Tranzito và trò chơi olympia

Tiết Vật lý
Nguyễn Thành Lộc
Nhóm 4
Kính chào
Cô và các bạn
Tranzito
Nội dung
Cấu tạo
Hoạt động
Một số loại tranzito
Câu hỏi bài tập
Chất bán dẫn và tính chất
Hoạt động
Một số loại tranzito
Câu hỏi bài tập
Cấu tạo
2. Tranzito:
a) Cấu tạo:
Là một dụng cụ bán dẫn có 2 lớp chuyển tiếp p – n,được tạo thành từ một mẫu bán dẫn và gồm 3 khu vực bán dẫn p-n-p hay n-p-n. Khu vực ở giữa có chiều dày rất nhỏ (vài µm) và có mật độ hạt tải điện thấp.
Ba cực của tranzito được nối với 3 khu vực lần lượt là cực phát E (hay Êmitơ),cực gốc B (hay bazơ) và cực góp C (hay colectơ).
Kí hiệu :
 Phân loại:
_Tranzito p-n-p : Tranzito thuận
_Tranzito n-p-n : Tranzito ngược
+
_
_
+
Để phân biệt PNP hay NPN ta căn cứ vào ký hiệu linh kiện
- dựa vào mũi tên trên đầu phát.
Nếu mũi tên hướng ra thì Transistor là NPN.
Nếu mũi tên hướng vào thì Transistor là PNP.
Kiểm tra nhanh
Điều nào sau đây SAI khi nói về Tranzito

a) Tranzito là dụng cụ có 2 lớp chuyển tiếp p-n
b) Tranzito được tạo thành từ một mẫu bán dẫn
c) Tranzito gồm hai loại là tranzito thuận và tranzito nghịch
d) Kích thước và nồng độ tạp chất ở hai khu vực bán dẫn E&C là như nhau
Từ cấu tạo của tranzito như trên,có thể coi nó như là hai điôt mắc chung nhau ở một đầu được không?
Về phương diện cấu tạo có thể xem tranzito như hai điôt đấu ngược chiều nhau
Có
Không
Chất bán dẫn và tính chất
Hạt tải điện trong chất bán dẫn, bán dẫn loại n và bán dẫn loại p
p-n
Lớp chuyển tiếp p-n
Điôt bán dẫn và mạch chỉnh lưu dùng điôt bán dẫn
Một số loại tranzito
MỘT SỐ LOẠI TRANZITO
Chất bán dẫn và tính chất
Hạt tải điện trong chất bán dẫn, bán dẫn loại n và bán dẫn loại p
p-n
Lớp chuyển tiếp p-n
Điôt bán dẫn và mạch chỉnh lưu dùng điôt bán dẫn
Hoạt động
b) Hoạt động:
Để Tranzito làm việc được người ta mắc nó như hình vẽ

Nguồn điện E1 làm cho lớp chuyển tiếp E-B được phân cực thuận
Nguồn điện E2 lớn hơn E1 từ 5 đến 10 lần, làm cho lớp chuyển tiếp B-C được phân cực ngược.
b) Hoạt động:
Để Tranzito làm việc được người ta mắc nó như hình vẽ

Nếu hiệu đi?n thế giữa E và B biến thiên một lượng ?UEB
? IB và IE biến thiên
? IC cũng biến thiên theo ? xuất hiện ?IC
? xuất hi?n:
?UR = ?IC R
?UR = ??IB > ?UEB nhiều lần

Tỉ số β = gọi là hệ số khuếch đại dòng điện
β thường có giá trị từ vài chục đến vài trăm
Nếu hiệu điện thế giữa cực E và B biến thiên một lượng ΔUEB thì hiệu điện thế giữa hai đầu R biến thiên một lượng
Δ Uc= Δ IC.R = β. Δ IB.R
lớn hơn Δ UEB nhiều lần


