Tuần 11. Chữ người tử tù

Chöõ ngöôøi töû tuø
Nguyeãn Tuaân
Người soạn: Nguyễn Hoài nhớ
Trường: thpt vị thanh (hậu giang)
I. Tìm hieåu chung
1. Taùc giaû
A. Cuộc đời
Nam sinh:., nam mất:.
Quê quán:
Nguồn gốc xuất thân:
Nh?ng sự kiện chính trong cuộc đời.
Nhận định khái quát về nhà van.
B. Sự nghiệp sáng tác:
Trước cách mạng Tháng Tám:
Sau cách mạng:
2. Taùc phaåm Vang boùng moät thôøi
+Gồm 11 truyện, viết về một thời đã xa nay chỉ còn "vang bóng".
+ Nhân vật: nh?ng nhà nho cuối mùa, tài hoa, bất đắc chí.
3. Truyeän ngaén Chöõ ngöôøi töû tuø.
Xuất xứ:

+ Lúc đầu truyện có tên là "Dòng ch? cuối cùng", in nam 1938 trên tạp chí Tao đàn.

+ 1940, đổi là "Chửừ người tử tù" và in trong tập "Vang bóng một thời"
B. ẹoùc, giải thích từ khó.
C. Chia bố cục.
4. Vaøi neùt veà ngheä thuaät thö phaùp.
Tiểu triện
Lệ Thư
Chân thư
Thảo thư
Chất liệu giấy
Chất liệu tre
II. Ñoïc hieåu chi tieát
1. Tình huoáng truyeän:
-Tình huống truyện trong Chữ người tử tù: Cuộc hội ngộ "éo le" giữa Huấn Cao và Viên quản ngục.
? Khắc họa tính cách Huấn Cao: tài hoa, khí phách, thiên lương trong sáng.
? Làm tăng kịch tính câu truyện.
Làm nổi bật chủ đề tác phẩm.
2. Nhaân vaät Vieân quaûn nguïc:
- Quản ngục có sở thích cao quý đến coi thường cả tính mạng.
- Tấm lòng biệt nhỡn liên tài.
- Hướng thiện, thức tỉnh dù muộn mằn.
- Quản ngục thực sự là "một tấm lòng trong thiên ha"�, "một thanh âm trong trẻo chen vào giữa bản đàn mà nhạc luật đều xô bồ, hỗn loạn."
3. Nhaân vaät Huaán Cao:
- Huấn Cao là người cầm đầu cuộc nổi loạn chống lại triều đình với bản án tử hình đang chờ ngày ra pháp trường.
- Huấn Cao được Nguyễn Tuân dụng công khắc họa qua các phương diện sau:
+ Tài hoa, nghệ sĩ.
+ Khí phách hiên ngang.
+ Thiên lương trong sáng, nhân cách cao cả.
** NHÓM 1: Tìm những chi tiết nói lên phẩm chất tài hoa, nghệ sĩ của Huấn Cao? Nguyễn Tuân ca ngợi phẩm chất tài hoa nghệ sĩ của Huấn Cao nhằm mục đích gì?
** NHÓM 2: Tìm những chi tiết thể hiện khí phách hiên ngang của Huấn Cao? Những chi tiết đó nói lên điều gì về nhân vật này?
** NHÓM 3: Vì sao lại nói Huấn Cao là người có thiên lương trong sáng?
** NHÓM 4: Qua nhân vật Huấn Cao ta thấy Nguyễn Tuân quan ni?m như thế nào về cái đẹp, nhân cách đẹp?
a. Tài hoa, nghệ sĩ.
Tài viết chữ thư pháp:
+ Được thể hiện qua lời nói, thái độ, hành động trầm trồ của thầy trò viên quản ngục.
+ Được thể hiện trực tiếp qua lời nói của Huấn Cao.
Tài bẻ khóa vượt ngục.
 Huấn Cao là người văn võ toàn tài.
