Tìm kiềm trên Internet

Nghiên cứu thông tin:
tìm kiếm trên Internet
Medea Metreveli
Hà Nội, Việt Nam
Tháng 8 năm 2007
Được tài trợ bởi
Thông tin thương mại – Chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
2

Những nội dung chính


Các công cụ tìm kiếm - Đặc điểm
Kỹ thuật tìm kiếm
Các lựa chọn tốt nhất cho nghiên cứu thông tin
Đánh giá các nguồn thông tin trên web

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
3
Các công cụ tìm kiếm
Các công cụ tìm kiếm: như Google
Phụ lục các website được máy tính tạo ra
Thường được bổ sung danh sách các thư mục
Các thư mục tìm kiếm: như Yahoo
Các phụ lục được con người tạo ra thông qua phân loại
Bổ sung kết quả tìm kiếm từ nhiều công cụ tìm kiếm khác
Cổng thông tin thương mại
Các phụ lục website về kinh doanh do các thủ thư, cán bộ nghiên cứu thông tin lựa chọn

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
4
Dung lượng đồ sộ, và có lẽ là công cụ tìm kiếm lớn nhất
Sử dụng PageRankTM để xếp hạng mức độ phổ biến
Hiện đã cho phép tìm kiếm cả phần ẩn trong trang Web (dạng file PDF)
Giao diện đa ngôn ngữ
Chấp nhận các toán tử (“and”, “or”) (“và”, “hoặc”)
Chức năng Google Earth (Bản đồ trái đất)
Chức năng Google Directory
“Safe search” filtering - sàng lọc những trang web để sử dụng internet một cách an toàn hơn
"I`m feeling lucky" (hiển thị trên trang web đầu tiên) - sẽ đưa bạn đến ngay với website thích hợp nhất với nội dung của từ khóa.
Chức năng dịch thuật

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
5
Dung lượng đồ sộ. Truy vấn tới hơn 20 tỉ đối tượng web
Có nhiều phiên bản nội địa hóa cho từng quốc gia (VD: phiên bản cho người Ấn Độ,…)
Shortcuts (đường tắt) cho phép truy cập nhanh tới các từ điển, từ đồng nghĩa, mẫu mã, bách khoa toàn thư,…
Cấu trúc thư mục
Chấp nhận các toán tử (AND, OR, NOT or AND NOT)
Chức năng Yahoo! Groups
My Yahoo (cá nhân hóa 1 trang web)
Các dịch vụ bổ sung: dịch vụ hỏi đáp
Cung cấp dịch vụ dịch thuật (công cụ Babel fish)

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
6



Dung lượng lớn. Truy vấn tới hơn 2 tỉ website
Xếp hạng theo Subject-Specific PopularityTM
Gợi ý các thuật ngữ rộng hoặc hẹp hơn
Mặc định toán tử “AND” giữa các từ và chấp nhận toán tử “OR”
Nhiều phiên bản theo ngôn ngữ
Không có chức năng dịch thuật
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
7
Tỷ lệ lượt tìm kiếm tại 1 công cụ tìm kiếm được người sử dụng web tại nhà và văn phòng thực hiện tại Mỹ trong tháng 7 - 2006
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
8
Vài nét về công cụ tìm kiếm liên thông
(meta-search engines
Chuyển câu lệnh tìm kiếm của người dùng tới một vài các serch engine khác và tổng hợp kết quả tìm về một cửa sổ duy nhất.
Biên soạn các kết quả theo dạng thức thuận tiện hoặc đồng nhất
Một số công cụ tìm kiếm liên thông còn cung cấp các tính năng vượt trội như tìm kiếm có chọn lọc, tùy biến công cu tìm kiếm hoặc thư mục, xác định thời gian tìm kiếm)
Một số chức năng cần tải về máy tính, số khác là các ứng dụng truy vấn từ máy chủ
Hạn chế:
Phụ thuộc nhiều vào các công cụ tìm kiếm khác
Một số công cụ tìm kiếm liên thông bỏ qua Google!!!
Không cho phép người dùng sử dụng các tính năng vượt trội của bất cứ công cụ tìm kiếm nào khác
Không dự đoán được cách truyền tải một lệnh tìm kiếm phức tạp của các công cụ tìm kiếm liên thông
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
9
Các thư mục theo chủ đề
Được xây dựng theo lựa chọn của con người chứ không phải theo thuật toán
Được tổ chức thành các danh mục theo chủ đề hoặc theo phân loại
Nhỏ gọn và chuyên biệt
Thường được đánh giá và chú thích cẩn thận

