TRÁI ĐẤT TRONG VŨ TRỤ

Trái Đất trong vũ trụ
khoa học Địa lý
1.1. Hệ thống khoa học địa lý
4 nhóm ngành
địa lý
tự nhiên
địa lý
kT - xh
địa lý
chuyên khảo
Bản đồ
3. Đối tượng nghiên cứu của Địa lý tự nhiên
Quy luật phát triển, phát sinh các hiện tượng, mối quan hệ của các thành phần tự nhiên
5 quyển
2. Vai trò của khoa học Địa lý trong phát triển
kinh tế
4. Sơ lược lịch sử phát triển của khoa học Địa lý
* Thời thượng cổ
- Quan sát, mô tả
- Aristos cho rằng Trái Đất hình cầu
- Chế hoạ được bản đồ
4. Sơ lược lịch sử phát triển của khoa học Địa lý
* Thời trung cổ
- Tư tưởng thần học thống trị - Nhà thờ La Mã
- Địa lý học không phát triển - thời kỳ kéo dài
- Đến năm 1548 Hệ thống Côpécnic ra đời "Bản Tuyên ngôn của khoa học tự nhiên"
- Các cuộc phát kiến Địa lý vĩ đại: Tìm ra châu lục mới, vùng đất mới.

* Từ thế kỷ 19 đến nay
- Phát kiến của Humbold
- Khoa học Địa lý rất phát triển, đặc biệt là Địa lý bộ phận
- Địa lý bị khủng hoảng
- Phát minh của Đokusaep
- Phương pháp khảo sát ngoài trời.
- Phương pháp phân tích trong phòng và trạm quan trắc điển hình.
- Phương pháp toán học.
- Phương Pháp bản đồ.
- Phương pháp xử lý thông tin, số liệu thực địa qua máy tính GIS.
- Phương pháp viễn thám
5. Phương pháp nghiên cứu Địa lý tự nhiên
đại cương
I. Vị trí của trái đất trong Vũ Trụ
- Khoảng không gian bao la vô cùng tận
- Có sự tồn tại của các thiên thể luôn vận động.
- Thiên thể bao gồm: Sao, hành tinh, vệ tinh, tiểu hành tinh, sao chổi thiên thạch và tinh vân. chúng có mối liên hệ với nhau tạo thành một hệ thống phức tạp.
1. Khái niệm về vũ trụ



Người đầu tiên tìm ra hệ Mặt Trời: Nicolai Copecnic (1473- 1543).
Theo thuyết "Nhật tâm " đã xác định Mặt Trời là trung tâm của hệ Mặt Trời.
Hệ Mặt Trời là hệ thống 9 thiên thể như: Sao Thuỷ, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hoả, Sao Mộc, Sao Thổ, Thiên Vương, Hải Vương, Diêm Vương. Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 theo hướng xa dần Mặt Trời.
2. Hệ Mặt Trời
Các hành tinh
trong Hệ Mặt Trời
Các hành tinh trong hệ mặt trời
Kho¶ng c¸ch tõ Tr¸i §Êt - MÆt Trêi 150 triÖu km.

- NhiÖt cña MÆt Trêi lµm n­íc tån t¹i ë thÓ láng, khÝ quyÓn ë d¹ng h¬i.

* VÞ trÝ thø 3 cña Tr¸i §Êt lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn rÊt quan träng gãp phÇn ®Ó Tr¸i §Êt lµ hµnh tinh duy nhÊt cã sù sèng trong hÖ MÆt Trêi.