Ca ngợi Huấn Cao, Nguyễn Tuân thể hiện thái độ kính trọng, ngưỡng mộ những bậc tài hoa, những giá trị văn hóa dân tộc.
- Huấn Cao là một người anh hùng sống có lí tưởng, dám đấu tranh cho công bằng, chính nghĩa.
- Coi thường bọn tiểu nhân đắc chí. Dù thất thế vẫn hiên ngang.
- Bình tĩnh, ung dung sống những ngày cuối cùng của cuộc đời oanh liệt.
- Không vì tiền bạc, quyền thế mà ép mình cho chữ .
 Huấn Cao mang đầy đủ phẩm chất của người quân tử: “bần cư bất năng di, phú quý bất năng dâm, uy vũ bất năng khuất”.
b. Khí phách hiên ngang:
Nghiên mực
Thoi mực
Bút lông
Bồn rửa bút
c. Thiên lương trong sáng, nhân cách cao cả:
- Thiên lương là bản tính tốt đẹp do trời phú.
- Trọng giá trị nghệ thuật, trọng mình, trọng bạn.
- Thẳng thắng, tự trọng, thanh cao, một nghệ sĩ chân chính.
- Nhận thấy được tấm lòng của viên quản ngục.  Sống trên đời là phải lấy tấm lòng để đối đãi với tấm lòng.
- Chính thiên lương của Huấn Cao đã cứu vớt một con người.
 Huấn Cao là một người có cái TÂM lớn.
Bằng bút pháp lãng mạn, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công chân dung nhân vật Huấn Cao: một anh hùng, một nghệ sĩ tài hoa, một thiên lương trong sáng.
Qua nhân vật Huấn Cao, Nguyễn Tuân trực tiếp bài tỏ quan điểm thẩm mĩ của mình:
Nhân cách đẹp: Tài + Tâm.
Cái đẹp và cái thiện không thể tách rời nhau.
- Bên cạnh quan niệm thẩm mĩ tiến bộ trên, Nguyễn Tuân còn gửi vào nhân vật của mình một ý thức dân tộc, một tinh thần yêu nước thầm kín.
3. Caûnh cho chöõ:
a. Cảnh cho chữ:
Nguyễn Tuân vẻ lên cảnh cho chữ bằng bút pháp tương phản: ánh sáng >< bóng tối; cái hỗn độn, xô bồ, nhơ bẩn >< cái thanh khiết, cao cả của nền lụa trắng, nét chữ đẹp đẽ; kẻ tử tù đang ban phát cái đẹp và cái thiện >< viên quan coi ngục đang khúm núm, lĩnh hội, vái lạy.

Nhịp điệu chậm rãi, câu văn giàu hình ảnh, không khí cổ xưa.
- Thời gian: lúc nửa đêm.
- Không gian: trong buồn giam chật hẹp ẩm ướt…
b. Ý nghĩa cảnh cho chữ:
Đó là bài ca tôn vinh cái đẹp, cái thiện. Cái đẹp được sản sinh trong mọi hoàn cảnh. Tuy nhiên để cái đẹp toàn mĩ, toàn bích thì cái đẹp không thể tồn tại trong môi trường của cái ác.
Cảnh cho chữ trở thành cảnh ban tặng về đạo lí làm người.
Người cho chữ: một người tử tù.
Người nhận chữ: viên quản ngục
Về bình diện xã hội thì đối lập nhau những thời khắc đó vị thế của ba nhân vật đã bị đảo lộn. Tù nhân trở thành kẻ ban phát cái đẹp, giáo dục ngục quan; còn ngục quan thì khúm núm vái lại tù nhân. Họ là tri âm, tri kỉ của nhau.
Ký hoạ chân dung nhà văn Nguyễn Tuân của các hoạ sĩ Văn Cao, Thành Chương, Sĩ Ngọc, Quách Đại Hải, Tạ Tỵ, Phạm Minh Hải.
Một số hình ảnh về nghệ thuật thư pháp
IV. Toång keát:
Vẻ đẹp hỡnh tượng Huấn Cao
Tài hoa
Thiên lương
trong sáng
Khí phách
hiên ngang.
Thấy được
Quan niệm thẩm mỹ của Nguyễn Tuân.
Tình c¶m yªu n­íc thÇm kÝn.
1. H�nh ạnh chieâc gođng trong ta�c phaơm co� y� ngh�a:
S�� ta�n nhaên, khaĩc nghieôt cụa nha� giam.
S�� nghieđm khaĩc cụa nha� n���c v��i t�� tu�.
�o� la� moôt h�nh cú baĩt buoôc phại mieđu tạ.
La�m noơi baôt kh� pha�ch hieđn ngang, laêm lieôt cụa HC.
Taât cạ ca�c y� tređn.
S�� ta�n nhaên, khaĩc nghieôt cụa nha� giam.
S�� nghieđm khaĩc cụa nha� n���c v��i t�� tu�.
�o� la� moôt h�nh cú baĩt buoôc phại mieđu tạ.
La�m noơi baôt kh� pha�ch hieđn ngang, laêm lieôt cụa HC.
La�m noơi baôt kh� pha�ch hieđn ngang, laêm lieôt cụa HC.
Taât cạ ca�c y� tređn.
D
E
A
B
C
2. Do�ng na�o neđu �u�ng va� ro� nhaât veă ngheô thuaôt cụa truyeôn ngaĩn Ch�� ng���i t�� tu�?
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău.
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât táo h�nh.
�aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât táo h�nh.
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât hoôi hóa.
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău.
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât táo h�nh.
�aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât táo h�nh.
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât hoôi hóa.
D
C
B
A
T�nh huoâng truyeôn �oôc �a�o, �aôm khođng kh� coơ x�a, thụ pha�p �oâi laôp, t��ng phạn ����c s�� dúng nhieău, ngođn ng�� gia�u chaât táo h�nh.
3. Y� na�o khođng �u�ng khi no�i veă dúng y� xađy d��ng cạnh cho ch�� cụa Nguyeên Tuađn?
Kha�ng ��nh kha�t vóng sa�ng táo mánh me� cụa ng���i ngheô s� chađn ch�nh, khođng moôt theâ l��c na�o ngaín cạn ����c.
Kha�ng ��nh s�� cạm ho�a mánh me� cụa ta�i hoa, nhađn ca�ch �oâi v��i ng���i laăm ����ng.
Kha�ng ��nh s�� chieân thaĩng vinh quang cụa ca�i �ép.
Hoa�n thieôn nhađn vaôt Huaân Cao veă ta�i naíng va� nhađn ca�ch - �ađy la� moôt con ng���i phi th���ng.
Kha�ng ��nh kha�t vóng sa�ng táo mánh me� cụa ng���i ngheô s� chađn ch�nh, khođng moôt theâ l��c na�o ngaín cạn ����c.
Kha�ng ��nh s�� cạm ho�a mánh me� cụa ta�i hoa, nhađn ca�ch �oâi v��i ng���i laăm ����ng.
Kha�ng ��nh s�� chieân thaĩng vinh quang cụa ca�i �ép.
Hoa�n thieôn nhađn vaôt Huaân Cao veă ta�i naíng va� nhađn ca�ch - �ađy la� moôt con ng���i phi th���ng.
D
C
B
A
Kha�ng ��nh kha�t vóng sa�ng táo mánh me� cụa ng���i ngheô s� chađn ch�nh, khođng moôt theâ l��c na�o ngaín cạn ����c.
Chuẩn bị bài Luyên tập thao tác lập luận so sánh.
Xem lại mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận so sánh.
Cách so sánh.
Xem trước các bài tập 1, 2, 3.
Viết đoạn văn theo yêu cầu của bài tập 4.