Tuần 11. Chữ người tử tù

chữ người tử tù
NGUYỄN TUÂN
Tiết 41, 42: Đọc Văn
I. Tìm hiểu chung

1/. Vài nét về tác giả
1/ Tác giả: Nguyễn Tuân (1910-1987)
- Sinh trong một gia đình nhà nho khi Hán học đã tàn
- Quê ở làng Mọc, nay thuộc phường Nhân Chính- Thanh Xuân- Hà Nội
Là nhà văn suốt đời săn tìm cái đẹp, là nghệ sỹ tài hoa, uyên bác, có cá tính độc đáo.
Sáng tác ở nhiều thể loại song đặng biệt thành công ở thể tuỳ bút
- Taực phaồm: Một chuyeỏn ủi, Vang boựng moọt thụứi, Thieỏu queõ hửụng, chieỏc lử ủo�ng maột cua.
?
Em biết gì về tác giả Nguyễn tuân? hãy trình bày một cách kháI quát về tác giả?
Ký hoạ chân dung nhà văn Nguyễn Tuân của các hoạ sĩ Văn Cao, Thành Chương, Sĩ Ngọc, Quách Đại Hải, Tạ Tỵ, Phạm Minh Hải.

- Nhân vật chính: Phần lớn là nho sĩ cuối mùa - những con người tài hoa, bất đắc chí, dùng cái tôi tài hoa ngông nghênh và "thiên lương" để đối lập với xã hội phàm tục.
I. Tìm hiểu chung
1/. Vài nét về tác giả
2/ Vài nét về tập " vang bóng một thời"
?
Trình bày những hiểu biết của em về tập "Vang bóng một thời"


- Gồm 11 truyện ngắn, viết về một thời đã qua nay chỉ còn vang bóng.
2/ Vài nét về tập "Vang bóng một thời"





- Mỗi truyện đi vào một cái tài, một thú chơi tao nhã, phong lưu của những nhà nho tài hoa như: Chơi chữ, thả thơ, thưởng trà ...

a. Xuất xứ: Rút từ tập " Vang bóng một thời"(1940) .
Ban đầu tác phẩm được in trên tạp chí " Tao Đàn" với tên "Dòng chữ cuối cùng". Sau đó tác giả đổi tên thành: " Chữ người tử tù".
I. Tìm hiểu chung
1/. Vài nét về tác giả
2/ Vài nét về tập" vang bóng một thời"
?
Trình bày những hiểu biết về xuất xứ "Chữ người tử tù"


3 Tác phẩm
b. Tóm tắt: Hu?n Cao l� ngu?i n?i ti?ng cú t�i vi?t ch? d?p, c?m d?u cu?c n?i lo?n ch?ng l?i tri?u dỡnh phong ki?n nhung th?t b?i, b? b?t gi?i d?n d? lao. Qu?n ng?c l� ngu?i say mờ ch? d?p, t?ng ao u?c cú du?c ch? c?a ụng Hu?n. D?n ng?c, Viờn qu?n ng?c dó bi?t dói v?i Hu?n Cao . Nhung, Hu?n cao l?i cú thỏi d? l?nh nh?t, khinh b?c l�m cho qu?n ng?c suy nghi nhi?u. V�o m?t bu?i chi?u l?nh, hi?u du?c n?i lũng v� s? nguy?n c?a qu?n ng?c, Hu?n Cao d?ng ý cho ch? v� khuyờn ng?c quan b? ngh?, v? quờ v� gi? l?y thiờn luong cho l�nh v?ng.
? Hãy tóm tắt tác phẩm " Chữ người tử tù"
3/ Tác phẩm
i. Tìm hiểu chung
1/. Vài nét về tác giả
2/ Vài nét về tập" vang bóng một thời"


3/ Tác phẩm
1. Xuất xứ
Ch÷ H¸n (Ch÷ nho): Ch÷ t­îng h×nh, viÕt b»ng bót l«ng, mùc tÇu. ViÕt theo khèi vu«ng, trßn, nÐt thanh, nÐt ®Ëm. nÐt cøng, nÐt mÒm kh¸c nhau.
Lµm hoµnh phi, c©u ®èi
2. Đọc và tóm tắt
Một số hình ảnh về nghệ thuật thư pháp
Chữ Cần


Chữ Đạo
Chữ Lộc
II.ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
chữ người tử tù
1. Tình huống truyện
Nhân vật Huấn Cao
Nhân vật viên quản ngục
Người cầm đầu cuộc khởi
nghĩa nổi loạn, một tên tử tù