http://www/solar system/hompage.com.httl
Hệ mặt trời cách tâm thiên hà bằng
khoảng 2/3 bán kính của nó.
hệ mặt trời trong hệ ngân hà
3. HÖ ng©n hµ
- Hình elip, đĩa soắn, đường kính 90 vạn năm ánh sáng, gồm hàng trăm tỉ sao.
- Trong vũ trụ có khoảng 450 triệu triệu hệ như hệ ngân hà.
- Trái Đất ? Hệ Mặt trời ? Hệ ngân hà
? Siêu ngân hà ? Vũ trụ
* Hệ thống "nhật tâm" của Kôpecníc
- Mặt Trời là Trung tâm xung quanh có nhiều hành tinh chuyển động.
- Sự thay đổi của hiện tượng nóng lạnh theo mùa là quy kết chuyển động của địa cầu quanh Mặt Trời.
* Mô hình địa tâm của Ptôlêmê
- Trái đất đứng yên, Mặt trời và các hành tinh khác quay xung quanh Trái Đất
4. Các mô hình về Hệ mặt trời
* §Þnh luËt Kepler
- Các hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời theo những đường elíp mà trung tâm Mặt Trời là tiêu điểm.
- Bán kính vec tơ của mỗi hành tinh quét những diện tích bằng nhau trong những khoảng thời gian bằng nhau.
§Þnh luËt Keple
M: Mặt trời, hành tinh
S1, S2: tiêu điểm
Hệ thống Kôpecnic
- NhiÖt ®é bÒ mÆt 5.8000C, t©m 20 triÖu0 C.
- Qu¶ cÇu khÝ khæng lå: 70% lµ H, 29% He,
- Tû träng TB: 1,4 chiÕm 99% khèi l­îng cña hÖ, gÊp 332.000 lÇn khèi l­îng T§.
- Ph¶n øng H¹t nh©n.
- Lu«n vËn ®éng, tù quay mét vßng hÕt 27,35 ngµy, vËn ®éng trong HÖ Ng©n Hµ kÐo theo toµn bé hÖ MT vÒ phÝa sao Chøc N÷.
- Cã c¸c chu ho¹t ®éng m¹nh yÕu kh¸c nhau
5. Mặt trời
Quang cầu
Nhat hoa
Sac cau
Trường sáng
Vết đen
Bùng nổ
* Gi¶ thuyÕt cña Kant vµ Laplax¬ (thÕ kû XVIII)
- §¸m m©y bôi dµy ®Æc
- H×nh thµnh nh÷ng vµnh vËt chÊt ®ång t©m quanh MT
- Mçi vµnh vËt chÊt kÕt tô l¹i t¹o thµnh c¸c khèi cÇu lín, c¸c hµnh tinh, vÖ tinh
- Trong lßng hµnh tinh vÉn nãng h×nh thµnh dung nham nói löa
- Ch­a gi¶i thÝch ®­îc quy luËt vËn ®éng, cÊu t¹o cña hÖ MÆt Trêi.
6. Các giả thuyết về nguồn gốc Mặt Trời và
các hành tinh

* Gi¶ thuyÕt cña Jean (Anh)
- MT cã tr­íc tiªn, mét ng«i sao l¹ gÇn mÆt trêi = 3 lÇn ®­êng kÝnh MT, triÒu lùc lµm hai phÝa ®èi diÖn cña MT låi ra thµnh hai b­íu.
- B­íu t¸ch khái MT ®øt ra thµnh tõng ®o¹n h×nh thµnh c¸c hµnh tinh.
- Gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò m« men quay cña c¸c hµnh tinh, nh­ng thùc tÕ khã cã ng«i sao l¹ gÇn MT. NÕu cã sù ngÉu nhiªn trong HÖ ng©n hµ ph¶i tíi 1017 n¨m 1 lÇn nh­ng ng«i sao cao tuæi nhÊt míi cã 1013 n¨m.

