như một chàng hiệp sĩ cổ đeo cung ra trận.
Tới nương, A Cháng mắc cày xong, quát một tiếng “ Mổng!” và bây giờ chỉ còn chăm chắm vào công việc … Hai tay A Cháng nắm đốc cày, mắt nhìn thế ruộng, nhìn đường cày, thân hình nhoài thành một đường cong mềm mại, khi qua trái, lúc tạt phải theo đường cày uốn vòng trên hình ruộng bậc thang như một mảnh trăng lưỡi liềm. Lại có lúc được sá cày thẳng, người anh như rạp hẳn xuống, đôi chân xoải dài hoặc băm những bước ngắn, gấp gấp …
Sức lực tràn trề của A Cháng là niềm tự hào của dòng họ Hạng, một dòng họ Hmông đang định cư ở chân núi Tơ Bo.
Theo Ma Văn Kháng
Cấu tạo của bài văn tả người
Đọc bài văn sau và trả lời câu hỏi:
I. Nhận xét:
Hạng A Cháng

1. Bài văn chia làm mấy phần ?
+ Bài văn chia làm 3 phần
2. Em hãy xác định phần mở bài , thân bài , kết bài ?
Mở bài : Nhìn thân hình ....đẹp quá!
Thân bài : A Cháng.....gấp gấp .
Kết bài : Sức lực.... Tơ Bo.

-
Thảo luận nhóm câu hỏi sau:
* A Cháng là người dân tộc nào? Ở đâu? Làm nghề gì?
-A Chaùng laø ngöôøi daân toäc Hmoâng, ñònh cö ôû chaân nuùi Tô Bo, laøm ngheà noâng.
1. Phần mở bài: tác giả giới thiệu người định tả bằng cách nào?



* Tác giả giới thiệu vẻ đẹp, sức khỏe của Hạng A Cháng, qua lời khen của các cụ già trong làng.


2. Thân bài gồm có mấy đoạn?
a. Ngoại hình của A Cháng có những nét gì nổi bật ?
- Ngực nở vòng cung, da đỏ như lim, bắp tay, bắp chân rắn như trắc gụ, vóc cao, vai rộng, người đứng thẳng như cái cột đá trời trồng, khi đeo cày trông hùng dũng như một chàng hiệp sĩ cổ đeo cung ra trận.
3 đoạn (gồm đoạn 2, 3, 4)
- Hai tay nắm đốc cày, mắt nhìn thế ruộng, nhìn đường cày, thân hình nhoài thành một đường cong mềm mại, khi qua trái, khi qua phả, lúc tạt theo đường cày uốn vòng trên hình ruộng bậc thang.. người anh như rạp hẳn xuống, đôi chân xoải dài hoặc bước những bước ngắn, gấp gấp.
b. Hình ảnh tả hoạt động cày ruộng của Hạng A Cháng như thế nào?
c. Tác giả tả tính tình của A Cháng thế nào?

- Lao d?ng cham ch?, c?n c�, say m�, t?p trung cao d?n m?c cham ch?m v�o cơng vi?c.
- Khoẻ, rất giỏi, cần cù, trẻ trung, say mê công việc.
3. Qua đoạn văn miêu tả hoạt động của A Cháng, em thấy A Cháng là người như thế nào?
4. Phần kết bài nêu ý gì?
Ca ngợi sức lực tràn trề của A Cháng là niềm tự hào của dòng họ.
4. Từ bài văn trên , em co �nhận xét gì về cấu tạo của bài văn tả người?
* Bài văn tả người gồm: Mở bài, thân bài, kết bài.
1. Mở bài : Giới thiệu người định tả.
2. Thân bài : Tả hình dáng, hoạt động của người đó.
3. Kết bài : Nêu cảm nghĩ về người định tả.
Bài văn tả người thường có ba phần:

1. Mở bài: Giới thiệu người định tả
2. Thân bài:
a. Tả ngoại hình: (đặc điểm nổi bật về tầm vóc, cách ăn mặc, khuôn mặt, mái tóc, cặp mắt, hàm răng .)
b. Tả tính tình, hoạt động: ( lời nói, cử chỉ, thói quen, cách cư xử với người khác,.)
3. Kết bài: Nêu cảm nghĩ về người được tả.
Ghi nhớ
Luyện tập
Lập dàn ý chi tiết cho bài văn tả một người trong gia đình em (Chú ý những nét nổi bật về ngoại hình, tính tình và hoạt động của người đó)
Mở bài: Giới thiệu ông (bà, ba, mẹ.)
2. Thân bài:
Tả hình dáng:



_ Tuổi
_ Tầm vóc: thon thả (gầy, cao,...)
_ Nước da: trắng (ngâm đen,...)
_ Mái tóc: đen, dài,...
_ Cặp mắt: đen, tròn xoe, long lanh...
_ Khuôn mặt: trái xoan (bầu bầu,...)
_ Hàm răng: trắng...
_ ........



Dàn ý
3 .Kết bài:
Yêu mến, kính trọng, vâng lời..
b . Tính tình, hoạt động:

Lời nói: nhẹ nhàng,.. . .
- Cử chỉ: nhanh nhẹn,.. .
- Thói quen: làm việc chăm chỉ,.. .
- Cách cư xử với người khác: tốt bụng, quan tâm đến người khác,.. .
Củng cố
Cấu tạo bài văn tả người gồm mấy phần?
Dặn dò:

+ Học ghi nhớ trang120

+ Chuẩn bị bài: Luyện tập tả người trang122