Tin học

MỘT SỐ KĨ NĂNG SOẠN GIÁO ÁN


BẰNG PHẦN MỀM VIOLET




Người thực hiện : Phạm Duy Hiển
I. LÀM TRANG BÌA
Về nội dung, trang bìa là trang giới thiệu bài giảng (chứa tiêu đề bài giảng, tên giáo viên giảng dạy, tên người soạn bài giảng,...). Về hình thức, đây là màn hình không có giao diện ngoài (nội dung phóng to toàn màn hình). Khi mới bắt đầu tiết học, phần mềm bài giảng chỉ hiện trang bìa. Khi giáo viên bắt đầu dạy bằng phần mềm thì chỉ cần click chuột, lúc đấy nội dung bài giảng mới hiện ra.
Cách dùng: Vào menu Nội dungChọn trang bìa, sau đó soạn thảo trang bìa giống như tất cả các trang nội dung khác
Ví dụ để tạo ra một trang bìa như hình trên ta làm như sau:
Vào menu Nội dungChọn trang bìa
Nhấn nút “Thêm ảnh” để đưa bức ảnh nền vào, click vào ảnh, click tiếp nút để hiện bảng thuộc tính của ảnh, và điều chỉnh độ sáng lên cao để cho tấm ảnh trông mờ đi (với mục đích làm nổi rõ chữ lên).
Sau đó “Thêm chữ” và thay đổi vị trí, định dạng và các thuộc tính của chữ để được màn hình trang bìa như trên.
Nhấn “Đồng ý”.
Lưu ý khi chèn ảnh cần mở file chứa ảnh , chọn tên ảnh cần chèn .
Trên màn hình có giao diện như sau :

Điều chỉnh độ trong suốt của hình
Lựa chọn hiệu ứng
Khi điều chỉnh các thông số cần thiết chon trang bìa , ta chọn mục văn bản, trên màn hình xuất hiện một khung , ta đánh các nội dung vào trong đó , trong một dòng như vậy sẽ xuất hiện 3 ký hiệu như trang bìa .
Ký hiệu hình tam giác : chọn font , số , màu chữ
Kí hiệu chuyển động là hiệu ứng( với trang bìa ta nên để xuất hiện cùng một lúc )
Mỗi nội dung của trang bìa ta chọn 1 lần văn bản . Mỗi mục này đều có thể di chuyển được trên màn hình ( Khi xuất hiện dấu chữ thập có mũi tên)
Ví dụ







Khi làm xong đầy đủ các nội dung ta mời chọn nút đồng ý . Như vậy trang bia sẽ được tạo xong

II. CHỌN GIAO DIỆN
Chọn nội dung giao diện ( có màn hình sau)












Ta chọn giao diện thông qua con trỏ trượt dưới , có thể đánh tiêu đề bài giang vào cột tiêu đề.
III. SOẠN VĂN BẢN
Thoát chế độ gõ tiếng Việt bằng cách nhấn chuột phải , xuất hiện thông báo , chọn thoát hoặc kết thúc
Trong giao diện của màn hình chọn dấu (+) , xuất hiện thông báo ta sửa tên tiêu đề theo nội dung của bài học theo thứ tự ( mục mẹ  con  cháu) , riêng thư mục cháu sẽ xuất hiện trên tiêu đề của bài giảng .
Sau khi làm xong ta nhấn nút tiếp tục , màn hình soạn thảo sẽ xuất hiện .
Ví dụ sau khi chọn đề mục và khai báo cho đề mục , nhấn nút tiếp tục ta được giao diện của phần soạn thảo .
Sử dụng màn hình soạn thảo
Phía dưới màn hình có 4 công cụ chính
Ảnh, phim : chèn ảnh , phim vào bài giảng
Văn bản : Soạn văn bản
Công cụ : Vẽ hình , soạn trắc nghiệm , vẽ hình vật lý ( phần điện)
 : Điều khiển việc trình chiếu theo ý muốn của người sử dụng .
1. Nút “Văn bản”
Sau khi click vào nút này, thì trên bảng trắng sẽ xuất hiện một ô soạn thảo có khung màu xám. Người dùng có thể soạn thảo các văn bản của mình trực tiếp trên ô này.
a) Thay đổi các thuộc tính
Có thể nhấn chuột lên đường viền màu xám và dịch chuyển đối tượng, hoặc nhấn chuột vào góc trái dưới của khung xám này để thay đổi kích thước.
Có thể thay đổi các thuộc tính của văn bản như font chữ, kích thước, màu sắc,... bằng cách click chuột vào nút , để xuất hiện hộp thuộc tính như sau


