Tư liệu tham khảo GDCD 11.Bài 15

VIEÄT NAM TÖÏ TIN VÖÕNG BÖÔÙC TREÂN CON ÑÖÔØNG HOÄI NHAÄP

Keá tuïc tö töôûng Hoà Chí Minh, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ coù nhöõng quyeát saùch phuø hôïp veà chuû tröông, ñöôøng loái cuõng nhö bieän phaùp tieán haønh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Do vaäy, chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn, quan troïng, goùp phaàn vaøo söï nghieäp phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, taïo ra theá vaø löïc môùi cho ñaát nöôùc.
Chuùng ta hieän ñang chöùng kieán xu theá phaùt trieån maïnh meõ cuûa toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Ñoù laø quaù trình gaén keát neàn kinh teá cuûa moät nöôùc vôùi neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi, tham gia vaøo tieán trình phaân coâng lao ñoäng quoác teá. Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø xu theá khaùch quan, cuoán huùt moïi quoác gia, daân toäc vaø coù taùc ñoäng saâu roäng ñeán ñôøi soáng kinh teá - chính trò theá giôùi.
Ngay sau khi ñaát nöôùc ta giaønh ñöôïc ñoäc laäp, Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ neâu ra nhöõng tö töôûng, chuû tröông veà môû cöûa, ña daïng hoùa quan heä hôïp taùc quoác teá. Tuy nhieân, do hoaøn caûnh lòch söû, chuùng ta ñaõ khoâng coù ñieàu kieän trieån khai moät caùch ñaày ñuû tö töôûng veà môû cöûa, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Ngöôøi.
Keá tuïc tö töôûng Hoà Chí Minh, trong quaù trình trieån khai coâng cuoäc ñoåi môùi hôn 20 naêm qua, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ coù nhöõng quyeát saùch phuø hôïp veà chuû tröông, ñöôøng loái cuõng nhö bieän phaùp tieán haønh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Do vaäy, chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn, quan troïng, tranh thuû coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc vaø söï uûng hoä cuûa quoác teá, goùp phaàn ñaùng keå vaøo söï nghieäp phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, taïo ra theá vaø löïc môùi cho ñaát nöôùc, vò theá quoác teá thuaän lôïi chöa töøng coù. Beân caïnh ñoù, ngaøy caøng hoäi nhaäp saâu roäng vaø toaøn dieän vaøo neàn kinh teá theá giôùi vaø khu vöïc, chuùng ta ñoàng thôøi phaûi ñoái phoù, vöôït qua khoâng ít khoù khaên, quan taâm xöû lyù nhieàu vaán ñeà ñeå tieán trình hoäi nhaäp cuûa ñaát nöôùc phaùt trieån vöõng chaéc vaø hieäu quaû.
Nhöõng thaønh töïu cô baûn cuûa tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá
Tröôùc heát, thaønh töïu quan troïng nhaát trong tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa chuùng ta chính laø quaù trình ñaát nöôùc ta ñaõ töï ñoåi môùi theo yeâu caàu cuûa hoäi nhaäp, töøng böôùc chuû ñoäng, tích cöïc chuaån bò vaø tham gia ngaøy caøng saâu roäng vaø hieäu quaû vaøo tieán trình toaøn caàu hoùa thoâng qua vieäc thieát laäp quan heä vaø tham gia hoaït ñoäng trong caùc theå cheá kinh teá quoác teá ôû nhieàu taàng naác: song phöông, tieåu khu vöïc, khu vöïc, lieân khu vöïc vaø toaøn caàu.
Trieån khai chuû tröông hoäi nhaäp kinh teá quoác teá trong coâng cuoäc ñoåi môùi, nöôùc ta ñaõ phaù vôõ bao vaây caám vaän, ñoàng thôøi töøng böôùc tham gia vaøo caùc cô cheá hôïp taùc quoác teá: khôûi ñaàu laø vieäc khoâi phuïc laïi quan heä vôùi nhieàu nöôùc, caùc trung taâm taøi chính - tieàn teä, coäng ñoàng caùc nhaø taøi trôï quoác teá vaø kyù keát caùc hieäp ñònh kinh teá, thöông maïi vaø ñaàu tö song phöông ñaàu nhöõng naêm 90 (theá kyû XX); tieáp ñoù, tham gia caùc cô cheá hôïp taùc khu vöïc (ASEAN), lieân khu vöïc (hôïp taùc AÙ - AÂu, ASEM, APEC), vaø toaøn caàu (WTO). Ñeán nay, chuùng ta ñaõ thieát laäp quan heä kinh teá - thöông maïi vôùi treân 170 quoác gia, neàn kinh teá, ñaõ kyù keát gaàn 60 hieäp ñònh kinh teá - thöông maïi song phöông, trong ñoù coù toaøn boä caùc nöôùc, neàn kinh teá phaùt trieån, thò tröôøng lôùn. Chuùng ta ngaøy caøng hoaït ñoäng tích cöïc vaø hieäu quaû, naâng cao vò theá ñaát nöôùc trong caùc theå cheá hôïp taùc quoác teá. Ñaëc bieät laø, sau 11 naêm ñaøm phaùn, ngaøy 11-01-2007, chuùng ta ñaõ chính thöùc trôû thaønh thaønh vieân thöù 150 cuûa theå cheá kinh teá - thöông maïi toaøn caàu - Toå chöùc Thöông maïi theá giôùi (WTO).
