Tuần 10. Ngữ cảnh

1
Họ đang nói chuyện gì thế ???
2
Các em có biết vì sao chàng trai tặng quà cho cô gái không ???
3
Ôi ! Đau quá!
4
NGỮ CẢNH
5
MỤC TIÊU BÀI HỌC
6
?
Ngữ cảnh được hiểu như thế nào?
Những nhân tố nào tạo nên ngữ cảnh?
Ngữ cảnh có vai trò gì trong giao tiếp?
7
"Giờ muộn thế này
mà họ
chưa ra nhỉ?"
8
" Đêm tối đối với Liên quen lắm, chị không sợ nó nữa.Tối hết cả con đường thăm thẳm ra sông; con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng lại càng sẫm đen hơn nữa. Giờ chỉ còn ngọn đèn con của chị Tí, và cái bếp lửa của Bác Siêu chiếu sáng một vùng đất cát; trong cửa hàng, ngọn đèn của Liên, ngọn đèn vặn nhỏ, thưa thớt từng hột sáng lọt qua phên nứa.Tất cả phố xá trong huyện bây giờ đều thu nhỏ lại nơi hàng nước của chị Tí. Thêm được một gia đình bác Xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau sắt trắng để trước mặt, nhưng bác chưa hát vì chưa có khách nghe."
Chị Tí phe phẩy cành chuối khô đuổi ruồi bò trên mấy thức hàng, chậm rãi nói:

- Giờ muộn thế này mà họ chưa ra nhỉ?
(Hai Đứa trẻ - Thạch Lam)
Giờ muộn thế
Này mà họ
chưa ra nhỉ?
Ai nói với ai?
Câu nói này được nói ở đâu ? Lúc nào?
“Họ” trong câu nói
chỉ ai?
9
Ngữ cảnh là bối cảnh ngôn ngữ làm cơ sở cho việc sử dụng từ ngữ và tạo lập lời nói, đồng thời làm căn cứ để lĩnh hội thấu đáo lời nói. Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ nói hay viết đều có ngữ cảnh
Ba! Ba
10
II. CÁC NHÂN TỐ CỦA NGỮ CẢNH
11
Nhóm làm việc 5 phút
Trình bày 2 phút
12
Thế nào là nhân vật giao tiếp? Nhân vật giao tiếp trong ví dụ 2 bao gồm những ai?
Họ có mối quan hệ với nhau như thế nào? Mối quan hệ ấy có ảnh
hưởng như thế nào đên cách phát ngôn?
Bối cảnh giao tiếp rộng/hẹp là gì?
Phân tích bối cảnh rộng và hẹp của phát ngôn “Giờ muộn…nhỉ?”
Trong ví dụ 2
Thế nào là hiện thực được nói đến?
Nêu hiện thực được nói đến trong ví dụ 2
Làm thế nào để hiểu được từ “Họ”
trong đoạn phát ngôn ví dụ 2 là những ai?
Hiểu thế nào là văn cảnh?
13
14
Văn cảnh
Ngữ cảnh
!??!
15
Tại sao khi tìm hiểu một tác phẩm cụ thể ta lại cần tìm hiểu tiểu sử của tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
thực hành
Đây thôn Vĩ Dạ
16
Hãy xác đinh hiện thực được nói đến trong hai câu thơ sau:
Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhân với nước non
(Hồ Xuân Hương)
17
III/ VAI TRÒ CỦA NGỮ CẢNH :
1/ Đối với người nói ( người viết)
2/ Đối với người nghe ( người đọc)
Ngữ cảnh là cơ sở của quá trình
tạo lập lời nói, câu văn.
Ngữ cảnh là căn cứ để lĩnh hội
từ ngữ, câu văn, hiểu được
nội dung, ý nghĩa, mục đích…
của lời nói câu văn.
!!!
?
18
V. TỔNG KẾT
Ngữ cảnh
Là bối cảnh ngôn ngữ làm cơ sở cho sử dụng từ ngữ, tạo lời nói, căn cứ lĩnh hội lời nói
19
Làm thế nào để giao tiếp đúng ngữ cảnh
20
Bài tập về nhà
Cho phát ngôn:








Mỗi em xây dựng phát ngôn trên trong hai ngữ cảnh
khác nhau ??
21
XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN
QUÝ THẤY CÔ VÀ CÁC BẠN