Tuần 1. Vào phủ chúa Trịnh (Thượng kinh kí sự)

Vào phủ
chúa Trịnh
(Trích Thượng kinh kí sự )
Lê hữu trác
Người soạn : Trần Xuân Dung.
I-tìm hiểu chung
1-Tác giả.
-Lê Hữu Trác hiệu là Hải Thượng
Lãn Ông sống vào nửa cuối TK XVIII.
-Là nhà Nho toàn tài, nhà danh y lỗi
lạc, nhà văn, nhà thơ lớn.
-Là người khiêm tốn, nhân hậu, y đức
sáng ngời, không màng danh lợi.

Tóm tắt vài nét về tác giả?
Lê Hữu Trác
I-tìm hiểu chung
1-Tác giả.
2-Tác phẩm.
- "Thượng kinh kí sự" là tập kí sự được viết bằng chữ Hán(1783) in ở phần cuối bộ "Hải Thượng y tông tâm lĩnh".
-Nội dung: Ghi chép lại chuyến đi của Lê Hữu Trác từ Hà Tĩnh lên kinh đô Thăng Long để chữa bệnh cho Trịnh Cán.


Giới thiệu vài nét về tác phẩm?
I-tìm hiểu chung
1-Tác giả.
2-Tác phẩm.
3-Thể loại.
-Kí sự là thể loại văn học ghi chép
người thực, việc thực, qua đó bộc lộ
thái độ, cảm xúc của tác giả.



Đặc điểm thể loại ?
I-tìm hiểu chung
1-Tác giả.
2-Tác phẩm.
3-Thể loại.
4-Bố cục.




Bố cục của đoạn trích?
Bố cục
Lí do vào phủ chúa
Cảnh mắt thấy tai nghe nơi phủ chúa
Khám bệnh và kê đơn
Nghỉ ngơi và chờ đợi
II-Đọc hiểu văn bản





Quang cảnh phủ chúa được tái hiện theo trình tự nào?

1-Cảnh sống xa hoa đầy uy quyền nơi phủ chúa.
-Quang cảnh nơi phủ chúa được
tái hiện theo chân người dẫn đường :

Từ ngoài vào trong
Từ xa đến gần.
II-Đọc hiểu văn bản





Cảnh vật và sinh hoạt trong phủ chúa có đặc điểm gì ?

1-Cảnh sống xa hoa đầy uy quyền nơi phủ chúa.
-Cảnh bên ngoài:
Vào phủ chúa phải qua nhiều lần
cửa (.), vườn hoa, hành lang
quanh co, điếm Hậu mã, ngôi
nhà lớn Đại đường lộng lẫy.
(phòng trà, các quan lại, khách khứa, người giúp việc, bảo vệ, thị vệ trang nghiêm, cảnh giác.)

II-Đọc hiểu văn bản






1-Cảnh sống xa hoa đầy uy quyền nơi phủ chúa.
-Cảnh nội cung:
Trướng gấm, màn là, sập
vàng, ghế rồng, đèn sáng
lấp lánh, hương hoa ngào
ngạt, cung nhân xúm xít,
mặt hoa, da phấn, áo đỏ.
-Nhiều thủ tục rườm rà và nhiêu khê.


Chúa Trịnh Sâm do Thế Anh đóng
II-Đọc hiểu văn bản






1-Cảnh sống xa hoa đầy uy quyền nơi phủ chúa.
-Chi tiết tiêu biểu : Cảnh thế tử
khen ông già thầy thuốc lạy mình
khéo.
Uy quyền của thế tử.
Thân phận nhỏ bé
của người thầy thuốc hầu hạ.



Chúa Trịnh Sâm do Thế Anh đóng
Chi tiết tiêu biểu nào chứng tỏ tài quan sát sắc sảo của tác giả ?
Bộc lộ:
II-Đọc hiểu văn bản






1-Cảnh sống xa hoa đầy uy quyền nơi phủ chúa.

Giá trị hiện thực :
Cảnh sống xa hoa, giàu sang,
uy quyền nhưng cũng đầy tù
hãm, bế tắc, thiếu sự sống
nơi phủ chúa.




Chúa Trịnh Sâm do Thế Anh đóng
Giá trị hiện thực của đoạn văn ?
II-Đọc hiểu văn bản






2-Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả.
Thái độ tác giả :
Ngạc nhiên , khâm phục trước cảnh
giàu sang, phú quý nơi phủ chúa.
Bài thơ của Lê Hữu Trác:
-Lời lẽ, hình ảnh: ước lệ.
-Thái độ: ca ngợi, sùng kính.






Thái độ tác giả trước cảnh sống xa hoa nơi phủ chúa ?
Hãy nhận xét về bài thơ của tác giả ?
II-Đọc hiểu văn bản






2-Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả.
Qua lời đối thoại với ông lang
đồng hương:
-Không xu nịnh, học đòi những
kẻ quyền quý.
-Tự hào về cách sống và nơi sống
của mình.
-Cốt cách rất cứng cỏi.







Thái độ của tác giả qua lời đối thoại với ông lang đồng hương ?
II-Đọc hiểu văn bản






2-Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả.
- Ban đầu : sợ hãi.
ý kiến chẩn đoán bệnh: khác người .
Là người hiểu rõ căn bệnh của thế tử.
-Tâm trạng: Do dự, băn khoăn.
Hai cách chữa bệnh trái ngược cùng
xuất hiện. Ông đã chọn cách chữa
bệnh của một người thầy thuốc chân chính.









Diễn biến thái độ và tâm trạng của tác giả qua việc khám bệnh, kê đơn cho thế tử ?
Hành trình về kinh
của Lê Hữu Trác.
II-Đọc hiểu văn bản






2-Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả.
Phẩm chất nổi bật của Lê Hữu Trác:
-Là người thầy thuốc nhiều kinh
nghiệm, giỏi chuyên môn, có
lương tâm nghề nghiệp.
-Là nhà Nho chân chính, đức độ,cứng cỏi.
-Là con người khinh thường danh lợi, yêu thích tự do
và lối sống thanh đạm giản dị ở làng quê.










Phẩm chất nổi bật của Lê Hữu Trác ?
iiI-tổng kết
nội dung




nghệ thuật

-Bút pháp miêu tả, kể
chuyện: Trung thực, giản dị.
-Thái độ, tâm trạng : Kín đáo, đúng mực.
-Giọng điệu : Thấp thoáng mỉa mai, hài hước.

Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của đoạn trích ?
-Tái hiện bức tranh chân thực, sinh động về
cảnh sống xa hoa uy
quyền nơi phủ chúa.
-Bộc lộ phẩm chất thanh cao, không màng danh lợi của tác giả.

bài tập trắc nghiệm
Câu 1:Bút pháp miêu tả sử dụng trong tác phẩm nhằm làm nổi bật điều gì ?
A-Cảnh sống xa hoa, quyền quý của chúa Trịnh.
B-Uy quyền to lớn của chúa Trịnh.
C-Sự ngưỡng mộ của tác giả trước vẻ đẹp của phủ chúa.
D-Sự trang nghiêm của phủ chúa.

bài tập trắc nghiệm
Câu 2 : Phương thuốc và lập luận của Lê Hữu Trác trước quan Chánh đường đã thể hiện ông là người như thế nào?
A-Giỏi nghề thuốc, tận trung với nước.
B-Là một lương y có tấm lòng người mẹ.
C-Muốn chứng tỏ mình giỏi hơn các vị lương y trong phủ chúa.
D-Biết gìn giữ tiếng thơm của dòng họ tổ tiên.