Trong đó, các thuộc tính từ trái qua phải, từ trên xuống dưới lần lượt là: màu sắc, font chữ, kích thước chữ, chữ đậm, chữ nghiêng, chữ gạch chân, căn lề trái, căn lề giữa, căn lề phải, gạch đầu dòng, khoảng cách giữa các dòng
b) Nhập công thức
Việc nhập công thức được thực hiện bằng cách gõ trực tiếp công thức (theo chuẩn Latex) vào ngay phần soạn thảo văn bản với từ khóa LATEX. Ví dụ để gõ "Công thức hóa học của axit sunfuric là H2SO4" ta chỉ cần gõ:




Có thể nhập được bất cứ công thức và các phương trình Toán học, Vật lý, Hóa học,... nào, gồm cả các ký tự Hy Lạp, các toán tử, ký hiệu so sánh, tương quan, các hàm chuẩn, các ký hiệu ở trên dưới của chữ, mũi tên, ký hiệu logic và nhiều ký hiệu đặc biệt khác. Bạn phải gõ theo chuẩn LaTex để tạo ra các ký hiệu này
c/ Lựa chọn hiệu ứng cho văn bản
Nhấp chuột vào biểu tượng đang chuyển động , chọn hiệu ứng và bỏ chế độ chạy tự động . Cách làm này giúp cho mỗi lần điều khiển các hiệu ứng ta chỉ nick chuột vào biểu tượng góc dưới bên phải màn hình .Còn nếu chọn chế độ tự động không điều khiển hiệu ứng theo ý muốn được .
Hiệu ứng chỉ thực hiện trong mỗi lần ta nick chuột vào văn bản soạn thảo , hiệu ứng đó sẽ điều khiển toàn bộ nội dung trong văn bản vừa thực hiện .
IV. CHÈN ẢNH VÀ PHIM
Trong màn hình làm việc chọn nút ảnh và phim  chọn file chứa ảnh và phim
Phần mềm hỗ trợ hầu hết các định dạng của phim ( AVI , MPG , FLV , ……)
Phần mềm hỗ trợ các định dạng ảnh song các file ảnh tiện nhất có định dạng : bmp , JPG ……
Riêng định dạng SWF chi chèn cần chép thêm vị trí đang chứa file .Để tiện lợi ta copy nội dung phần trên để dán vào mục dưới .
Vị trí file phim
Vị tri file định dạng swf .







Làm xong các thao tác ta chọn nút đồng ý . Lúc này tư liệu sẽ nằm trong màn hình làm việc
Vị trí file ảnh
Điều khiển các hiệu ứng ta làm giống như phần hiệu ứng của văn bản .
Ta có thể co dãn hình ảnh hoặc phim khi toàn bộ hình , phim nằm trong hình chữ nhật có 8 nút .
Riêng file sẽ xuất hiện các nút điều khiển .( xem phần minh họa dưới đây)
Chọn đối tượng bằng danh sách ( Điều khiển trình chiếu):
Chức năng cho phép người dùng chọn đối tượng trên màn hình soạn thảo thông qua một danh sách. Việc này dễ dàng hơn so với thao tác click chuột thẳng vào đối tượng, vì nó có thể chọn được cả những đối tượng không hiển thị do bị mất file nguồn hoặc do bị kéo ra ngoài màn hình soạn thảo. Ngoài ra, sử dụng danh sách sẽ giúp cho việc thay đổi vị trí hiển thị trước, sau của đối tượng (cũng là thay đổi thứ tự xuất hiện của các đối tượng có hiệu ứng) một cách dễ dàng.
Cách thực hiện: trên màn hình soạn thảo, người sử dụng click chuột vào nút ở phần phía dưới, một hộp danh sách sẽ hiện ra như sau:
Trong danh sách là các đối tượng nằm trong trang màn hình đó, được sắp xếp từ trên xuống dưới theo thứ tự thời điểm được tạo ra là trước hay sau. Những đối tượng nào ở trên (tức là được tạo ra trước) sẽ bị các đối tượng ở dưới (tạo ra sau) nằm đè lên khi hiển thị.
Có dấu * ở phía trước là những đối tượng đã được thiết lập hiệu ứng chuyển động. Với các đối tượng có hiệu ứng thì những đối tượng nào ở trên sẽ xuất hiện ra trước, còn đối tượng nào ở dưới sẽ xuất hiện ra sau.
Trên thực đơn có hai mũi tên lên  và xuống  dùng để điều chỉnh thứ tự của các đối tượng trong danh sách. Muốn điều chỉnh thứ tự của đối tượng nào, người sử dụng chọn đối tượng đó trong danh sách rồi click vào nút  hoặc  để là đưa đối tượng lên trên hoặc xuống dưới.
Sau khi đã lựa chọn hoặc sắp xếp xong, click chuột vào nút “Đóng lại” để trở về cửa sổ soạn thảo trang màn hình.
V. Soạn trắc nghiệm
Chọn nút công cụ , chọn một trong 3 mục ( Bài tập trắc nghiệm , Bài tập ô chữ , bài tập kéo thả )
+ Trong trắc nghiệm có các dạng : chỉ có 1 đáp án đúng , dạng đúng sai , dạng ghép đôi , dạng nhiều phương án đúng
+ Bài tập kéo thả : dạng điền khuyết , dạng kéo thả , dạng ẩn hiện
+ Dạng ô chữ
Một số cách soạn trắc nghiệm
Dạng : Đúng sai
Dạng : Ghép đôi
Dạng chỉ có một đáp án đúng
Dạng kéo thả
Dạng màn hình của bài tập ở dạng sau
Cách soạn như sau ( gồm cả cho điền khuyết) :
Thêm phương án nhiễu vào nút tiếp tục