Người đại diện cho trật tự xã hội
có quyền lực

Bình diện xã hội
Đối địch nhau
Có tài viết chữ, coi thường
khinh bỉ những kẻ ở chốn
nhơ bẩn
Yêu chữ Huấn Cao và trân
trọng, muốn xin chữ Huấn Cao
Phương diện NT
Tri âm, tri kỉ
Tình huống độc đáo, làm nổi bật tính cách của hai nhân vật, đồng thời thể hiện sâu sắc chủ đề của tác phẩm.
2/ Hình tượng nhân vật Huấn Cao.
I. Tìm hiểu chung
?
Huấn Cao được nhà văn tô đậm ở những phẩm chất nào?


T« ®Ëm ë ba phÈm chÊt: - Tµi hoa nghÖ sÜ
- KhÝ ph¸ch hiªn ngang.
- Thiªn l­¬ng trong s¸ng.
II. ®äc hiÓu


a. HuÊn Cao lµ mét ngheä syõ tµi hoa:
- “Tµi viÕt ch÷ nhanh vµ ®Ñp “
- "Chữ ông HC đẹp lắm, vuông lắm. Có được chữ ụng Huấn mà treo l� có m?t vật báu ở trên đời"

- “Không kịp xin được mấy chữ, thì ân hận suốt đời”
?
Qua neựt tài hoa của Huấn Cao Nguyễn Tuân gửi gắm điều gì?
1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
Hãy tìm những chi tiết chứng minh HC là 1 nghệ sĩ tài hoa?
-> Ca ngợi tài hoa của HC, đồng thời NT thể hiện sự ngưỡng mộ đv những bậc tài hoa, trân trọng nghệ thuật thư pháp cổ truyền của dân tộc
2/ Hình tượng nhân vật Huấn Cao.
I. Tìm hiểu chung


II. ®äc hiÓu

b/ Cã khÝ ph¸ch hiªn ngang, bÊt khuÊt.
- Đứng đầu bọn phản nghịch ch?ng l?i tri?u dình
- Có tài bẻ khóa vượt ngục
-Đến ngục: + Khinh b?c b?n lính �p gi?i
+ Lạnh lùng chúc mui gông nặng
+ Th�n nhi�n nh�n r�ỵu th�t..
- Khi ��i mỈt víi vi�n qu�n ngơc, x�ng h� : ta- nh� nguoi, cịn du?i qu?n ng?c ra kh?i d? lao.
=>Khớ phỏch, b?n linh c?a 1 b?c a/h, khụng h? khu?t ph?c tru?c uy quy?n v� b?o l?c
1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
H·y t×m c¸c chi tiÕt thÓ hiÖn khÝ ph¸ch hiªn ngang cña HuÊn Cao?

I. Tìm hiểu chung


II. ®äc hiÓu

1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
c/ HuÊn Cao lµ mét ng­êi cã thiªn l­¬ng trong s¸ng.
a. Ngheọ sĩ tài hoa.
b.KhÝ ph¸ch hiªn ngang
c.Thiên lương trong sáng
Hãy tìm những chi tieỏt thể hiện Huấn Cao là người có thiên lương trong sáng?
- "Tính ông vốn khoảnh, trừ chỗ tri k?, ông ít chịu cho chữ."
- "Kh�ng v� v�ng ng?c hay quyỊn th? m� �p m�nh vi�t c�u ��i" -> ý thức ranh giới giữa danh và lợi
- Đời ông mới chỉ viết 2 bộ tứ bình và 1 bức trung đường cho 3 người bạn thân
- Khi nhận ra tấm lòng “biệt nhỡn liên tài” của quản ngục->quyết định cho chữ
* Huaán cao laø con ngöôøi coù söï thoáng nhaát giöõa caùi taøi vaø caùi taâm.
Qua hình töôïng nhaân vaät naøy Nguyeãn Tuaân ñaõ boäc loä quan ñieåm cuûa mình veà caùi taøi, caùi ñeïp. Caùi taøi, caùi ñeïp luoân gaén vôùi caùi taâm caùi thieän.
Qua hình tượng nhân vật HC, Ng Tuân muốn gửi gắm quan niệm gì về cái đẹp,cái tài?
I. Tìm hiểu chung