Họ đặc tuyến ra của Tranzito p-n-p
I C (mA)
6
5
4
3
2
0
-1
-2
-3
-4
-5
UCE (V)
I B = 0 µA
I B = 20 µA
I B = 40 µA
I B = 60 µA
I B = 80 µA
Biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng IC vào hiệu điện thế UCE với các giá trị khác nhau của IB
Khi dòng IB=0: Tranzito ở trạng thái ngắt.
Khi dòng IB có giá trị lớn và IC đạt giá trị cực đại: Tranzito ở trạng thái bão hoà.
Kiểm tra nhanh
Sự biến thiên giữa hai đầu điện trở phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Chất bán dẫn và tính chất
Hạt tải điện trong chất bán dẫn, bán dẫn loại n và bán dẫn loại p
p-n
Lớp chuyển tiếp p-n
Điôt bán dẫn và mạch chỉnh lưu dùng điôt bán dẫn
Câu hỏi bài tập
Củng cố bài học
Chọn câu sai
A
B
C
D
Tranzito hiện giờ đã đạt đến kích thước của một con vi khuẩn
Tranzito có tất cả là 3 cực
Trong 3 khu vực bán dẫn của tranzito,khu vực giữa có kích thước nhỏ nhất
có thể thay thế một tranzito n-p-n bằng hai điôt mắc chung ở phía bán dẫn loại p
Chọn câu sai
A
B
C
D
Tranzito hiện giờ đã đạt đến kích thước của một con vi khuẩn
Tranzito có tất cả là 3 cực
Trong 3 khu vực bán dẫn của tranzito,khu vực giữa có kích thước nhỏ nhất
có thể thay thế một tranzito n-p-n bằng hai điôt mắc chung ở phía bán dẫn loại p
Chọn câu Đúng nhất
A
B
C
D
Người phát minh ra tranzito là William Bradford Shockley
LG là công ty đầu tiên ứng dụng tranzito vào lĩnh vực thương mại
Sony là công ty đầu tiên bán sản phẩm tranzito đầu tiên
Tranzito đầu tiên ra đời vào ngày 16/12/1947
16/12/1947 John Bardeen, William Bradford Shockley và Walter Houser Brattain đã sáng chế thành công mẫu Transistor đầu tiên tại Bell Labs. Và với phát minh quan trọng này, cả 3 nhà khoa học đã được nhận giải Nobel đầy cao quý năm 1956

Mẫu transistor đầu tiên được 3 nhà phát minh đưa ra có tên point-contact transistor. Sau đó, các nhà khoa học của Bell Labs muốn đưa ra một cái tên thích hợp nhất cho sáng chế này. Rất nhiều cái tên đã được đưa ra như "Semiconductor Triode", "Solid Triode", "Surface States Triode", "Crystal Triode" hay "Iotatron"... nhưng cuối cùng cái tên "Transistor" mà John R. Pierce đưa ra, đã được chọn.

Và Sony là công ty đầu tiên ứng dụng sáng chế transistor này vào lĩnh vực thương mại. Tuy vậy, Regency Division của IDEA (Industrial Development Engineering Associates) lại là công ty đầu tiên bán sản phẩm TR-1 có ứng dụng công nghệ này.
Có thể bạn chưa biết?
Đường lên đỉnh olympia
VUOT
CHUONG
NGAI
VAT
15 Giây
1
2
4
3
1
2
4
3
Nhóm 1:
Chất làm quỳ tím hoá xanh?
Hết giờ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bán đảo Đông Dương gồm bao nhiêu nước?
Một loại linh kiện bán dẫn có 2 lớp chuyển tiếp?
Liên minh Châu Âu là liên minh gì?
3
4
3
2
1
1
2
4
3
Nhóm 2:
Chất làm quỳ tím hoá xanh?
Hết giờ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bán đảo Đông Dương gồm bao nhiêu nước?
Một loại linh kiện bán dẫn có 2 lớp chuyển tiếp?
Liên minh Châu Âu là liên minh gì?
3
1
3
2
4
3
1
2
3
4
3
4
3
2
1
1
2
4
3
Nhóm 3:
Chất làm quỳ tím hoá xanh?
Hết giờ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bán đảo Đông Dương gồm bao nhiêu nước?
Một loại linh kiện bán dẫn có 2 lớp chuyển tiếp?
Liên minh Châu Âu là liên minh gì?
3
1
3
2
4
3
1
2
3
4
3
4
3
2
1
1
2
4
3
Nhóm :
Chất làm quỳ tím hoá xanh?
Hết giờ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bán đảo Đông Dương gồm bao nhiêu nước?
Một loại linh kiện bán dẫn có 2 lớp chuyển tiếp?
Liên minh Châu Âu là liên minh gì?
3
1
3
2
4
3
1
2
3
4
3
4
3
2
1
1
2
4
3
3
1
3
2
4
3
3
Đáp án:
Cực gốc B
Cám ơn các bạn đã theo dõi
Thân Chào tạm biệt