Tieán trình hoäi nhaäp vôùi caùc böôùc ñi vaø hoaït ñoäng nhö treân ñaõ mang laïi cho ñaát nöôùc ta nhöõng cô hoäi lôùn ñeå taän duïng ñöôïc nguoàn ngoaïi löïc quan troïng boå sung cho noäi löïc, goùp phaàn thuùc ñaåy söï nghieäp xaây döïng vaø phaùt trieån ñaát nöôùc, ñoàng thôøi giöõ vöõng chuû quyeàn, ñoäc laäp daân toäc, an ninh - quoác phoøng vaø ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, goùp phaàn naâng cao vai troø, vò theá cuûa nöôùc ta treân tröôøng quoác teá.
Thöù hai, chuùng ta ñaõ taêng cöôøng maïnh meõ hoaït ñoäng vaø hieäu quaû cuûa kinh teá ñoái ngoaïi, goùp phaàn taêng cöôøng tieàm löïc cuûa neàn kinh teá, thuùc ñaåy taêng tröôûng vaø phaùt trieån.
Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñaõ goùp phaàn quan troïng môû roäng thò tröôøng vaø ñoái taùc kinh teá - thöông maïi, taêng cöôøng xuaát nhaäp khaåu. Töø choã kim ngaïch thöông maïi ñaït chöa tôùi 5 tæ USD vaø baïn haøng chuû yeáu laø moät soá nöôùc Ñoâng AÂu vaøo cuoái nhöõng naêm 80 (theá kyû XX), ñeán nay, vôùi treân 170 ñoái taùc thöông maïi, kim ngaïch hai chieàu naêm 2006 cuûa nöôùc ta ñaõ ñaït xaáp xæ 85 tæ USD vaø tieáp tuïc coù trieån voïng taêng cao trong naêm nay vaø caùc naêm saép tôùi.
Thoâng qua hoäi nhaäp, chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn trong lónh vöïc thu huùt ñaàu tö vaø tranh thuû nguoàn vieän trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA) cuûa nöôùc ngoaøi. Hieän nöôùc ta coù quan heä ñaàu tö vôùi hôn 70 nöôùc vaø laõnh thoå, vôùi nhieàu taäp ñoaøn vaø coâng ty ña, xuyeân quoác gia lôùn, coù tieàm löïc veà coâng ngheä vaø taøi chính. Vôùi khoaûng 7.000 döï aùn, toång soá voán ñaêng kyù treân 60 tæ USD, Vieät Nam hieän ñang ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng nöôùc coù söùc haáp daãn ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) cao trong khu vöïc, vôùi moät laøn soùng ñaàu tö nöôùc ngoaøi môùi. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ vaø ñang goùp phaàn thuùc ñaåy chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát vaø taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Khu vöïc kinh teá coù voán FDI ñaõ trôû thaønh boä phaän caáu thaønh quan troïng cuûa neàn kinh teá quoác daân, ñoùng goùp khoaûng 16% GDP cuûa caû nöôùc, 60% toång kim ngaïch xuaát khaåu. Thoâng qua hoäi nhaäp, chuùng ta coøn tranh thuû ñöôïc nguoàn ODA khaù lôùn, vôùi toång voán caùc nhaø taøi trôï cam keát töø naêm 1993 ñeán nay ñaït khoaûng 35 tæ USD - nguoàn voán ñaëc bieät quan troïng ñeå phaùt trieån haï taàng cô sôû, phuïc vuï caùc chöông trình thu heïp khoaûng caùch phaùt trieån, xoùa ñoùi, giaûm ngheøo.
