Tiet 38 PS

Bài 16: VÍ DỤ LÀM VIỆC VỚI TỆP
I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU:
Hiểu các thao tác cơ bản làm việc với tệp gồm gắn tên tệp, mở và đóng tệp, đọc/ghi dữ liệu từ tệp
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
Phấn, bảng
III. NỘI DUNG:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung

GV: xét ví dụ 1
GV: gọi học sinh đọc đề ví dụ 1
GV: hãy xác định Input (dữ liệu vào) và Output (dữ liệu ra) của bài toán?
HS: trả lời

GV: giải thích về cách lưu trữ dữ liệu của tệp TRAI.TXT.
GV: nhắc lại kiến thức tính khoảng cách giữa 2 điểm A(xA, yA), B (xB, yB)
HS: trả lời
GV: tính theo tọa độ của trại hiệu trưởng (0,0) và trại giáo viên chủ nhiệm (x,y) như thế nào?
HS: trả lời
GV: hỏi học sinh viết công thức trong Pascal như thế nào?
HS: d:=sqrt(x*x+y*y)
GV: tệp TRAI.TXT được dùng để làm gì?
HS: để đọc dữ liệu từ tệp
GV: dựa vào Hình 16: Thao tác với tệp (trang 86/SGK) hướng dẫn học sinh từng thao tác khi đọc dữ liệu từ tệp
GV: khai báo và thân chương trình sẽ như thế nào?
HS: trả lời


GV: Dựa vào phần khai báo và thân hãy viết lại chương trình. Gọi 2 học sinh lên bảng viết phần khai báo và phần thân của bài toán

GV: hàm eof để làm gì?
HS: trả về giá trị TRUE nếu con trỏ tệp đang chỉ tới cuối tệp
GV: nếu con trỏ tệp không ở cuối tệp thì sẽ thực hiện 3 thao tác đọc dữ liệu, tính khoảng cách và xuất ra màn hình
GV: có thể thay vòng lặp While bằng For được không?
HS: không. Vì số phần tử tệp không xác định được
GV: tại sao ta dùng câu lệnh read mà không dùng readln/
HS: vì khi dùng readln thì con trỏ tệp sẽ xuống dòng. Như vậy không đọc hết dữ liệu từ tệp
GV: yêu cầu xuất kết quả với độ chính xác 2 chữ số thập phân. Hãy giải thích câu lệnh d:10:2 như thế nào?
HS: xuất d có độ rộng là 10 trong đó có 2 chữ số thập phân canh đều bên phải
GV: cho ví dụ
GV: ở ví dụ này chúng ta đã tìm hiểu cách để đọc dữ liệu từ tệp. Để biết cách ghi dữ liệu từ tệp như thế nào ta sẽ xét ví dụ 2
GV: gọi học sinh đọc đề bài
HS: trả lời
GV: nêu Input và Output

GV: minh họa cách lưu trữ
GV: hướng dẫn học sinh cách tính điện trở tương đương của mạch song song và mạch nối tiếp
GV: gọi 3 học sinh đồng loạt tính 3 điện trở tương đương của sơ đồ II, III, IV
HS: trả lời
GV: kiểm tra và gọi học sinh trả lời cách chuyển công thức qua ngôn ngữ Pascal
HS: trả lời
GV: khai báo và thân chương trình như thế nào?


GV: đối chiếu vào những câu lệnh trong chương trình
GV: tại sao dùng readln để đọc dữ liệu?
HS: dữ liệu lưu từng dòng
GV: câu lệnh writeln để làm gì?
HS: ghi dữ liệu từng dòng

Ví dụ 1
Input: Tệp TRAI.TXT chứa liên tiếp các cặp số nguyên, các số cách nhau bởi dấu cách và không kết thúc bằng kí tự xuống dòng
Output: Tính khoảng cách từ trại Hiệu Trưởng đến trại Giáo viên chủ nhiệm rồi xuất ra màn hình


Khai báo
Biến tệp
2 biến tọa độ
Biến khoảng cách
Thân
Gắn tên tệp
Mở tệp để đọc
Đọc dữ liệu từ tệp
Tính khoảng cách
Xuất ra màn hình
Đóng tệp
Var d: real;
f: text;
x,y: integer;
Begin
assign (f,’TRAI.TXT’);
reset (f);
while not eof(f) do
begin
read (f,x,y);
d:= sqrt(x*x+y*y);
writeln (‘khoang cach: ‘, d:10:2)
end;
close(f)
end.




Ví dụ 2
Input: dữ liệu từ tệp RESIST.DAT gồm nhiều dòng, mỗi dòng chứa 3 số thực R1,R2,R3, các số cách nhau bởi dấu cách, 0Output: Tính 5 điện trở tương đương rồi ghi vào