Tiết 14: Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự

Tiết 14 :
CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ
I, Mục tiêu cần đạt : Giúp HS :
- Nắm được chủ đề & dàn bài của bài văn tự sự.
- Mối quan hệ giữa sự việc và chủ đề.
- Tập viết mở bài cho bài văn tự sự.
II, Chuẩn bị :
1, Giáo viên : Đọc văn bản, tài liệu, giáo án.
2, Học sinh : Học bài cũ, soạn bài mới.
III, Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy & học :
1, O�n định lớp :
2, Bài cũ :
- Sự việc trong văn tự sự được trình bày như thế nào ?
- Nhân vật trong văn tự sự được kể như thế nào ?
3, Bài mới :




?








?


?










?










?














?


* Hoạt động 1 : Đọc trả lời câu hỏi, chú ý bài văn không có nhan đề.
Sự việc trong phần thân bài thể hiện chủ đề : Hết lòng thương yêu cứu giúp người bệnh như thế nào ?
* Tuệ Tĩnh làm hai việc.
- Từ chối việc chữa bệnh cho người nhà giàu trước. Vì bệnh ông ta nhẹ.
- Chữa ngay cho con trai người nông dân .Vì bệnh chú bé nguy hiểm.
=> Tấm lòng của tuệ tĩnh : Ai nguy hiểm hơn thì chữa trước. Không màng trả ơn. Đó là thái độ hết lòng cứu giúp người bệnh.
Chủ đề bài văn được thể hiện chủ yếu ở những lời nào ?
" Người ta giúp nhau lúc hoạn nạn, sao lại nói chuyện ân huệ ".
* Chú ý : Chủ đề của tự sự thể hiện qua việc làm.
Trong 3 tên truyện ở trên, tên truyện nào phù hợp ? Vì sao ? Em hãy đặc tên cho truyện này ?
- Học sinh : Thảo luận theo nhóm & trình bày.
Cả 3 tên truyện trên đều phù hợp nhưng chúng có sắc thái khác nhau.
a. Tuệ Tĩnh & hai người bệnh. ( Tình huống buộc phải lựa chọn ).
b. Tấm lòng thương người của thầy Tuệ tĩnh. ( Tấm lòng )
c. Y đức của Tuệ Tĩnh. ( Tấm lòng )
* Có thể đặt tên truyện :
- Một lòng vì người bệnh .
* Hoạt động 2 :
Các phần : Mở bài, thân bài, kết bài thực hiện những yêu cầu ( nhiệm vụ ) gì của bài văn tự sự ?
- Học sinh trả lời.





* Hoạt động 3 : luyện tập :

1, Đọc và trả lời :
a. Chủ đề của truyện này nhằm biểu dương & chế giễu điều gì? Sự việc nào thể hiện tập trung cho chủ đề ? Hãy gạch dưới câu văn thể hiện sự việc đó ?












Hãy chỉ ra 3 phần của bài văn trên ?
Học sinh : Trả lời.










* Củng cố & dặn dò :
+ Củng cố :
Học sinh cần nắm : - Chủ đề của bài văn tự sự ?
- Dàn bài của bài văn tự sự ?
* Chọn ý đúng cho câu sau :
1, Chủ đề của một văn bản là gì ?
A, Là đoạn văn quan trọng nhất của văn bản.
B, Là tư tưởng, quan điểm của tác giả thể hiện trong văn bản.
C, Là nội dung cần được làm sáng tỏ trong văn bản.
D, Là vấn đề chủ yếu mà người viết muốn đặt ra trong văn bản.
+ Dặn dò : HS : - Học bài, làm những bài tập còn lại.
- Chuẩn bị bài cho tiết sau :
TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ
Muốn tìm hiểu 1 đề văn tự sự ta phải làm như thế nào ?
Làm thế nào để có 1 dàn ý của bài văn tự sự ?
Để viết được mộy bài văn tự sự em phải tiến hành các bước như thế nào ?




I, Tìm hiểu chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự :

1, Chủ đề là gì :
Là vấn đề chủ yếu mà người viết muốn dặt ra trong văn bản.


















2, Dàn bài của bài văn tự sự :
Bao gồm 3 phần.
- Mở bài : Giới thiệu chung về nhân vật & sự việc.
- Thân bài : Kể diễn biến của sự việc.
- Kết bài : Kể kết cục của sự việc.

III, Luyện tập :


1a, Chủ đề : Tố cáo tên cận thần tham lam bằng cách chơi khăm nó một vố.
Chủ đề thể hiện tập trung ở việc người nông dân xin được thưởng 50 roi & đề nghị chia đều phần thưởng đó.
Nhan đề phần thưởng có 2 nghĩa
- Một nghĩa thực.
- Chế giễu,mĩa mai
=> Đối với người nông dân thưởng là khen thưởng. Đối với tên cận thần " thưởng " là phạt cho nên người nông dân mới xin thưởng roi.
Mở bài : Câu 1.
Thân bài : Từ : O�ng ta tìm .. đến hai mươi lăm roi .
Kết bài : câu cuối,
So với truyện Tuệ Tĩnh truyện này có chỗ giống nhau về bố cục & khác nhau về chủ đề.
* Giống nhau :
- Truyện có đủ cả 3 phần : Mở bài, thân bài, kết bài.
* Khác nhau :
Tính chất mỗi phần ở hai truyện đều khác nhau.
+ Phần mở bài :
- Truyện tuệ tĩnh : bộc lộ rõ chủ đề.
- Truyện phần thưởng chỉ giới thiệu tình huống.
+ Phần kết bài :
- Truyện Tuệ tĩnh : Gợi ra tình huống kế tiếp. ( Thầy Tuệ Tĩnh vội vã đi .
- Truyện phần thưởng : Viên quan bị đuổi còn người nông dân được thưởng.
=> Sự việc ở 2 truyện đều có kịch tính, bất ngờ.
Truyện Tuệ Tĩnh ở đầu truyện .
Truyện phần thưởng ở cuối truyện.