: Librarian’s index

: Infomine

: Academic Info
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hanoi, Vietnam, AugustHà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
2007
10
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
11
Kỹ thuật tìm kiếm
Sử dụng các tính năng tìm kiếm nâng cao
Giúp chuẩn hóa/sàng lọc chiến lược tìm kiếm của người dùng
Phát huy sức mạnh của công cụ tìm kiếm

Học các lựa chọn tìm kiếm nâng cao của 2-3 công cụ tìm kiếm

Sử dụng các hướng dẫn tìm kiếm
Các file trợ giúp trực tuyến
Hướng dẫn tìm kiếm "trung lập“
Bảng so sánh tính năng của các công cụ tìm kiếm do SearchEngine Showdown cung cấp
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
12
Mức độ liên quan
Yếu tố khiến 1 website được liệt kê đầu tiên trong danh sách kết quả tìm kiếm
Tần suất
Tần suất xuất hiện của từ khóa tìm kiếm tại trang web
Vị trí
Vị trí của các từ khóa tìm kiếm tại trang web (tiêu đề, các meta-tag)
Mức độ phổ biến
Số đường dẫn (tại các website khác ) liên kết tới trang này
Yếu tố khiến 1 website “xuống hạng”
Thư rác
Lặp từ quá nhiều trong 1 trang hoặc trên các meta-tag
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
13
Tiêu chuẩn lựa chọn các công cụ tìm kiếm
Kích thước (phụ lục/ thư mục)
Mức độ phù hợp của kết quả tìm được
Mức độ tiện lợi của giao diện
Các dịch vụ khác:
Tin tức; email; các danh bạ, mua sắm; thời tiết; phiên dịch; ...
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
14
Cú pháp tìm kiếm
Các công cụ tìm kiếm chính sử dụng cú pháp tìm kiếm tương tự nhau

Các tìm kiếm chuyên sâu giúp chuyển từ khóa của người sử dụng thành các mệnh lệnh

Hiểu rõ cú pháp cơ bản của các menu nhằm cải thiện kĩ năng tìm kiếm
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
15
Tiêu đề: title: ”furniture importers”
URL: URL: intracen
Trang chủ: host: tdctrade
Tên miền: domain: com, domain:br
Liên kết: link: brasiltradenet
Tương tự: like:www.intracen.org
Hình ảnh: image: brasilia

Những câu lệnh đặc trưng dùng cho GOOGLE:
Tiêu đề  intitle:xxx or allintitle:xxx
URL  inurl:xxx or allinurl:xxx
Cache  cache:xxx (phiên bản cache của trang web)

Giới hạn phạm vi tìm kiếm
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
16
Ký tự đại diện

(*)
Giầy*
brazil*
Đức*

(*) = 1 số chữ cái
Đối với Google: * = từ đầy đủ
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
17
Tìm kiếm theo cụm từ

Sử dụng dấu ngoặc kép ‘’ ‘’

“đậu tương” giá thị trường”
“số liệu thống kê thương mại"
“thành phố Hồ Chí Minh”
“báo cáo thị trường”
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
18
Các toán tử
OR shoe* OR footwear
katmandu OR kathmandu

AND fruit* AND Japan
importer* AND germany*

AND NOT import* AND NOT important

NEAR iron NEAR furniture

Ghi chú: toán tử “AND” được ngầm định trong hầu hết các công cụ tìm kiếm hiện nay
(Xem tại www.searchengineshowdown.com)