Chọn nút thêm chữ , khi nào xong nhấn nut đồng ý

Sau khi soạn vào mục chọn chữ, phần chữ ẩn có màu đỏ

Chuyển bài tập kéo thả thành bài tập điền khuyết
Ta có thể sửa lại bài tập trên thành dạng bài tập "Điền khuyết" bằng cách vào menu Nội dung  mục Sửa đổi thông tin  Nhấn “Tiếp tục”  click đúp vào bài tập kéo thả  Chọn kiểu “Điền khuyết”  Nhấn nút “Đồng ý”





Học sinh khi click chuột vào các ô trống ... thì ngay tại đó sẽ xuất hiện một ô nhập liệu như trên, cho phép nhập phương án đúng vào
Bài tập ô chữ
Tạo một bài tập ô chữ dựa theo sách giáo khoa Sinh học 6 trang 26. Khi tạo bài tập này, người soạn thảo phải biết trước về ô chữ cột dọc và các câu trả lời hàng ngang.
Trò chơi giải ô chữ
Nhóm sinh vật lớn nhất có khả năng tự tạo ra chất hữu cơ ngoài ánh sáng.
Một thành phần của tế bào có chức năng điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.
Một thành phần của tế bào chứa dịch tế bào.
Một thành phần của tế bào có tác dụng bao bọc chất tế bào.
Chất keo lỏng có chứa nhân, không bào và các thành phần khác của tế bào.
Các câu trả lời hàng ngang lần lượt là:
1. Thực vật; 2. Nhân tế bào; 3. Không bào;
4. Màng sinh chất; 5. Tế bào chất
Chữ ở cột dọc là: TẾBÀO
Màn hình soạn
Màn hình trả lời









Khi xuất hiện khung , học sinh gõ câu trả lời vào khung .
VI. LƯU VÀ ĐÓNG GÓI BÀI GIẢNG
Khi làm xong giáo án , nick chuột vào biểu tượng chiếc đĩa mềm để lưu ( lưu ý chọn ổ đĩa để lưu bài , tốt nhất là tạo thư mục trong ổ đĩa D )
Để đóng gói bài giảng , nick chuột vào biểu tượng khối lập phương . Trên màn hình xuất hiện thông báo sau :










