Tuần 10. Hai đứa trẻ

Kiểm tra bài cũ
Câu 1/ : Trình bày đặc điểm và giá trị của bộ phận văn học lãng mạn giai đoạn từ đầu thế kỉ XX- 1945?
Câu2/ : Phân tích bức tranh phố huyện trong tp "Hai đứa trẻ "của Thạch Lam? (ý chính và dẫn chứng )
(Thạch Lam )
(Thạch Lam)
I/ Tiểu dẫn :
II/ Tìm hiểu văn bản :
1/Tâm trạng Liên trước
bức tranh phố huyện :
2/ Tâm trạng chờ đợi chuyến tàu đêm :
a/Tâm trạng trước khi tàu đến :
-Buồn ngủ ríu cả mắt vẫn cố thức
-Mi mắt sắp sửa rơi xuống còn dặn :Tàu đến chị đánh thức em dậy nhé
=>Tâm trạng đợi tàu đầy kiên nhẫn và khắc khoải
*Lí do
Để bán hàng (Lời mẹ dặn )
Để nhìn chuyến tàu -Hoạt động cuối cùng của đêm khuya(Mục đích chính )
Nhu cầu bức thiết về mặt tinh thần
I/ Tiểu dẫn :
II/ Tìm hiểu văn bản :
1/Tâm trạng Liên trước
bức tranh phố huyện :
2/ Tâm trạng chờ đợi chuyến tàu đêm :
a/Trước khi tàu đến :
*Tâm trạng đợi chờ :
Bác Siêu :Đèn ghi đã ra kia rồi
Liên :Tiếng còixe lửa ở đâu vang lại
Tiếng hành khách ồn ào khe khẽ
Một làn khói bừng sáng trắng
-Miêu tả chuyến tàu trong quá trình xuất hiện
-Để các nhân vật đón nhận bằng tất cả các giác quan những tín hiệu của chuyến tàu
=>Tâm trạng đợi chờ khắc khoải ,hồi hộp , háo hức ngóng trông
=>Nghệ thuật diễn tả nội tâm nhân vật tinh tế
(Thạch Lam)
I/ Tiểu dẫn :
II/ Tìm hiểu văn bản :
1/Tâm trạng Liên trước
bức tranh phố huyện :
2/ Tâm trạng chờ đợi chuyến tàu đêm :
Nhịp bánh : rầm rộ
Âm thanh :Còi rít lên
ánh sáng : Sáng trưng
Lấp lánh
Nhịp sống sôi động khẩn trương đầy sinh khí
Âm thanh mạnh mẽ
ánh sáng rực rỡ ,chói loà ,sang trọng
Nhịp sống buồn bã, đơn điệu ,quẩn quanh
Không khí tĩnh lặng
ánh sáng nhỏ nhoi, leo lét ,le lói , nhạt nhoà
Chuyến tàu đêm :Biểu tượng về một thế giới tươi sáng mà người phố huyện khát khao mơ ước
(Thach Lam)
a/ Trước khi tàu đến :
b/ Khi tàu xuất hiện:
I/ Tiểu dẫn :
II/ Tìm hiểu văn bản :
1/Tâm trạng Liên trước
bức tranh phố huyện :
2/ Tâm trạng chờ đợi chuyến tàu đêm :
a/ Trước khi tàu đến
b,/ Khi tàu xuất hiện :
*ý nghĩa :
+Chuyến tàu làm sống lại kí ức tuổi thơ tươi đẹp
+Chuyến tàu chở ước vọng tương lai
+Chuyến tàu đã đánh thức những tâm hồn mệt mỏi và cam chịu , khơi dậy ở họ niềm khát khao một cuộc sống có ý nghĩa
Giá trị nhân đao mới mẻ , tiến bộ
(Thạch Lam)
I/ Tiểu dẫn :
II/ Tìm hiểu văn bản :
1/Tâm trạng Liên trước
bức tranh phố huyện :
2/ Tâm trạng chờ đợi chuyến tàu đêm :
a/ Trước khi tàu đến
b,/ Khi tàu xuất hiện :
c/ Khi tàu qua :
Chỉ còn dư âm , dư ảnh :
-Đốm than đỏ bay tung ; Chấm nhỏ đèn xanh xa mãi rồi khuất ; Con tàu đi vào đêm tối
-Tiếng vang động nhỏ dần , lắng tai cũng không nghe thấy nữa
*Phố huyện khi tàu qua :
_Thiên nhiên : Lại trở về với khung cảnh quen thuộc : Tịch mịch và đầy bóng tối
_Con người : Lại trở về với cuộc sống hàng ngày : Nhàm chán, đơn điệu , quẩn quanh
*Tâm trạng Liên :
+Nhìn hút theo ,tiếc nuối
+Thấm thía hơn nỗi buồn trước cảnh đời tàn tạ và bế tắc
*Chuyến tàu :
Tổng kết :
1/ Giá trị nội dung :
*Giá trị hiện thực :
-Phản ánh hiện thực xã hội Việt Nam dưới thời thuộc Pháp : Tù túng ,ngột ngạt và bế tắc .
-Tình cảnh người dân phải sống trong tăm tối ,đói nghèo, ,mỏi mòn ,vô ý nghĩa .
*Giá trị nhân đạo :
-Niềm xót thương trước những kiếp người sốnglay lắt ,vật vờ, vô ý nghĩa
-Đồng tình với mơ ước hướng về ngày mai tươi sáng của con người
-Trân trọng vẻ đẹp tâm hồn của người lao động
(Thạch Lam)
2/Đặc sắc nghệ thuật:
Hãy nhận xét về cốt truyện, kết cấu , giọng điệu ,ngôn ngữ và bút pháp miêu tả của tác phẩm ?
+ Kết cấu theo sự vận động của thời gian cũng là sự vận động tâm trạng của nhân vật Liên
Thảo luận nhóm
+ Giọng văn nhỏ nhẹ , điềm tĩnh mà sâu lắng trong xúc cảm
+Ngôn ngữ :Giản di , trong sáng ,giàu hình ảnh biểu tượng , giàu chất thơ
+Bút pháp miêu tả:
- Kết hợp chất hiện thực và cảm hứng lãng mạn
Triệt để sử dụng nghệ thuật tương phản
-Kết hợp ngoại cảnh và cảm xúc , cảm giác của nhân vật
-Nắm bắt và miêu tả nội tâm nhân vật rất sâu sắc và tinh té
+Truyện không có cốt truyện
(Thạch Lam)
Luyện tập củng cố
Phân tích nghệ thuật tương phản được thể hiện trong tác phẩm "Hai đứa trẻ"? Nêu tác dụng ?
Bóng tối và ánh sáng
Phố huyện và chuyến tàu
Không gian tĩnh và động
Mặt đất và bầu trời

=>Khắc sâu bức tranh hiện thực đen tối ; Tô đậm nỗi khổ của kiếp người
=>Khát vọng đổi đời và đổi thay xã hội khắc khoải và cháy bỏng
Dặn dò
1/ Đọc kĩ phần ghi nhớ SGK
2/ Soạn "Chữ người tử tù "của Nguyễn Tuân
(Thach Lam)
Trân trọng cảm ơn