II. ®äc hiÓu

1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
.
a. Nho sĩ tài hoa.
b.KhÝ ph¸ch hiªn ngang
c.Thiên lương trong sáng
3.Nh©n vËt Viªn Qu¶n Ngôc
Là người có sở thích chơi chữ, sở nguyện xin đc chữ HC
Biệt đãi HC vì: trọng nghĩa khí và tài năng,nhân cách của HC
Bị HC khinh bạc, ông vẫn nhẫn nhục,cung kính
Có tấm lòng “biệt nhỡn liên tài”.
-> Đây chính là phẩm chất khiến Huấn Cao cảm kích coi là “một tấm lòng trong thiên hạ” và tác giả thì xem ngục quan là “một thanh âm trong trẻo chen vào giữa bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”.
3. Nhân vật Viên Quản Ngục.
Nhân vật Viên Quản Ngục có phẩm chất gì khiến Huấn Cao cảm kích?
=>Viờn qu?n ng?c l� ngu?i say mờ, quý tr?ng cỏi t�i, cỏi d?p.


Qua đó em thấy viên quản ngục là người ntn?


CẢNH CHO CHỮ
I. Tìm hiểu chung


II. ®äc hiÓu

1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
3.Nh©n vËt Viªn Qu¶n Ngôc
4/ Cảnh cho chữ.
4. C¶nh cho ch÷.
a. C?nh tu?ng xua nay chua t?ng có:
- Địa điểm: Tại d? lao t?i tam,ch?t h?p, ?m u?t. Tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián.
- Th?i gian: D�m khuya
-Tu th? c?a nh?ng ngu?i cho ch?, nh?n ch?:
+ Ngu?i cho ch? :l� t? t� cổ đeo gông chân vướng xiềng dang say m� tơ t?ng n�t ch?
+ VQN: Khúm núm
+ Thầy thơ lại: Run run bưng chậu mực
-> Vị trí như được hoán đổi, tỏa sáng trong khung cảnh này là kẻ tử tù? s? chi?n th?ng c?a �nh s�ng c�i d?p, c�i thi?n


Nhà văn đã gọi cảnh cho chữ là gì? Vì sao?
Em có nhận xét gì về cảnh cho chữ?
b. L?i khuy�n c?a Hu?n Cao
- Khuyên quản ng?c hãy thay ch? ở đ? giữ thiên lương
-> Ý nghĩa: Cái đẹp có thể nảy sinh từ mảnh đất chết nhưng không thể tồn tại với cái xấu, c�i �c.
- Hành động của viên quản ngục: "Vái người tù một vái.kẻ mê muội này xin bái lĩnh"
=> Cái Đẹp có sức cảm hóa con người. D� trong hồn c?nh n�o, con ngu?i v?n luơn kh�t khao hu?ng t?i ch�n - thi?n - m?. ?gi� tr? nh�n van c?a t�c ph?m.
Sau khi cho chữ, HC khuyên quản ngục điều gì?
Lời khuyên của HC có ý nghĩa ntn?
Hành động của quản ngục trước lời khuyên của HC?
I. Tìm hiểu chung
II. ®äc hiÓu
1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
3.Nh©n vËt Viªn Qu¶n Ngôc
4. C¶nh cho ch÷.
III. T?NG K?T
1/ Giá trị nội dung
K/đ, tôn vinh sự chiến thắng của cái đẹp, cái thiện và nhân cách cao cả của con người, đồng thời bộc lộ lòng yêu nc thầm kín của t/g
2/ Giá trị nghệ thuật
Ngôn ngữ góc cạnh, có tính tạo hình, vừa trang trọng cổ kính, vừa hiện đại.
Tạo dựng được tình huống truyện độc đáo
Sử dụng thành công thủ pháp đối lập, tương phản
Khắc họa tính cách nhân vật độc đáo
Hãy nêu giá trị nội dung của tác phẩm?
Hãy nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của tp?
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC- HIỂU VB
1.T×nh huèng truyÖn
2. H×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao.
3.Nh©n vËt Viªn Qu¶n Ngôc
4. C¶nh cho ch÷.
III. TỔNG KẾT




IV. Luyện tập: Cảm nghĩ về nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù.
Học phần ghi nhớ SGK
Gợi ý
Học sinh viết một đoạn trình bày cảm nghĩ của mình về nhân vật Huấn Cao
+ Tài hoa
+ Khí phách
+ Thiên lương
Tiết học đến đây xin tạm dừng
Cảm ơn quý thầy cô và các em đã theo dõi