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
19
Ngoặc đơn

thị trường (báo cáo HOẶC nghiên cứu )

Thương mại (dẫn đầu HOẶC cơ hội*)

cơ hội * (kinh doanh HOẶC thương mại)

“nhà nhập khẩu đồ nội thất” và (Đức hoặc Áo)


Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
20
CHỮ IN /Chữ thường
Nên sử dụng chữ thường trong các thuật ngữ tìm kiếm
ARGENTINA / argentina
PARIS / paris
BENIN / benin



Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
21
Dấu trọng âm
Tránh sử dụng các dấu trọng âm

cafe / café
elephants / éléphants
informacion / información




Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
22
Những công cụ nghiên cứu thông tin tôt nhất?
Nguồn tin nội bộ:
Từ trung tâm thông tin, từ đồng nghiệp
Các dịch vụ thông tin cấp quốc gia
Các cổng thông tin thương mại
GlobalEdge, P-MAPs, CBI
Các công cụ/ thư mục tìm kiếm
Tìm hiểu các tính năng tìm kiếm nâng cao
Chọn lựa các công cụ tìm kiếm, danh bạ và các công cụ tìm kiếm liên thông
Nếu không có kết quả: hãy tra cứu trong thư viện!

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
23
Đánh giá thông tin Internet
Tại sao?
Bất kỳ ai cũng có thể tạo ra một trang web
Nội dung và vị trí của trang web thay đổi thường xuyên
Rất nhiều trang web không còn cập nhật
Không có đơn vị kiểm tra chất lượng
Không có hướng dẫn lựa chọn các search engine

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
24
Cách đánh giá các trang web
Hãy nhìn vào URL – trang web cá nhân?
Tên miền có thích hợp với nội dung không?
edu, com, org, net, gov, ca.us, uk, etc.
Ai là người cung cấp website đó?
Dễ xác định?
Nổi tiếng?
Ít người biết đến
Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
25
Cách đánh giá các trang web
Xem qua trang web – tìm hiểu xem tác giả là ai?
Tên của tác giả
Bạn có nhận ra đó là của tổ chức, viện hay cơ quan nào ko?
Không có thông tin email đầy đủ

Các nội dung trong trang web có được giải thích rõ ràng?
Hãy kiểm tra đường link tới:
“About us” “Philosophy” “Background” “Vision”
Lần cập nhật cuối cùng là khi nào?
Nếu không có đường link...
Xoá URL này


Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
26
Đâu là các chỉ số để đo chất lượng?
Dẫn chứng bằng tài liệu
Đường link, lời chú ở cuối trang...
Càng nhiều chi tiết như bạn nhìn thấy trong bản in?
Đường link có hoạt động không?
Thông tin giả mạo hoặc lấy ở chỗ khác
Tại sao bạn không truy cập vào trang web gốc ban đầu?
Có đường link tới các nguồn thông tin khác
thành kiến, xuyên tạc?

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
27
Đánh giá bên ngoài
Tìm URL trên alexa.com or Google (link)
Những trang web nào có đường link tới đây? Ai là chủ tên miền?
Gõ hoặc dán (paste) URL vào một hộp tìm kiếm
Traffic for top 100,000 sites
Kiểm tra xem các đường link tới Google’s Similar pages
Kiểm tra tên chủ trang web trong Google

Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Hà Nội, Việt Nam, Tháng 8 năm m2007
28
Tóm tắt
Tại sao lại phải đăng tin lên Web ?
Thông báo số liệu?
Giải thích, thuyế phục ?
Bán, lôi kéo?
Chia sẻ, phơi bầy?
Bắt chước lại hoặc châm biếm?

Có phù hợp với mục đích của bạn?


Khóa đào tạo “Thông tin thương mại – chìa khoá để phát triển xuất khẩu
Xin cảm ơn.