* Giả thuyết của Ôttôxmít
Đám vật chất: bụi tinh thạch nguội lạnh quay theo những hướng khác nhau trên MP khác nhau
- MT đi vào giữa đám bụi tinh thạch tạo nên cho mỗi hạt chuyển động mới (CĐ xung quanh MT tạo thành một cái đĩa dẹp xoay tròn)
- Dần CĐ lộn xộn mất đi, vật chất phân dị theo hướng trọng lượng tao thành các vòng tròn đồng tâm. Vị trí của mỗi vòng là nơi cân bằng giữa lực hút và lực đẩy
- Giải thích được những nét cơ bản của hệ MT hiện nay, nhưng chưa nói rõ nguồn gốc MT từ đâu.
* Gi¶ thuyÕt cña Fescov
- C¸c hµnh tinh, MT, T§ h×nh thµnh cïng mét thêi gian, tõ mét ®¸m m©y bôi vËt chÊt
- MT quay rÊt nhanh t¸ch ®¸m m©y bôi ra xa trung t©m c« ®äng, dÇn VËt chÊt tô tËp l¹i thµnh c¸c hµnh tinh vµ vÖ tinh trong hÖ MT
- Hµnh tinh ë xa h×nh thµnh tr­íc, chóng c¸ch nhau mét kho¶ng c¸ch an toµn
- §©y lµ gi¶ thuyÕt cã vÎ hîp lý nhÊt, nh­ng ch­a gi¶i thÝch ®­îc tai sao MT l¹i cã 90% khèi l­îng lµ H, He.
*Stephan hawking - vụ nổ Bigbang
"bọt nhỏ xíu không - thời gian"
- Mối liên hệ giữa một lỗ đen theo thuyết tương đối và thuyết nhiệt động lực học lượng tử.
- Dựa trên thành tựu vật lý thế kỷ 19, 20. Ông kết luận: vũ trụ được sinh ra từ một vụ nổ bọt nhỏ xíu không thời gian
+ Ngược đến tận cùng thời gian thì toàn bộ vũ trụ phảI tập trung tại một điểm (khối vật chất vô cùng đậm đặc, và vô cùng nóng hàng chục tỷ độ) đã nổ tung ra xung quanh, nguội dần
+ Khoảng 30000K khí H2 hình thành, Mặt Trời xuất hiện sau đó là các hành tinh
Đây là thuyết xây dựng chặt chẽ nhất có cơ sở KH nhất
- Aritốt quan sát hiện tượng nguyệt thực, quan sát những con tàu đi trên biển
Vào thế kỷ XVII, chuyến du hành vòng quanh thế giới của MaZenlăng,
Ngày nay công nghệ ảnh từ vệ tinh, ảnh vũ trụ đã có chứng cứ khoa học quan trọng kết luận Trái Đất của chúng ta là hình cầu.
- Trái Đất hình elipxoit.
1. Hình dạng của Trái Đất
II. Hình dạng và kích thước của TráI Đất
Hình geôit của Trái đất
Lµm cho bÒ MÆt §Êt th­êng xuyªn cã mét nöa ®­îc chiÕu s¸ng.
- L­îng nhiÖt cña T§ nhËn ®­îc gi¶m ®Òu tõ xÝch ®¹o vÒ cùc.
- H×nh thµnh hai nöa cÇu B¾c vµ Nam.
- T§ chøa ®­îc l­îng vËt chÊt tèi ®a, nÐn chÆt khi vµo t©m.
- Cã ®é dÑt ë hai cùc.
* Hệ quả hình dạng của Trái Đất
Góc nhập xạ của các tia sáng Mặt Trời trên
bề mặt Trái Đất
* Trái Đất là một khối cầu vĩ đại có tổng diện tích bề mặt là 510 triệu km2
* Trái Đất cách Mặt Trời 150 triệu km.
* Bán kích Trái Đất là 6.370 km.
* Chu vi theo đường xích đạo là 40.076 km
2. Kích thước của Trái Đất
B¸n kÝnh XÝch ®¹o hay b¸n kÝnh trôc lín a = 6.378.160 km
- B¸n kÝnh cùc hay b¸n kÝnh trôc nhá b = 6.356.777 km

- §é dÑt ë cùc: = 129 = 21.36 km

- §é dÑt ë XÝch ®¹o = 130.000 = 213 m

Tõ nh÷ng sè liÖu trªn cã thÓ tÝnh ra c¸c sè liÖu kh¸c nh­ sau:
- ChiÒu dµi vßng kinh tuyÕn = 40.008,5 km
- ChiÒu dµi XÝch ®¹o = 40.075,7 km
- DiÖn tÝch bÒ mÆt Tr¸i §Êt = 510.200.000 km2
- ThÓ tÝch Tr¸i §Êt = 1.083.102 km3

*Kinh tuyÕn
- C¸c ®­êng kinh tuyÕn nèi liÒn hai ®iÓm cùc B¾c vµ cùc Nam, cã ®é dµi b»ng nhau
- Trªn bÒ mÆt T§ cã thÓ kÎ v« sè ®­êng kinh tuyÕn, nh­ng ng­êi ta chØ kÎ 360 tuyÕn - 3600
- Kinh tuyÕn gèc lµ kinh tuyÕn 00 (qua ®µi thiªn v¨n Grinwish n­íc Anh)
- §èi diÖn víi kinh tuyÕn gèc lµ kinh tuyÕn 180 0.
Kinh tuyÕn gèc:  §«ng: 10§; 20§; 30§...1790§
 T©y: 10T; 20T; 30T...1790T.

3. Hệ thống kinh vĩ tuyến
*Vĩ tuyến
- Những mặt phẳng song song với mặt phẳng xích đạo và thẳng góc địa trục đều cắt mặt địa cầu theo những vòng tròn nhỏ gọi là vĩ tuyến.
- Các đường vĩ tuyến vuông góc với các đường kinh tuyến, có đặc điểm song song với nhau và có độ dài nhỏ dần từ xích đạo về cực.
- Vĩ tuyến gốc dài nhất gọi là đường xích đạo đánh số 0, càng về hai cực độ dài càng giảm dần
- Từ vĩ tuyến 00 ? Bắc: 10B; 20B;...900B.
? Nam: 10N; 20N...900N.