Tuần 10. Đất nước (Nguyễn Đình Thi)

tiết 32:Giảng văn

đất nước
Nguyễn Đình Thi
Mời mọi người lắng nghe một sáng tác rất trữ tình về Hà Nội!
Em có biết tên và tác giả của bài hát này?
I.Tiểu dẫn:
-Nguyễn Đình Thi là một tài năng nhiều mặt
-Thời gian sáng tác 1948-1955:phản ánh những chặng đường kháng chiến của đất nước+thể hiện độ chín trong cảm xúc,chiều sâu của những suy tư về đất nước.
II.Phân tích:
Mạch cảm xúc:từ mùa thu hiện tại đầy tự hào,nhớ về mùa thu quá khứ để hiểu hơn tình yêu đất nước,thấm thía hơn những chặng đường kháng chiến từ gian lao đến thắng lợi huy hoàng của dân tộc.
Cảm xúc chủ đạo:Từ những năm đau thương chiến đấu
.Đã bật lên những tiếng căm hờn.
Bài thơ được mở ra với cảm xúc gì?Yếu tố nào gợi lên cảm xúc ấy?
Phần 1:Cảm xúc về hai mùa thu của đất nước
-3 câu đầu:
+cảm xúc:nhớ về mùa thu quá khứ
+yếu tố gợi nhớ:không khí mát trong,gió thổi xôn xao,hương cốm mới.
+nét nghệ thuật riêng:thơ tự do,không gieo vần nhưng giàu nhạc điệu,gợi được không khí và cảm xúc.
Người ta thường đánh giá 4 câu thơ này là những câu xuất thần,làm sống lại hồn vía riêng của mùa thu Hà Nội xưa,và là đóng góp của nhà thơ vào kho tàng thơ về mùa thu của dân tộc.ý kiến của em?Bình giảng ngắn gọn về 4 câu thơ?
-4 câu tiếp:
+Khung cảnh,hồn thu Hà Nội được gợi ra qua những từ ngữ ,hình ảnh chính xác,gợi cảm,có thần.Nhà thơ nhận ra được cái chớm lạnh đầu mùa,cảm được hồn thu xao xác trong hơi may nhẹ nhàng kín đáo.
+Người ra đi mang quyết tâm ,đầy dứt khoát nhưng lưu luyến khôn nguôi với phố phường yêu dấu.
Cảnh đẹp trong hiu hắt và phảng phất buồn đến nao lòng.tâm hồn người HN tinh tế,giàu cảm xúc.Không gieo vần nhưng câu thơ vẫn tràn đầy chất nhạc,chất thơ sâu lắng.
Thu e ấp,kín đáo và dịu dàng,thu đến với xao xác hơi may.thu buồn phảng phất,thu đẹp trong se sắt, hiu hắt và xa vắng.Đó là hồn thu Hà Nội những ngày sắp bước vào cuộc kháng chiến trường kì.Tâm hồn người ra đi ngày ấy vừa nhạy cảm đến nao lòng vừa rất đỗi quyết tâm.Thu và hồn thu như thế khiến ai ai cũng "Từ độ mang gươm đi mở đất/Nghìn năm thương nhớ đất thăng Long"!
Đứng ở mùa thu hiện tại,nhà thơ khẳng định:Mùa thu nay khác rồi.Đó là sự khác biệt của cảnh thu,tình thu so với trong quá khứ.Em hãy chỉ ra sự khác biệt đó?
-14 câu tiếp:
+cảnh thu tươi sáng,nhộn nhịp,giàu âm thanh;hình ảnh thu khoẻ khoắn,dân dã.
+tình thu:phơi phới niềm vui,ăm ắp tự hào.
+giọng điệu,nhịp điệu thơ sôi nổi,say sưa thể hiện một cảm hứng sử thi(từ cái tôi riêng tư sang cái ta rộng rãi,hào khí)



Giọng điệu đoạn thơ "Mùa thu nay khác rồi.đỏ nặng phù sa"có gì khác với giọng điệu 4 câu thơ trước và với giọng điệu đoạn thơ "Nước chúng ta.vọng nói về"?
-CC:cảm xúc về 2 mùa thu của đất nước cho ta thấy tình cảm yêu nước,sự chuyển biến trong tình cảm yêu nước của người trí thức tham gia kháng chiến.
-DD:-Tập bình giảng 4 câu thơ về Hà Nội.
-Chuẩn bị cho tiết 2:Chú ý tìm hiểu hình ảnh đất nước đau thương,anh dũng trong kháng chiến,để từ đó hiểu sâu hơn khám phá của nhà thơ về tình yêu quê hương-đất nước trong mỗi con người.
2/Nhận thức về tình yêu đất nước.

Tình yêu riêng chung đã được nhận thức haì hòa như thế naò trong 4 câu thơ :Ôi nh