Tuần 1. Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí

Tiết:03
I. Tìm hiểu và lập dàn ý:
Đề : Anh chị hãy trả lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố Hữu
“ Ôi ! Sống đẹp là gì hỡi bạn?
a. Tìm hieåu ñeà
Đọc mục Tìm hiểu đề sgk trang 20 và thảo luận theo tổ (5 PHÚT) sau đó cử đại diện nhóm lên trả lời lần lượt các câu hỏi.

Câu thơ của Tố Hữu viết dưới dạng câu hỏi , nêu lên vấn đề sống đẹp trong đời sống của mỗi người .
Để sống đẹp con người cần xác định : lí tưởng đúng đắn , cao cả , cá nhân xác định được vai trò trách nhiệm với cuộc sống , đời sống tình cảm phong phú , hành động đúng đắn .
→ câu thơ trên nêu lí tưởng và hướng con người tới hành động để nâng cao phẩm chất , giá trị con người .
↔ Với Thanh niên , HS muốn trở thành người “ sống đẹp ” cần thường xuyên trau dồi , học tập và rèn luyện để từng bước hoàn thiện nhân cách.
I. Tìm hiểu và lập dàn ý:
Đề : Anh chị hãy trả lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố Hữu: “ Ôi ! Sống đẹp là gì hỡi bạn? ”
Thao tác lập lụân :
- Giải thích ( sống đẹp là sống như thế nào?)
- Phân tích ( các khía cạnh biểu hiện của sống đẹp )
- Chứng minh ,bình luận (nêu những tấm gương người tốt , việc tốt , bàn cách thức rèn luyện để sống đẹp ; phê phán lối sống ích kỉ , vô trách nhiệm , thiếu ý chí , nghị lực…)
Dẫn chứng : ngoài thực tế , sách vở …
Tìm hiểu và lập dàn ý:
Đề : Anh chị hãy trả lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố Hữu: “ Ôi ! Sống đẹp là gì hỡi bạn? ”

b. Lập dàn ý
* Mở bài: Giới thiệu vấn đề và nêu luận đề "."
* Thân bài:
- Giải thích thế nào là "sống đẹp"
- Phân tích các khía cạnh của lối sống đẹp và giới thiệu một số tấm gương sống đẹp trong cuộc sống và trong văn học.
- Phê phán những quan niệm và lối sống không đẹp.
- Nêu phương hướng và biện pháp phấn đấu để có lối sống đẹp.
* Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của lối sống đẹp, ý nghĩa của câu thơ.
Đề : Anh chị hãy trả lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố Hữu: “ Ôi ! Sống đẹp là gì hỡi bạn? ”
* Một số nội dung cần nhớ
Thế nào là nghị luận về một tư tưởng, đạo lí?

Là quá trình vận dụng các thao tác lập luận các thao tác trong làm văn để giúp cho người đọc hiểu rõ, hiểu đúng, hiểu sâu, đồng thời thấy được ý nghĩacủa tư tưởng,đạo lí đó.
* Một số nội dung cần nhớ
Bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí gồm những nội dung cơ bản nào?

Bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí thường gồm một số nội dung sau:
Giới thiệu, giải thích tư tưởng, đạo lí cần bàn bạc.
Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề bàn luận.
Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động.
II. Luyện tập
Câu 1
a. vấn đề mà cố thủ tướng Ân Độ nêu ra đó là gì? Đặt tên cho vấn đề ấy là gì?
- Vấn đề mà cố thủ tướng nêu ra đó là : phẩm chất văn hóa trong nhân cách của mỗi con người …
- Có thể đặt tên cho văn bản là : văn hóa con nguời , thế nào là người sống có văn hóa…
II. Luyện tập
Câu 1: b, Tác giả đã sử dụng những thao tác lập luận nào?
Các thao tác lập luận:
Giải thích ( đoạn1)
Phân tích ( đoạn 2)
Bình luận ( đoạn 3)
II. Luyện tập
Câu 1:
C, Cách diễn đạt của văn bản có gì đặc biệt?
Đưa nhiều câu hỏi rồi trả lời, câu nọ nối với câu kia lôi cuốn sự chú ý của người đọc
Cách viết hướng tới người đọc, đối thoại trực tiếp với người đọc: "Tôi sẽ để các bạn.", " Chúng ta tiến bộ nhờ học tập." " Chúng ta bị tràn ngập bởi mọi thứ.".
Ở phần cuối tác giả dẫn đoạn thở "." gây ấn tượng, hấp dẫn, dễ nhớ.

II. Luyện tập
Câu 2: Học sinh về nhàlàm theo gợi ý sgk
* Một số nội dung cần nhớ
Bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí cần đảm bảo được những yêu cầu nào?

Bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí cần:
Diễn đạt chính xác, mạch lạc.
Có thể sử dụng một số biện pháp tu từ và yếu tố biểu cảm nhưng phải phù hợp và có chừng mực.
Tổ Ngữ văn trường THPT CưMgar