Thuc vat

1
GIÁO TRÌNH
NHÓM 9
1: Nguyeãn Vaên Ñoâng
2: Nguyeãn Vaên Linh
CHƯƠNG HỆ THẦN KINH
2
HỆ THẦN KINH

A. Đại cương về hệ thần kinh:
B. Tuỷ sống và các dây thần kinh tuỷ:
C. Bộ não và các dây thần kinh não:
D. Hệ thần kinh sinh dưỡng:
3
A. Đại cương về hệ thần kinh:
- Nhờ hệ thần kinh mà cơ thể tiếp nhận và đáp ứng lại thường xuyên và kịp thời những kích thích từ môi trường xung quanh đồng thời điều hoà và phối hợp hoạt động của mọi cơ quan trong cơ thể , đảm bảo sự thống nhất giữa cơ thể với môi trường bên ngoài.
- Hệ thần kinh bao gồm hai bộ phận chính : Bộ phận thần kinh động vật và bộ phận thần kinh sinh dưỡng.
4
+ Bộ phận thần kinh động vật điều khiển sự hoạt động của các cơ vân trong hệ cơ xương và một số cơ quan quan trọng như : Lưỡi, hầu, thực quản. Bộ phận này bao gồm não bộ và tuỷ sống.
+ Bộ phận thần kinh sinh dưỡng điều khiển sự hoạt động của tất cả các cơ quan bên trong. Bộ phận này bao gồm hai phần giao cảm và phó giao cảm.
- Sự phân chia thành hai bộ phận như trên chỉ mang tính chất tương đối .
5
B. Tuỷ sống và các dây thần kinh tuỷ:
1. hình dạng ngoài của tuỷ sống:

6
- Tuỷ sống là một ống thnầ kinh dài khoảng 45 cm, hơi dẹp theo hướng trước sau, đầu trên nối với hành tuỷ, đầu dưới tận cùng bằng nón tuỷ ở ngang đốt thắt lung 1 - 2.
- Từ hai bên tuỷ sống phát đi 31 đôi dây thần kinh tuỷ bao gồm 8 đôi cổ, 12 đôi ngực, 5 đôi cùng, đôi 1 cụt.
7
2. Cấu tạo trong của tuỷ sống:
- Trên lát cắt ngang qua tuỷ sống ta phân biệt 2 thành phần cấu tạo là chất xám và chất trắng.
a. chất xám:
- Có hình 2 cánh bướm nằm trong chất trắng ở giữa là ống tuỷ chứa dịch não tuỷ. Chất xám gồm chủ yếu là thân các nơ ron và các tua ngắn trần.
8
9
b. Chất trắng:
- Bao quanh chất xám, gồm những sợi trục của những nơron cảm giác nằm trong hạch tuỷ hoặc những sợi trục của các nơron vận động, ngoài ra còn có sợi trục của các nơron liên hợp. Tất cảc các sợi trụcc tạo nên chất trắng đều có bao mielin.
10
11
3. Dây thần kinh tuỷ:
- Trong 4 ngành dây thần kinh tuỷ thì ngành lưng và ngành bụng là 2 ngành chủ yếu mỗi ngành đều chứa các sợi thần kinh vận động và cảm giác
a. Tính chất phân đốt giữa dây thần kinh với các tiết cơ chỉ còn thể hiện ở đoạn ngực đó là các dây thần kinh lên sườn gồm 12 đôi đi vào các cơ liên sườn.
b. Đám rối cổ được tạo nên bởi các ngành trứơc của 4 đôi dây thần kinh cổ trên, dây thần kinh quan trọng nhất xuất phát từ đám rối cổ là dây hoành.
12
c. Đám rối cánh tay được tạo nên bởi các ngành trước của 4 đôi dây thần kinh cổ dưới và phần lớn ngành trước của đôi dây ngực 1.
d . Đám rối thắt lưng do ngành trước của đôi dây thần kinh ngực 12 và 4 đôi dây thắt lưng
e. Đám rối cùng được tạo nên bởi những ngành trước của dây thắt lưng 4,5 và các ngành trước của các dây thần kinh cung 1,2,3 đây là đám rối lớn nhất của cơ thể nằm trong hố chậu bé và chia thành nhiều nhánh, những nhánh ngắn phân vào các cơ và da vùng đai chậu và phần ngoài cơ quan sinh dục những đám nhánh dài tạo thành các dây thần kinh đi xuống chi dưới.
13
C. Bộ não và các dây thần kinh não:

- Não nằm trong hộp sọ là bộ phận phát triển nhanh nhất so với các cơ quan khác.
- Căn cứ vào nguồn gốc cấu tạo cũng như chức phận của não có thể chia bộ não ra làm 2 phần là thân não và bán cầu não lớn.
- Thân não gồm có hành tuỷ, cầu não, tiểu não, não giữa và não trung gian.
- Bán cầu não lớn gồm vỏ bán cầu não và hạch dưới tuỷ.
14
1. Phần thân não
a. Hành tuỷ.
- Nhìn bên ngoài hành tuỷ cũng có cấu tạo như tuỷ sống gồm hai rãnh trước và sau các dây thần kinh xuất phát từ hành tuỷ cũng được nối với hành tuỷ bằng các rễ trước và sau đó là 4 đôi dây thần kinh IX đến XII .Các rãnh trước và rãnh sau và rãnh bên đã chia chất trắng của hành tuỷ thành 3 cột : cột trước , cột bên và cột sau
15
16
b. Cầu não:

- Có hình vòng khuyên nằm phía trên hành tuỷ giữa cầu não và hành tuỷ có rãnh hành cầu về phía giữa của rãnh có xuất phát rễ dây thần kinh số VI , về phía ngoài có dây thnầ kinh số VII và VII phụ và các rễ của dây thần kinh số VIII( gồm các sợi ốc tai và sợi tiền đình )
17
18
c. Tiểu não:

- Nằm ở phía sau cầu não và hành tuỷ,khuất dưới thuỳ chẩm của bán cầu não lớn.
- Tiểu não gồm 1 thuỳ giun nằm giữa hai bán cầu tiểu não ở hai bên.
- Trên bề mặt của bán cầu tiểu não có nhiều rãnh chia tiểu nào thành nhiều hồi tiểu não. Nhiều hồi não tập hơp thành các thuỳ nhỏ.
19
20
d. Não giữa:
- Gồm có cuống não và củ não sinh 4 , ở giữa não giữa có một ống hẹp gọi là ống Sylviut. ống này thông với não thất IV ở phái dưới và não thất III ở phía trên.
e. Não trung gian:
- Được chia thành 4 phần gò thị, vùng dưới gò, vùng trên gò và vùng ngoài gò.
21
22
2. Bán cầu não:
- Đây là phần phát triển mạnh nhất của bộ não, chiếm gần như toàn bộ khối lượng của bộ não cũng như thể tích hộp sọ.
- bán cầu não gồm hai nửa phải và trái đối xứng với nhau qua rãnh liên bán cầu.
23
24
3. Dây thần kinh não:
- Gồm 12 đôi, đôi số IV xuất phát từ mặt lưng của não giữa còn tất cả đều xuất phát từ mặt dưới của bộ não.
- Dây vận động có các đôi III, IV, VI,XI , XII.
- Dây cảm giác có các đôi I, II, VIII.
- Dây pha có các đôi V, VII, IX, X.
25
D. Hệ thần kinh sinh dưỡng:

- Hệ thần kinh sinh dưỡng phân bố vào các cơ trơn của các cơ quan bên trong, các mạch, da, cơ tim và các tuyến ngoài da còn còn phân bố vào các cơ xương điều khiển quá trình trao đổi chất xảy ra trong cơ.
- Hệ thần kinh sinh dưỡng gồm: Hệ giao cảm, hệ phó giao cảm:
26
1. Hệ giao cảm:

- Từ trung ương của hệ giao cảm đi ra các hạch giao cảm chạy hai bên cột sống từ nền sọ tới đốt sống cụt. Toàn bộ chuỗi hạch giao cảm được chia làm 4 đoạn: Cổ, ngực, thắt lưng và cùng.
2. Hệ phó giao cảm:
- Phần lớn nằm trong hành tuỷ , các sợi trước hạch đi theo dây thần kinh mê tẩu. Các sợi sau hạch đi đến các tuyến nước bọt mang tai, tuyến dưới hàm và tuyến dưới lưỡi.
27
- Các sợi thần kinh thuộc hệ phó giao cảm của đoạn cùng tuỷ đi vào trong đám rối hạ vị tới các hạch nằm trên thành các cơ quan trong hố chậu bé. Các sợi sau hạch đi đến các cơ trơn và các tuyến ở phần dưới ống tiêu hoá, niệu quản, các bộ phận bên ngoài bên trong của cơ quan sinh dục