Nick chuột vào chỗ (…) chọn nơi lưu , sửa tên bài đóng gói , chọn đồng ý ( nếu để trình chiếu) , nếu để nhúng bài giảng vào Power Point thì chọn xuất ra HTML , sau đó nhấn đồng ý
Sau này trình chiếu ta chỉ chọn file có biểu tượng
VI. NHÚNG VIOLET VÀO POWER POINT
Nhúng Violet vào Powerpoint là cách hiện nội dung của các trang Violet ngay trên trang màn hình của Powerpoint, bên cạnh các nội dung Powerpoint khác. Ví dụ bạn có thể dùng Violet để tạo ra các bài tập (trắc nghiệm, ô chữ, kéo thả,...), sau đó nhập bài tập này luôn lên trang slide của một bài giảng Powerpoint có sẵn. Cách làm một ví dụ như sau:
Dùng Violet tạo ra một bài tập trắc nghiệm (hoặc bài tập kéo thả, trò chơi ô chữ,...)
Nhấn F8 và chọn giao diện trắng (không có giao diện).
Đóng gói dưới dạng HTML (thực chất là tạo ra file Player.swf).
Chạy Microsoft Powerpoint.
Mở một file PPT có sẵn, hoặc tạo một file PPT mới nhưng phải save lại luôn. Để đơn giản, ta nên copy (hoặc save) file PPT này vào thư mục chứa thư mục đóng gói của bài giảng Violet. Ví dụ, Violet đóng gói ra “D:BaiGiangBai1Package-tracnghiem1” thì file PPT sẽ được đặt vào “D:BaiGiangBai1” như hình dưới đây.







.
Trên giao diện Powerpoint, đưa chuột đến vùng thanh công cụ, nhấn phải chuột, chọn Control Toolbox. Thanh công cụ Control Toolbox sẽ xuất hiện như hình dưới





Trên thanh công cụ, click vào nút ở góc dưới bên phải. Một menu thả hiện ra, chọn dòng Shockwave Flash Object.
Lúc này con chuột có hình chữ thập, hãy kéo chuột để tạo một hình chữ nhật với hai đường chéo. Click phải chuột vào vùng hình chữ nhật vừa tạo, chọn Properties. Bảng thuộc tính (Properties) xuất hiện.
Chỉnh 2 thuộc tính sau:
Base: là thư mục chứa gói sản phẩm, chú ý phải dùng đường dẫn tương đối so với file PPT. Như ví dụ trước, với file Powerpoint đặt tại D:BaiGiangBai1, còn Violet đóng gói ra thư mục D:BaiGiangBai1Package-tracnghiem1, thì ta sẽ đặt Base là Package-tracnghiem1.
Movie: là tên đầy đủ (gồm cả đường dẫn) của file Player.swf được Violet sinh ra trong gói sản phẩm, chính là bằng thuộc tính Base cộng thêm Player.swf. Ví dụ Package-tracnghiem1Player.swf.
Cuối cùng chạy trang Powerpoint này để xem kết quả.
Chú ý:
Ta có thể nhập nhiều bài tập Violet vào nhiều trang khác nhau của Powerpoint bằng cách đóng gói các bài tập đó ra nhiều thư mục khác nhau. Để cho dễ quản lý thì nên đặt các thư mục đóng gói này nằm trong thư mục chứa file PPT như sau:
VII. CHỈNH SỬA BÀI GIẢNG
Sau khi đóng gói, người dùng vẫn có thể bổ sung hoặc chỉnh sửa nội dung cho gói bài giảng một cách dễ dàng, bằng cách click đúp chuột vào file “Scenario” trong thư mục đóng gói (hoặc chạy Violet rồi mở file Scenario này ra), sau đó soạn thảo nội dung bài giảng như bình thường. Việc chỉnh sửa này tất nhiên phải được thực hiện trên các máy đã cài đặt Violet.
Một số lưu ý khi chỉnh sửa các bài giảng đã đóng gói:
Khi sửa bài giảng đã đóng gói thì nên xóa file bài giảng cũ đi để đảm bảo tính thống nhất, tránh trường hợp sửa ở cả 2 chỗ.
Nếu chỉ là sửa chữ hoặc sắp xếp lại các ảnh, ta chỉ cần lưu bài giảng lại là được. Còn nếu có nhập thêm ảnh hoặc các đối tượng khác thì nên đóng gói lại. Khi đóng gói lại, Violet sẽ hỏi có cập nhật hay không thì chọn “Có” để cập nhật. Nói chung sau khi sửa đổi bài giảng thì nên Đóng góiCập nhật lại cho chắc chắn.
Trong quá trình soạn bài giảng đã đóng gói, có thể sẽ có những tư liệu thừa trong thư mục Data, do ta thêm ảnh, phim vào sau đó lại xóa trong Violet đi không dùng nữa. Vì vậy, để dọn dẹp hết các file thừa, ta có thể đóng gói lại, chỉ có điều khi Violet hỏi có cập nhật không thì chọn “Không” để đóng gói sang một thư mục mới. Sau đó có thể xóa bỏ thư mục cũ đi là được.

Chúc các bạn thành công