Môû cöûa vaø hoäi nhaäp cuõng goùp phaàn thuùc ñaåy lónh vöïc du lòch - dòch vuï cuûa neàn kinh teá. Vôùi khoaûng 4 trieäu du khaùch nöôùc ngoaøi ñeán ta haèng naêm, du lòch ñang ngaøy caøng trôû thaønh moät ngaønh muõi nhoïn cuûa neàn kinh teá, goùp phaàn taïo coâng aên vieäc laøm vaø thuùc ñaåy quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa ñaát nöôùc.
Thöù ba, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñaõ goùp phaàn ñaåy nhanh quaù trình caûi caùch, taêng cöôøng noäi löïc neàn kinh teá ñaát nöôùc treân cô sôû naâng cao khaû naêng caïnh tranh vaø naêng löïc hoäi nhaäp.
Coâng cuoäc caûi caùch, ñoåi môùi theo höôùng thuaän lôïi hoùa, töï do hoùa ñaàu tö - thöông maïi cuûa chuùng ta coù xuaát phaùt ñieåm töø nhöõng ñoøi hoûi caáp thieát veà vöôït qua khuûng hoaûng, taêng tröôûng vaø phaùt trieån cuûa noäi taïi neàn kinh teá, ñoàng thôøi ñöôïc ñaåy maïnh do yeâu caàu cuûa môû cöûa vaø hoäi nhaäp quoác teá. Thaønh quaû laø, chuùng ta ñaõ daàn hình thaønh vaø hoaøn thieän neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, töøng böôùc hoaøn thieän khuoân khoå phaùp lyù caàn thieát cho vieäc quaûn lyù - ñieàu haønh vó moâ, taïo moâi tröôøng thoâng thoaùng cho saûn xuaát - kinh doanh vaø phaùt trieån kinh teá. Maët khaùc, thoâng qua hoäi nhaäp, neàn kinh teá vaø caùc doanh nghieäp cuûa chuùng ta ñaõ töøng böôùc laøm quen vaø tham gia caïnh tranh quoác teá, do vaäy, naêng löïc caïnh tranh ñöôïc caûi thieän vaø ngaøy caøng naâng cao. Nguoàn nhaân löïc cuõng ñöôïc ñaøo taïo ngaøy caøng ñaùp öùng yeâu caàu hoäi nhaäp vaø tröôûng thaønh trong tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa ñaát nöôùc.
Nhöõng thuaän lôïi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi nöôùc ta trong tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá
Tröôùc heát, caàn khaúng ñònh thuaän lôïi coù tính tieàn ñeà vaø quyeát ñònh ñoái vôùi thaønh - baïi trong toaøn boä tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa ñaát nöôùc ñoù laø, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ coù quan ñieåm vaø chuû tröông raát ñuùng ñaén veà toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, töø ñoù ñònh ra nhöõng loä trình, bieän phaùp trieån khai thích hôïp. Treân cô sôû ñaùnh giaù toaøn dieän vaø khaùch quan tình hình vaø xu höôùng phaùt trieån cuûa toaøn caàu hoùa, Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng (thaùng 4-2001) ñaõ ñeà ra chuû tröông lôùn: "Chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø khu vöïc theo tinh thaàn phaùt huy toái ña noäi löïc, naâng cao hieäu quaû hôïp taùc quoác teá, baûo ñaûm ñoäc laäp töï chuû vaø ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, baûo veä lôïi ích daân toäc, an ninh quoác gia, giöõ vöõng baûn saéc vaên hoùa daân toäc, baûo veä moâi tröôøng", ñoàng thôøi, caàn "khaån tröông xaây döïng vaø thöïc hieän keá hoaïch hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vôùi loä trình hôïp lyù vaø chöông trình haønh ñoäng cuï theå"[1].
Cuï theå hoùa ñöôøng loái cuûa Ñaïi hoäi IX, thaùng 11-2001, Boä Chính trò ñaõ ra Nghò quyeát 07 NQ/TW veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, trong ñoù neâu roõ muïc tieâu, caùc quan ñieåm chæ ñaïo cuõng nhö nhöõng nhieäm vuï cuï theå. Nghò quyeát naøy mang tính ñoät phaù, ñoùng vai troø quan troïng, laø “kim chæ nam” höôùng daãn, thoáng nhaát veà maët nhaän thöùc vaø haønh ñoäng trong toaøn Ñaûng, toaøn daân veà tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa ñaát nöôùc. Nhöõng quan ñieåm, chuû tröông cuõng nhö nhöõng quyeát saùch trieån khai hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ ñöôïc söï ñoàng thuaän, höôûng öùng vaø tích cöïc tham gia cuûa toaøn xaõ hoäi, ñaëc bieät laø coäng ñoàng doanh nghieäp.
Moät thuaän lôïi lôùn khaùc laø ñaát nöôùc ta trieån khai tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác