Tuần 11. Chữ người tử tù

CHÀO MỪNG
Các thầy, các cô đến dự giờ hội giảng và thăm lớp 11A
Sở Giáo dục – Đào tạo Nam Định Trung tâm GDTX Mỹ Lộc
Giáo viên: Nguyễn Thị Huyền
Tiết 35
Đọc văn:
chữ người tử tù
NGUY?N TU�N
I/ TÌM HIỂU CHUNG:
Tác giả:
1910 -1987
Cuộc đời:
- Sinh ra trong một gia đình nhà Nho. Quê ở làng Mọc nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân - Hà Nội.
- Học hết bậc thành chung ông tham gia viết văn và làm báo.
- Là tổng thư ký Hội Văn nghệ Việt Nam từ 1948 – 1958.
b) Sự nghiệp:
- Các tác phẩm chính: SGK/107
- Nguyễn Tuân là nhà văn lớn của văn học hiện đại Việt Nam, là một nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp
Là một phong cách tài hoa, độc đáo có nhiều đóng góp quan trọng đối với nền văn học dân tộc, nhất là lĩnh vực ngôn ngữ.
Năm 1996 ông được nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
1938 1940
1941 1972
2. Tác phẩm:
- Lóc ®Çu cã tªn: Dßng ch÷ cuèi cïng (1938)
- Sau ®æi thµnh: Ch÷ ng­êi tö tï - trong tËp Vang bãng mét thêi (viÕt vÒ mét thêi ®· xa nay chØ cßn vang bãng)
Nh©n vËt chÝnh lµ HuÊn Cao:
+ Một con người tài hoa
+ Có thiên lương trong sáng
+ Là người anh hùng chí lớn không thành (thất thế) nhưng tư thế vẫn hiên ngang bất khuất.
* Tóm tắt truyện:
Huấn Cao
Viên quản ngục
Cầm đầu cuộc nổi loạn chống lại triều đình phong kiến, bị kết án tử hình
- Nổi tiếng viết chữ đẹp
Người phục vụ triều đình phong kiến
Vốn say mê chữ đẹp, luôn ao ước có được chữ của ông Huấn Cao.
Biệt đãi, ngưỡng mộ
Lạnh nhạt, khinh bạc
Cảm phục, cho chữ
Xã hội
> <
=> Với cái đẹp: họ là tri âm, tri kỷ
* Tình huống truyện:
- Độc đáo, hấp dẫn đầy kịch tính
Giúp nhà văn khám phá vẻ đẹp về phẩm chất và tính cách của các nhân vật (Huấn Cao, viên quản ngục) và thể hiện sâu sắc chủ đề tác phẩm.
a. Vẻ đẹp của nhân vật Huấn Cao
Một nghệ sĩ tài hoa.
Một anh hùng thất thế nhưng khí phách hiên ngang, bất khuất
Một con người có thiên lương trong sáng
a.1) Huấn Cao một nghệ sĩ tài hoa:
Nhất
sinh đê
thủ bái mai hoa
Thập tải luân giao cầu cổ kiếm
- Tài hoa trong nghệ thuật thư pháp – một thú chơi tao nhã của các bậc Nho sĩ thời xưa:
+ “Cái người mà vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp” (trang108)
+ “Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm… Có được chữ ông Huấn Cao mà treo là có một báu vật trên đời” (trang 112).
Một tài năng được người đời ngợi ca, kẻ thù phải cảm phục, ngưỡng mộ và khao khát.
Nguyễn Tuân đã lý tưởng hóa nhân vật bằng bút pháp lãng mạn, để thể hiện thái độ ngưỡng mộ đối với những bậc tài hoa và trân trọng nghệ thuật thư pháp cổ truyền của dân tộc.
a.2) Một anh hùng thất thế nhưng khí phách hiên ngang, bất khuất.
Ngoài cái tài viết chữ tốt Huấn Cao còn là kẻ “cầm đầu bọn phiến loạn … có tài bẻ khóa, vượt ngục” (trang108)
-> một tính cách ngang tàng, một con người yêu tự do, một anh hùng bất đắc chí.
Bị đày đọa về thể xác, bị tra tấn về tinh thần nhưng Huấn Cao không tỏ ra sợ hãi mà trái lại tư thế rất hiên ngang, đàng hoàng: ….
- Trong mắt Huấn Cao kẻ thù cũng trở nên nhỏ bé tầm thường, đáng coi khinh.
Cái chết và những thủ đoạn tàn bạo không làm Huấn Cao run sợ, van xin hay quỵ lụy.
=> Tuy là một tử tù nhưng từ lời nói cho đến hành động ở Huấn Cao đều toát lên tư thế ung dung ngạo nghễ, luôn làm chủ bản thân, không chịu khuất phục trước uy vũ của kẻ thù
a.3) Một con người có thiên lương trong sáng
Nhận thức đúng đắn về giá trị của nghệ thuật
Hành động cho chữ viên quản ngục
Chữ là thứ quý giá thiêng liêng.
- Không vì vàng bạc, hay quyền thế mà ép mình viết câu đối.
- Thận trọng khi cho chữ.
Bởi cảm tấm lòng “biệt nhỡn liên tài” của quản ngục.
Áy náy vì đã hiểu lầm quản ngục, muốn chuộc lỗi.
- Khuyên quản ngục
=> Huấn Cao mang trong mình một thiên lương trong sáng; một nhân cách cao đẹp; có ý thức về giá trị tài năng biết sử dụng tài năng để cảm hóa con người.
Bài tập củng cố: phần luyện tập SGK/ 115
* Kết luận:
Qua nhân vật Huấn Cao Nguyễn Tuân muốn bày tỏ quan niệm về cái đẹp, cái tài: cái tài phải đi đôi với cái tâm, cái đẹp phải đi đôi với cái thiện không thể tách rời=> đây là quan điểm nghệ thuật tiến bộ